Sudan hükümeti, üst düzey Afrikalı arabulucuların ‘muhaliflerin anayasa hazırlığı ve 2020 seçimlerine katılımıyla’ ilgili hükümet ve muhalifler arasında imzalanan “yol haritasına” yeni bir madde ekleme önerisini ve Etiyopya’daki istişare turu sonuçlarını memnuniyetle karşıladığını açıkladı. Hükümet ayrıca, Sudan’da muhalefetteki Milli Ümmet Partisi Genel Başkanı Sadık Mehdiye karşı çıkarılan yakalama emrinin iptaline ve kendisine yöneltilen suçlamaların durdurulmasına yönelik örtülü bir açıklamada bulundu. Sudan hükümetinin müzakere heyeti başkanı Faysal Hasan İbrahim, 13 Aralık’ta Addis Abada dönüşü sırasında Hartum Havalimanı’nda gazetecilere açıklamada bulundu. Hasan İbrahim, Güney Afrikalı arabulucu Sabo Mbeki’nin desteğiyle “yol haritası” taraflarıyla bir istişare toplantısı düzenlendiğini duyurdu. Cibril İbrahim liderliğindeki Sudan Adalet ve Eşitlik Partisi, Sudan Halk Kurtuluş Ordusu, Sudan Kuzey Halk Hareketi ve el-Mehdi liderliğindeki Milli Ümmet Partisi 5 Ağustos 2016 tarihinde “yol haritası” olarak bilinen Sudan barışı için Afrika arabuluculuğu planını imzalamıştı. Planın, her iki bölgede ve Darfur’da düşmanlıkların durdurulmasını ve ülkenin karşı karşıya olduğu çeşitli zorlukları ele almak için kapsamlı bir ulusal diyalog çerçevesinde Sudan halkının katılımını içerdiği belirtildi. Uluslararası toplumun baskısıyla ve Afrika arabuluculuğuyla geçtiğimiz ay Berlin’de yapılan istişare toplantıları sonrasında “yol haritasını” yeniden canlandırma faaliyetleri yürütüldü. Addis Abada görüşmelerinde, “daimi bir anayasanın hazırlanmasına katılım ve Sudan’da 2020 seçimlerine” ilişkin maddeler eklenerek yol haritası mekanizmasında değişiklik yapılması kararı alındı. Müzakere heyeti başkanı Faysal Hasan İbrahim’e göre toplantı, her iki bölgede ve Darfur’da daimi bir ateşkesle sonuçlanacak düşmanlıkların durdurulması konusunu tartışmak üzere yeni bir yol haritasının imzalanmasına odaklanıldı. Ancak davetsiz “misafirler”, Addis Abada’ki varlıklarıyla toplantıya engel olurken İbrahim, “istişare toplantılarına davet edilen 5 tarafın, yol haritasına onay verdiğini” belirtti. Yol haritasının imzalanmasından bu yana ciddi değişiklikler yaşandı. Öyle ki Halk Hareketi, biri Abdulaziz el-Hulu ve diğeri Malik Akar liderliğinde olmak üzere ikiye bölündü. Muhalif gruplar görüşmeler için Addis Ababa’da Öte yandan silahlı hareketler, Milli Ümmet Partisi ile diğer bazı partileri içeren ve Sadık Mehdi liderliğindeki muhalif Nida Sudan ittifakı, görüşmelere katılmak üzere Addis Ababa’ya geldi. Halk Hareketi’nin Abdulaziz kanadı, hareket adına yapılan görüşmelerde Malik Akar kanadına katılımı reddetti. Bu çerçevede Hasan İbrahim, Abdulaziz el-Hulu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi kanadı ile istişareler gerçekleştirildiğini belirtti. Konuya dair açıklamada bulunan İbrahim, “Yol haritası mekanizmasını görüşmek üzere erken saatlerde Addis Ababa’ya geldiler. Ancak onlara toplantıların, yol haritasını imzalayanlarla sınırlı olduğu söylendi. Fakat istişare toplantısı için tahsis edilmiş bir salonda uzun saatler oturmalarına rağmen onlarla görüşülmedi” dedi. Diğer taraftan hükümet heyeti, yol haritasını değiştirmek için arabulucular tarafından ortaya koyulan öneriyi memnuniyetle karşıladığını belirtti. Heyet, “Hükümet heyeti olarak cevabımız, onaylanmak üzere diğer taraflara sunulan öneri gündemine dair olumludur” ifadelerini kullandı. Sadık Mehdi liderliğindeki Nida Sudan ittifakından 13 Aralık’ta yayınlanan bildiriye göre, Güney Afrikalı mekanizma başkanı Sabo Mbeki, davetin Nida Sudan’a yönelik değil, aksine yol haritasını imzalayan taraflara yönelik olduğunu açıkladı. Ancak Nida Sudan’daki taraflar, “Afrika Birliği tarafından Nida Sudan heyetine davet sunuldu ve tüm seyahat ve ikamet düzenlemeleri gerçekleştirildi” açıklamasında bulundu. Basında yer alan haberlere göre, istişare toplantısının “çöktüğünü” iddia edildi. Aktarılana göre Sudan hükümeti müzakere taraflarıyla görüşmelerini tamamladı. Aynı şekilde diğer taraflarla istişarelerin tamamlanmasının ardından yeni müzakere turuna başlanacağını ifade etti. Heyet, 19 Aralık’ta Sudan’a geri dönecek Öte yandan Hasan İbrahim, Milli Ümmet Partisi başkanı Sadık Mehdi ile görüşmelerden aktardığına göre, heyet 19 Aralık’ta Sudan’a geri dönecek. Hükümetin, Mehdi aleyhinde çıkarılan tutuklama emrinin iptal edilip edilmediğine ilişkin bir soruya yanıt olarak da İbrahim, “Siyasi sürece bir ortak olarak dönüşünü memnuniyetle karşılıyoruz. Durum açık” ifadelerini kullandı. İbrahim’in bu ifadeleri, Mehdi aleyhindeki suçlamaların düşürüldüğü yorumlandı. Devlet Başsavcılığı, Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir rejimine karşı isyancı gruplarla işbirliği yapma ve terörizm suçlamasıyla muhalefetteki Ümmet Partisi lideri hakkında idam cezası vermişti. Bu çerçevede Mehdi hakkında ülkeye dönüşü durumunda yakalanma kararı çıkartılmıştı. Hasan İbrahim, Mehdi’nin “siyasi özgürlüklerin kullanılabilirliği” koşuluyla anayasa taslağının hazırlık aşamasına ve 2020 seçimlerine katılmak istediğini belirtirken, ülkeye dönüşü sonrasında hükümet ve Mehdi arasında görüşme yapılacağını vurguladı.
مشاركة :