ABD’nin 41’inci Başkanı George H.W. Bush’un 94 yıllık yaşamı

  • 12/2/2018
  • 00:00
  • 2
  • 0
  • 0
news-picture

Soğuk Savaşın sonunu yöneten ve Kuveyti Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyinin elinden kurtaran ABD’nin 41’inci Başkanı George H.W. Bush, cuma günü 94 yaşında hayata veda etti. Sovyetler Birliği’nin etkisinin azalmasıyla Bushun askeri ve diplomatik hamleleri ABDyi dünyanın en büyük süper gücü haline getirdi. 1989dan 1993e kadar süren başkanlığı Sovyetler Birliği’yle savaşın son dönemine denk geldi. 1990 yılında "Yeni Dünya Düzeni" ilan edildi. ABD 32 ülkeden oluşan bir koalisyona liderlik ederek Irak güçlerinin Kuveytten çıkarılma operasyonunu yönetti. Ancak bu müdahale, gelecekte Ortadoğu’da yaşanacak bir kaosun da habercisiydi. Baba Bush, eşi Barbaranın ölümünden sadece birkaç ay sonra hayatını kaybetti. 1945te evlenen çift 73 yıl evli kaldılar ve 6 çocukları oldu. ABD’nin 41’inci Başkanı George H.W. Bushun ölümü, oğlu 43’üncü ABD Başkanı George W. Bush tarafından cuma günü geç saatlerde duyuruldu. Oğul Bush, ailesi adına Twitterda yayınladığı mesajda, “Sevgili babamızın 94 yıllık hayatının sona erdiğini üzüntüyle bildiriyoruz” ifadeleri yer aldı. 2001-2009 yılları arasında ABD Başkanı olan George W. Bush, babasının “bir çocuğun isteyebileceği en iyi baba olduğunu” söyledi.  1992 yılındaki seçimlerde ikinci kez seçilemeyen baba Bush, yakın arkadaşı Demokrat Partili rakibi Bill Clinton karşında yenilgiye uğramıştı. Clinton mesajında, “ABD’ye hizmet konusunda yalnızca birkaç Amerikalı, Başkan Bush’la rekabet edebilir” ifadelerini kullandı. Eski Başkan Barack Obama, “nükleer silahların tehlikesini azaltma ve Kuveyti bir diktatörden kurtarmak için geniş bir uluslararası koalisyon kurma” konusundaki çalışmalarına övgüde bulunarak baba Bush’un ABD’nin milli bir insanı ve mütevazı bir hizmetçisi olduğunu söyledi. Obama, George H.W. Bush’un yürüttüğü diplomasinin “tek bir mermi dahi atılmadan Soğuk Savaş’ın sona ermesine” katkıda bulunduğuna inandığını ifade etti. Sovyetler Birliğinin son lideri Mihail Gorbaçov cumartesi günü, eski ABD Başkanı George H.W. Bushun Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki nükleer silahlanma yarışındaki rolüne övgüde bulundu. Bush, 1991 yılında Sovyetler Birliğinin çöküşünden önce Gorbaçov ile bir araya gelerek iki ülkenin nükleer cephaneliğinde önemli bir azalma sağlayan tarihi bir silahları kontrol anlaşması imzalamıştı. Rusyanın resmi haber ajansı Interfaxa açıklamalarda bulunan Gorbaçov şu ifadeleri kullandı: “Onunla ilgili birçok anım var. Yıllar süren büyük değişikliklerde birlikte çalışmamız gerekti. Herkesin muazzam sorumluluklar üstlenmesini gerektiren bir dönemdi. Süreç, Soğuk Savaş’ın ve nükleer silahlanma yarışının sona ermesiyle sonuçlandı. George Bushun bu tarihi başarıya olan katkısına saygı duyuyorum. O gerçek bir ortaktı.” Bushun Saddamın saldırganlığını “devam ettiremeyeceğini” söylemesinin ardından ABD liderliğindeki koalisyon güçleri tarafından Körfez Savaşında yenilgiye uğratılan Irak ordusu Kuveytten çıkarıldı. Fakat Bush’un Kuveyt’in işgaline verdiği sert tepki, 1945’ten