Beyaz Saray yetkililerinin ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD kuvvetlerinin yaklaşık yarısının Afganistan’dan geri çekileceği kararını açıklamasından bir hafta sonra Afganistan’da kaos patlak verdi. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Garrett Marquis, Başkan Trump’ın Afganistan’daki ABD kuvvetlerinin varlığını azaltmaya veya ABD kuvvetlerini geri çekme konusunda karar vermediğini belirtti. Bloomberg’in aktardığına göre Marquis, “Başkan, Afganistandaki kuvvetlerin sayısının azaltılmasına yönelik bir karara henüz varmadı ve Savunma Bakanlığına Afganistandan asker çekme sürecini başlatma talimatı vermedi” dedi. Wall Street Journal gazetesi de ABD yönetiminin Afganistan’daki askeri varlığı azaltma ihtimali üzerinde çalıştığını duyurdu. ABD kuvvetleri, 2001 yılından bu yana Afganistan’da bulunuyor. Aynı şekilde CNN kanalının bir Beyaz Saray kaynağından belirttiğine göre, Afganistan’daki ABD askerlerinin sayısı yaklaşık yarıya indirilecek. Şu anda Afganistan’da 14 binden fazla ABD askeri bulunuyor. Eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde bu sayı 10 bin civarındaydı. Afganistan’daki ABD kuvvetleri komutanı General Scott Miller, Afgan liderlere Kabil’deki mevcut hükümete ABD tarafından destek verilmeye devam edileceğini ve Afganistan’daki asker sayısını azaltmak üzere henüz herhangi bir talimatın verilmediğini belirtti. Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani de bu gelişmeyle birlikte eski istihbarat şeflerini Afganistan Savunma ve İçişleri Bakanı olarak görevlendirmek zorunda kaldı. Afganistan hükümeti, ABD’li yetkililerin kuvvetlerin yaklaşık yarısının Afganistan’dan geri çekileceğini ilan etmesinden bu yana Taliban’a karşı askeri operasyonlarını artırdı. Öte yandan Afganistan’da yayın yapan TOLOnews kanalının 29 Aralık’ta aktardığına göre, yerel yetkililer, hükümet güçlerinin Afganistan’ın batısındaki Herat bölgesinde Taliban’a karşı başlattığı saldırılarda 15 militanın öldürüldüğünü açıkladı. Herat Vali sözcüsü Cilani Ferhat, askeri operasyonun Zarkoh kasabasında gerçekleştirildiğini ve 9’u lider olmak üzere 15 Taliban unsurunun öldürüldüğünü belirtti. Geryan bölgesinde de düzenlenen hava saldırılarında, Taliban’ın bölgedeki gölge valisi Molla Abdurrahman’ın beraberindeki 5 militan ile öldürüldüğü ifade edildi. TOLOnews’e göre, Taliban Obi ve Paştun Zargun bölgelerinden de tahliye edildi. Afganistan’da barışa yönelik hareketlilik arttıkça Taliban, 1994 ve 2001 yılındaki ortaya çıkışlarından bu yana ülkenin yönetimini ele geçirmeye çalışıyor. Taliban sözcüsü Zebihullah Mücahid’in Reuters’a açıkladığına göre, eğer barış sağlanıp Taliban geri dönerse, durum 1996 yılındaki gibi sert olmayacak. Mücahid, Taliban’ın 2001 yılında ABD’nin saldırılarıyla devrilmeden önce Kabil’deki iktidarı ele geçirdiği yıllara da atıfta bulunarak, “Afganistan halkına, tarafımızdan hiç kimsenin bir tehlike oluşturmayacağı konusunda güvence vermek istiyoruz” dedi. Taliban sözcüsü, ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad ile son üç ayda düzenlediği toplantılar sonrasında barış müzakerelerine yönelik adımların arttığını belirtmişti. ABD’nin Afganistan’dan yaklaşık 7 bin askerini geri çekeceği yönündeki raporların ve Taliban üzerindeki baskının artmasını öngören ABD stratejisinde ani