Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ortadoğu’daki sorunları çözme girişimleri çerçevesinde ‘kolektif formüllerin benimsenmesi’ gerektiğini vurguladı. Lavrov, 21 Aralık’ta Moskova’da Filistinli mevkidaşı Riyad el-Maliki ile bir araya gelirken, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, ABD olmadan bölgede bir anlaşma sağlanamayacağını söyledi. Lavrov ayrıca, zor krizin çözümünde Washington’un tek başına başarılı olamayacağına da dikkati çekti. Rus bakanın ifadeleri, Filistin’i Ortadoğu’daki mevcut çıkmazdan uzaklaştırmak için yeni bir girişim çağrısı olarak yorumlandı. Moskova’daki bir Arap diplomat Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Filistin- İsrail ilişkileri yolunda siyasi bir çözüm sağlamak için yeni fikirler veya girişimler ortaya koymanın önemli olduğunu, Filistin tarafının Rusya’nın bölgedeki varlığını güçlendirerek son aşamada gücünü kullanmasını umduğunu ifade etti.‘Moskova aceleci davranmak istemiyor’ Diplomat, “Moskova, uzun zamandır konuşulan ABD vizyonunun niceliğinden önce yeni fikirler ortaya koymak için aceleci davranmak istemiyor” dedi. Yüzyılın Anlaşması’na atıfta bulunan diplomat, “Rusya, birçok defa anlaşmanın içeriğini veya Washington’un bir girişim olarak ortaya koyduğu hazırlıkları görmediklerini söyledi” ifadelerini kullandı. Rusya Dışişleri Bakanı, ABD’nin Filistin- İsrail çözümünde tek başına sonuç elde edemeyeceğini vurguladı. Lavrov, çözüm arayışının kolektif formatlar ve Arap ülkeleri ile yakın koordinasyon dâhilinde gerçekleştirilmesinden yana olduğunu belirtti. Sergey Lavrov, Filistin- İsrail çatışmasının çözümünün, önemli bir rol oynayan ABD olmaksızın mümkün olmadığını, ancak ABD’nin de yalnız başına başarı sağlayamayacağını açıkladı. ABD ve İsrail’in son faaliyetlerini üstü kapalı bir şekilde eleştiren Lavrov, “Filistin- İsrail sorununun çözümünde uluslararası girişimleri baltalama ve başarısızlığa uğratma” yönündeki faaliyetlerinden dolayı ülkesinin endişelerini dile getirdi.Rusya’dan Filistin birliği vurgusu Sergey Lavrov, bir Filistin birliğinin olmayışının, bölgede siyasi bir çözüm sağlama çabalarında kaydedilecek ilerlemenin önünde engel olduğunu söyledi. “Filistin Devlet Başkanı ve İsrail Başbakanı arasında bir görüşme düzenleme girişimimiz hala masada” diyen Lavrov, “Konuşulacak çok şey var. Bu toplantıyı engelleyen şey, Filistin birliğinin olmayışıdır. Filistin halkı saflarının Ramallah’ta meşruiyet şemsiyesi altında birleşmesi gerekiyor” dedi. Riyad el-Maliki de ortak basın toplantısı sırasında, Filistin tarafının “tam bir İsrail yandaşlığı dolayısıyla siyasi süreçteki ABD tekelciliğini kabul etmediğini” vurguladı. El-Maliki, barış sürecini canlandırmak için çok taraflı bir çerçeve oluşturulmasının önemli olduğunu belirtti. Lavrov ile görüşmesinde, Filistin saflarındaki birliğin yeniden sağlanması meselesini ele aldıklarını vurgulayan el-Maliki, devlet başkanının, Rusya’nın “Hamas’ı Ekim 2017 anlaşmasına uymaya ve Filistin iç bölünmesini kalıcı bir şekilde sona erdirmek, cumhurbaşkanlığı ve yasama seçimlerine hazırlanmak için yürütülen çabaları desteklemeye” ikna etme girişimlerini memnuniyetle karşıladığını söyledi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov da Moskova’nın uzlaşı çabalarını desteklemek amacıyla Fetih ve Hamas hareketlerinden temsilcileri bir araya getirecek bir toplantı düzenleme hazırlığı yaptığını belirtti. Ülkesinin, Hamas lideri İsmail Haniye’yi Moskova’ya davet ettiğine dikkati çeken Bogdanov, ziyaretin büyük olasılıkla yeni yıl öncesinde gerçekleşeceğini vurguladı. Mihail Bogdanov, Filistinli taraflar arasında doğrudan bir müzakere çağrısı yaparken, ilgili taraflara uygun bir tarihin belirlenmesi üzerinde çalışıldığını ve Haniye’nin heyet üyelerini belirlemesi gerektiğini söyledi. Yetkili, “Bu konudaki isteğimizi dile getirdik ve bekliyoruz” dedi.Heyette kimler olacak? Şarku’l Avsat’ın da Moskova’daki Hamas’a yakın kaynaklardan edindiği bilgilere göre, harekete mensup heyet, Hamasın Gazze sorumlusu Yahya Sinvar ve Siyasi Büro Üyesi İsmail Haniye de dâhil üst düzey yetkilileri içerecek. Kaynaklar ancak, toplantılara ilişkin ayrıntılara değinmekten kaçınırken, durumun şu anda hazırlık aşamasında olduğunu söyledi. Lavrov, kasıtlı olarak Ortadoğu’daki sorunlara İran ile çatışma perspektifinden bakmamak gerektiğini ifade ederken, yaklaşımın Filistin meselesini “bölgenin tanık olacağı yeni ve daha büyük acılara” iteceğini ifade etti. Riyad el-Maliki ise Filistin liderliğinin, Moskova’nın uzlaşı meselesine dair çabalarını destekleme konusunda kararlı olduğunu vurguladı. Rusya’da yayın yapan RT kanalına göre Filistinli yetkili, “Görüşmemiz uyarınca Rus yetkilinin, uzlaşı çabalarını güçlendirmek için safları mümkün olduğunca birleştirme girişimleri zararlı değil. Mısır çabalarını destekleyen herhangi bir ek çaba, bizi Hamas liderliğinin tavrının gergin olduğu önceki bilgilerimizle karşı karşıya getiriyor. Önceki çabaların tamamı başarısızlıkla sonuçlandı ve diğer çabalar da başarısızlıkla sonuçlanacak” dedi.ABD’ye tepki Bakan, Filistin yönetiminin Washington’un önerdiği Yüzyılın Anlaşması’nı Filistinlilerin temel haklarını koruması halinde kabul edeceğini ifade etti. ABD’nin BM Büyükelçisi Nikki Haley’in Yüzyılın Anlaşması’nın reddedilmesine karşı yaptığı uyarıya dikkati çeken el-Maliki, söz konusu uyarının “Nikki Haley ve ABD’nin temsil ettiği aptallığı yansıttığını“ vurguladı. Filistinli bakan, “Henüz görmediğimiz bir anlaşmayı reddetmemize karşı bizi uyarmamaları gerekiyor. Görmediğimiz bir anlaşmayı nasıl kabul ederiz? Temel haklarımıza uymuyorsa, kesinlikle reddedeceğiz. Ancak temel haklarımızı korursa, işgali sonlandırıp Filistin Devleti’ni tanırsa kabul edeceğiz” açıklamasında bulundu.