bu yana yaşanan en büyük kara saldırısına neden oldu. Irak’ın yenilgisinden sonra Bush’un popülaritesi yüzde 90’lara kadar yükselmişti. ABD Başkanı Donald Trump, 41’inci başkan George H.W. Bushun “sarsılmaz bağlılığına” övgüde bulundu. G20 Zirvesi’ne katılmak üzere Arjantin’in başkenti Buenos Aireste yaptığı açıklamada Trump, “Başkan Bush özgün kişiliği, muhteşem zekası ve ailesi, ülkesi ve inancına olan sarsılmaz bağlılığı ile Amerikalı nesillere ilham kaynağı olmuştur” ifadelerini kullandı. George H.W. Bushi Beyaz Sarayda 12 yıl görev yaptı. 4 yıllık başkanlık dönemi öncesinde 8 yıl boyunca ABD’nin 40’ıncı Başkanı Ronald Reagan’ın yardımcılığını üstlendi. Başkanlık dönemi, büyük bir dikkatle yönettiği bir dosya olan Soğuk Savaşın sona ermesiyle aynı zamana denk geldi. Ayrıca, Panama Devlet Başkanı Manuel Noriegayı görevden almak için askeri bir müdahalede bulunulması kararı aldı. Fakat bu başarılar, 1992nin sonunda kendinden 22 yaş küçük olan genç Bill Clinton karşısında zafer kazanmasına yardımcı olamadı. Bush’un yenilgisi, Clintonın danışmanlarından biri tarafından “Önce ekonomi, akılsız!” sözleriyle değerlendirildi.  Bush, 1988deki seçim kampanyasında vatandaşlara yeni vergiler ödemeyecekleri vaadinde bulunmuştu. Ancak Kongrenin baskısıyla vergi ödenmesi için onay vermek zorunda kaldı. ABD, 1991-92 yıllarında işsizlikte sert bir yükselişe neden olan ekonomik bir durgunluk yaşadı. Bir Cumhuriyetçi olan George Bush, diplomasisi ve Demokratlarla uyum sağlama yeteneği ile tanınan ılımlı bir siyasetçiydi. Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasında Washingtondaki göreceli bir birlik döneminin sembolü haline geldi. Ancak bu dönem Washingtonın şu an sancılarını çektiği bir parti bölünmesine neden oldu. Bush 1988’de Cumhuriyetçilerin adayı olmayı kabul ettiğinde dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan’ın yardımcılığını yapıyordu. Reagan’ı seçen muhafazakarlara hitap etmeye çalışan Bush, mitinglerde genel olarak, “Dudaklarımı oku.. Yeni vergiler yok” ifadelerini kullanıyordu. Ancak, başkan olduktan sonra hükümetin bütçe açığını kapatmak için vergileri artırmayı kabul etti. Muhafazakarlar bu gelişmeden hiç memnun kalmadı. Bu durum Bush ile Cumhuriyetçi Vali Pat Buchanan arasında partinin seçim toplantılarında olağandışı çatışmalara neden oldu. Bush başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi kanadın adayı olmak için Buchanan’ı kolayca mağlup etti. Ancak vergi, borç ve ekonomik gerileme konusundaki tutumu, milyarder iş adamı Ross Perotun bağımsız bir kampanya yürütmesine yol açtı. Başkanlık yarışına giren Bill Clinton, bir dönemin ardından Bush’un Beyaz Saray’dan çıkmasına neden olan galibiyetini oyların yüzde 43’ünü alarak kazandı. Bushun 1992 seçimlerindeki yenilgisi, federal bütçe ve harcamalara karşı çıkan Cumhuriyetçilerin bugünkü kuşağına bir uyarı ve ders niteliğindeydi. Yıllar sonra, 2014’te John F. Kennedy Vakfı, Bushu Cesaret Madalyası ile onurlandırdı. Madalya Bush’a “ülkeyi partizan ve siyasi çıkarların üstünde tutması” nedeniyle verildi. Babası bir senatör olan George H.W. Bush, Kongre üyeliği ve ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörlüğü yaptı. Ardından başkan olmadan önce 1989’dan 1993 yılına kadar Başkan Yardımcılığı görevini üstlendi. En büyük oğlu George W. Bush da valilik ve ABD Başkanlığı yaptı. Diğer oğlu Jeb Bush 2016 yılı başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi partiden aday oldu. Ancak Donald Trump karşısında yenilgiye uğradı. Aristokrat bir yaşam sürdüren George H.W. Bush hayatını ABD’nin doğu sahilindeki Boston’da sürdürdü. Wall Street’te bankacı olan babası Prescott Bush, 1950’li ve 1960lı yıllarda Senatoda Connecticut eyaleti temsilciliğini yaptı. Prestijli Yale Üniversitesini kazanan Bush, Pearl Harbor baskınının ardından ABD donanmasında en genç pilot olarak, 18 yaşında doğrudan orduya katıldı. 1944te Pasifik Okyanusu üzerinde bir Japon uçağı ile çarpıştığı kazadan sağ kurtuldu. Ardından bir gemi kaptanı olarak askerden terhis edildi. Bush, savaştan sonra Teksas’ta petrolden bir servet edindi. Sonrasında Cumhuriyetçi Parti’de faaliyetlerine başladı. 1967’de Temsilciler Meclisine giren Bush, 1971 yılında dönemin ABD Başkanı Richard Nixon tarafından Birleşmiş Milletler temsilcisi olarak atandı. Watergate Skandalı yaşanırken partinin liderliğini devralan Bush, dönemin ABD Başkanı Gerald Ford tarafından Çine diplomatik misyon başkanı olarak atandı. Daha sonra istihbarat teşkilatının başına getirilen Bush, Jimmy Carterın iktidara gelmesiyle görevden alındı. 1980 başkanlık seçimlerinde yarışan Bush, Ronald Reagan karşısında hezimete uğradı. Ancak daha sonra Reagan’ın yardımcılığına seçildi. Katıldığı son başkanlık seçimlerinde uğradığı yenilgiden sonra emekli olan Bush, kendi adını taşıyan uluslararası bir havaalanın da bulunduğu Houston’ın eteklerinde yaşamaya başladı. 2001 yılında tıpkı ABD’nin eski başkanlarından John Adams gibi oğlu da başkan olan eski bir lider oldu. Paraşütle atlama sporuyla ilgilenen baba Bush son kez 90ıncı yaş günü vesilesiyle bir atlayış gerçekleştirmişti. Oğlu George W. Bush ile isim karışıklığı olmaması için “Bush 41” lakabını kullanıyordu. Kendinden üç ay daha genç olan Jimmy Carter ile birlikte eski başkanların en yaşlısıydı. Son yıllarda parkinson hastalığı nedeniyle tekerlekli sandalyeye mahkum oldu. Nisan 2018de 73 yıllık hayat arkadaşı Barbaranın cenazesine de bu tekerlekli sandalye ile katıldı. George H.W. Bush Beyaz Saraydan ayrıldıktan sonra zamanını özellikle ABD ve komşu ülkelerdeki felaket bölgelerine yardım etmeye ayırdı. Bill Clinton ile birlikte 2004 yılında Asyada yaşanan tsunami felaketinin kurbanlarına yardım eden Bush, 2010 yılında Haitide meydana gelen deprem mağdurları için toplanan bağış kampanyasına katkıda bulundu. 2017de Bill Clinton, Jimmy Carter, Barack Obama ve oğlu George W. Bush ile birlikte Teksasta yaşanan kasırgadan zarar görenler için düzenlenen yardım kampanyasında yer aldı. George Bush, Teksasın Houston şehrinde ailesinin yanında öldü. Ailesi, cenazesi için gerekli düzenlemelerin tamamlanmasının ardından tören gününün ilan edileceğini açıkladı. ABD’nin 41’inci Başkanı’nın ulusal bir tören düzenlenmesi için Washingtona nakledileceği kaydedildi.

مشاركة :