bir değişikliğin ardından ülkedeki durumun değişeceği hususunda beklentiler arttı. Bu çerçevede Mücahid yaptığı açıklamada, “Muhalefetimiz Afganistandaki yabancı birliklerin varlığına bağlı. Geri çekilirlerse ve bir anlaşma sağlanırsa ülke genelinde bir af ilan edilir” dedi. Ancak Taliban’ın Afganistan’da iktidarı ele geçirme olasılığı da militan hareketten acı deneyimler yaşayan Afganlar arasında endişeleri arttırdı. Aynı şekilde Afganistan’daki bağımsız insan hakları komisyonu sözcüsü Bilal Sıddıki, “Zihniyetlerinin değiştiğini düşünmüyorum, ancak insan haklarına saygı duymazlarsa uluslararası toplum tarafından kabul edilmeyeceklerini anladılar” dedi. Farah ilinde 12 yıldır hizmet veren bir polis memuru da “Taliban eski haline geri dönerse, benim için burada yer olmayacak. Kararlarından bağımsız olarak hükümetin yanında yer alacağım. Ancak şimdiye kadar gelecekten umudumu kaybetmedim. Taliban olduğu gibi geri dönmedi. Değişikliklere uğradığını biliyoruz. Ayrıca savaştan yoruldular” ifadelerini kullandı. Paştun’un çoğunluk bölgesini kontrol eden Taliban, bölgede vergi topluyor, mahkemeleri yönetiyor ve eğitimi kontrol ediyor. Afganistan’daki pek çok bölgede Taliban kuralları, halk tarafından memnuniyetle karşılanıyor. Bu kurallar kapsamındaki keskin cezalar ve kadın haklarına yönelik ciddi kısıtlamalar birçok bölgenin gelenekleriyle tutarlı. Kunduz’un kuzeyinde Taliban tarafından kontrol edilen bir bölgede kadınlar, serbest bir şekilde yürüyebildiklerini ve yüzlerini açmalarına izin verildiğini söyledi. Zebihullah Mücahid ise Taliban’ın kız çocuklarının eğitim almasına veya çalışmasına karşı olmadığını, ancak kültürel ve dini gelenekleri korumak istediğini belirtti. Taliban sözcüsü, “Kadınların devlet kurumlarında çalışmalarına veya ev dışındaki faaliyetlerine karşı değiliz. Ancak ülkemize gelen yabancı giyim kültürüne karşıyız” dedi. Afganistan Yürütme Kurulu Başkanı Yardımcısı Abdullah Abdullah, hükümetin insan haklarını koruduğunu ve Taliban’ın sert imajını değiştirmek için ulusal anayasayı kabul etmesi gerektiğini açıkladı. Abdullah, “Bazı değişim işaretlerine tanık olduk, ancak eylemlerinde de gerçekten değiştiklerini göstermek zorundalar” dedi. Öte yandan Pakistan, Hayber- Pahtunhva Vilayeti’nde 842 kilometre uzunluğundaki Afganistan sınır çiti inşasının ilk aşamasının tamamlandığını duyurdu. Pakistan- Afganistan sınırının toplam uzunluğu 2 bin 234 kilometre. Pakistan’ın Express Tribune gazetesinin 29 Aralık haberine göre çit, insanların hareketlerini tespit etmek üzere güvenlik kameraları ve çeşitli cihazlarla donatılacak. Aynı şekilde bir basın heyeti, geçtiğimiz perşembe günü Hayber- Pahtunhva Vilayeti’ndeki Torham sınır bölgesine ziyarette bulunarak, güvenlik yetkililerinin sınırı nasıl yönetileceği konusunda bir sunum yaptı. Diğer taraftan güvenlik yetkilileri, Pakistan ordusunun 2017 yılında çit inşasının ilk aşamasında çalışmaya başladığını açıkladı. Yetkililer, çitin inşasını engellemek veya Pakistan topraklarına geçmek için Afganistan tarafından yılda 2 ila 3 girişimle karşı karşıya kaldıklarını duyurdu. Bugüne kadar Pakistan’da bin 900 Afgan tutuklandı ve sınır dışı edildi. Pakistan güvenlik güçleri ayrıca, geçtiğimiz cuma günü 3 isyancının öldürüldüğünü ve cesetlerinin Afgan yetkililere teslim edildiğini belirtti.