Çin’de yıllık meclis toplantıları dün, ekonomik büyümedeki yavaşlama ve ABD ile yapılan ticaret savaşının sonuçlarının yol açtığı ekonomik kaygıların bulunduğu bir atmosferde başladı. Yaklaşık 10 gün sürmesi beklenen ve Devlet Başkanı’nın da konuşma yapacağı Çin Ulusal Halk Meclisi (ÇUHM) yıllık toplantılarında, ülkenin önceliklerinin yanı sıra siyasi ve ekonomik yönelimleri belirlenecek. ÇUHM, geçtiğimiz Mart ayında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in görev süresinin uzatılmasını kabul etmiş, Şi’nin “ideolojisini” Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) iç tüzüğüne eklenmişti. Böylece Şi, komünist Çinin kurucusu Mao Zedongun ardından yaşarken adı tüzüğe giren ilk Çinli lider olmuştu. Aradan bir yıl geçti ve dünya ekonomisinin merkezindeki süper güç olmayı hedefleyen Çin’in önünde, Başkan Donald Trump yönetimindeki ABD ile ticaret savaşı başta olmak üzere bir takım engeller bulunuyor. Öte yandan Asya, Afrika ve Avrupayı birbirine bağlayan yeni ipek yolları inşa etmeyi hedefleyen Çin, yatırım yapmak istediği bazı ülkelerde muhalif tutumlarla karşı karşıya. Hong Kongdaki Çin Üniversitesi’nde profesör olan, Çin politikaları uzmanı Willy Lam, konuya ilişkin Fransız Haber Ajansı’na (AFP) yaptığı değerlendirmede, “Bu yıl Şi Cinping için durum geçtiğimiz yıldan daha zor olacak. Bir yıl önce iktidarda kalmayı başaran Devlet Başkanı Şi, ekonomi politikaları ve Donald Trump karşısında yeterince meydan okuyamaması sebebiyle ÇKP üyeleri tarafından eleştirildiğini gördü” ifadelerini kullandı. AFP’nin haberine göre ülkenin ana yönelimlerine karar veren iç meclis görevi gören ÇKP Merkez Komitesi’nde bir yıldır herhangi bir toplantının yapılmaması ve bunun yerine Ocak ayında Pekinde, Şi Cinpingin ekonomideki yavaşlamanın partinin gücünü tehdit edebileceği konusunda uyardığı ve Çin eyaletlerinden üst düzey yetkililerin katıldığı bir toplantının yapılması, sistem içinde bir gerilim olduğuna işaret ediyor. Çinin ekonomik büyümesi geçtiğimiz yıl, son 28 yılın en düşük seviyesine inerek yüzde 6.6ya geriledi. Çin Başbakanı Li Keqiang bugün, yaklaşık 3 bin milletvekiline 2019 için belirlenen büyüme hedeflerini açıklayacak. Büyüme hedeflerinin büyük olasılıkla yüzde 6 ile 6.5 arasında bir düşüş göstermesi bekleniyor. Çin’in birçok eyaleti bu yıl büyüme hedeflerini düşürürken kamu borçlanmasından çekinen hükümet, 10 yıl önce küresel mali krizle başa çıkmak için borç almaya başlayanlar gibi büyük bir ekonomik iyileşme paketi açıklamak istemiyor. Profesör Willy Lam’a göre, eyalet valileri kapalı oturumlarda, Şi Cinpingden ekonomiyi canlandırma girişimlerinde bulunmasını isteyecek. Ancak Devlet Başkanı’nın bu talebi “öfke” ile karşılaması bekleniyor. Öte yandan Almanya merkezli Mercator Çin Araştırmaları Enstitüsünden Matthias Stepan, Şi Cinping’in iktidara gelmesinden bu yana medya ve interneti kısıtlayarak, ÇKP ve iktidar içindeki muhaliflere baskı uygulayarak güçlü bir konumda kaldığını söyledi. Şi’yi güçlü bir lider yapan faktörün yalnızca ekonomi olmadığını vurgulayan Stepan, aynı zamanda siyasi doktrininin de buna katkıda bulunduğuna işaret ederek “Bu, onu her şeyin merkezine koyan kalıcı bir hamle” dedi. Stepan, bu şartlar altında Şi’nin sistem içindeki rakiplerinin ortaya çıkmasının zor olduğunu düşünüyor. Öte yandan özel şirketlerin yöneticileri, ÇKP’nin şirket içerisindeki hücrelerinden rahatsızlar ve devletin bu konudaki düşüncesinden hoşnut değiller. Bununla birlikte bankaların, çoğu verimsiz olan eski kamu şirketlerini desteklemesinden şikayetçiler. İşle ilgili bazı noktalardaki endişeler, Trumpın kamu sektöründeki sübvansiyonları durdurma talepleriyle kesişiyor. Diğer yandan yıllık ÇUHM toplantılarında, Amerikalıları kazanmak için özellikle zorla teknoloji transferini yasaklayan dış yatırım yasasının oylanması bekleniyor. Avrupalılar ise Washington ile ticaret anlaşması yapmayı hedefleyen bir hareket olarak gördükleri bu yasayı protesto ediyorlar.