شیخ خالد بن احمد آل خلیفه وزیر امور خارجه بحرین گفت «ایران باید از سیاست در لبه پرتگاه راه رفتن دست بردارد. ایران اجازه ندارد حتی یک روز هم تنگه هرمز را ببندد». ایران به دنبال آغاز دور جدید تحریم های آمریکا تهدید کرد تنگه هرمز را می بندد. وزیر امور خارجه بحرین در گفتگو با «الشرق الاوسط» در پاریس گفت «دولت عراق اظهارات ضد بحرینی مقتدی صدر رهبر جریان صدری را تایید کرده است» . وزیر بحرینی افزود «دولت عراق باید جلوی اظهارات تحریک آمیز و بر خلاف منافع عراق را بگیرد. کسانی که توهین کردند باید معذرت خواهی کنند». وزیر امور خارجه بحرین به عنواه هیات همراه شیخ حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین به فرانسه سفر کرده است. او گفت «بحرین به دنبال عادی سازی روابط با حکومت سوریه نیست بلکه همانند چهار کشور مصر و اردن و سعودی و امارات خواهان فعال سازی نقش آفرینی کشورهای عربی است. کشورهای عربی به مدت طولانی در صحنه حاضر نبودند. بحرین خواستار این است که کشورهای عربی به طور مستقیم به مساله سوریه بپردازند نه از طریق کشورهای منطقه ای مثل ایران و ترکیه.   او افزود «مردم سوریه باید درباره راهکار سیاسی تصمیم بگیرند. مساله توقف تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب باید در زمان مناسب مطرح شود». او درباره حوثی ها گفت که باید «همانند شهروندان یمنی رفتار کنند نه اینکه به نیابت از تهران در یمن بجنگند. دخالت ایران در یمن «منافع حیاتی» کشورهای خلیج را در معرض خطر قرار داده است.  وزیر امور خارجه بحرین درباره اختلاف نظر با قطر خاطر نشان کرد «توپ در زمین دوحه است. قطر از فرصت های پیش آمده چه در نشست سران ریاض و یا اجلاس سران تونس استفاده نکرد». متن این گفتگو به شرح زیر است: مقام های بحرینی و فرانسوی به دنبال گفتگو و رایزنی در فرانسه با انتشار دو بیانیه بر دیدگاه های «مشترک» درباره مسائل و کشمکش های جاری در منطقه تاکید کردند. آیا این توافق مثلا درباره سوریه و ایران واقعا وجود دارد؟ البته ما می دانیم که دو کشور درباره این دو پرونده تا حدودی اختلاف نظر دارند.  بله. ما در مسائل متعددی دیدگاه های مشترک با فرانسوی ها داریم. البته خیلی کم پیش می آید که دو کشور دیدگاه های مشترک داشته باشند. به عنوان مثال، بحرین و فرانسه خواهان ایجاد راهکار سیاسی در سوریه برای توقف کشتار مردم و دست یابی مردم به اهدافشان هستند. این راهکار باید با توجه به بیانیه «ژنو ۱» و قطعنامه های بین المللی ایجاد شود. بحرین و فرانسه بر این باورند که راهکار اصلی همین است. ما درباره مسئولیت قدرت های غربی از جمله فرانسه در خصوص بازگشت ثبات در سوریه گفتگو کردیم. ما بر لزوم خروج قدرت های منطقه ای از جمله ایران و غیره از سوریه تاکید کردیم. مسئولیت برقراری ثبات در سوریه باید به کشورهایی واگذار شود که توانایی چنین کاری دارند.  همچنین، نقش کشورهای عربی را نباید نادیده گرفت. پنج کشور عربی مصر و سعودی و امارات و بحرین و اردن چند ماه پیش طرحی در نیویورک پایان دادن به جنگ در سوریه مطرح کردند. این طرح بر مبنای نقش آفرینی مشترک کشورهای عربی که برای مدت زمان طولانی نقش خاصی نداشتند شکل گرفته است. قدرت های منطقه ای با توجه به نبود نقش عربی در سوریه دخالت کردند. این طرح درباره پایان تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب نیستند چرا که بررسی این موضوع هنوز زود است و کشورهای عربی تمایلی به عادی سازی روابط با رژیم سوریه ندارند. دیدگاه مشترک دیگر مقام های بحرین و فرانسه این است که فرانسه و متحدان بین المللی و حتی روسیه باید در خصوص دست یابی به راهکار در سوریه نقش آفرینی کنند. این راهکار بستر مهمی برای مقابله با محافل تروریستی در سوریه مثل «داعش» و غیره فراهم می کند. حکومت ضعیف منجر به قدرت گیری «داعش» در سوریه شد. البته گروه های تروریستی دیگری مثل «حزب الله» هم در سوریه نقش آفرینی می کنند که از حمایت برخی کشورها برخوردارند. اینها هم باید از سوریه خارج شوند. ما و فرانسوی ها دیدگاه مشترکی درباره همه این مسائل داشتیم.   فرانسوی ها می گویند عادی سازی روابط با رژیم سوریه و مشارکت در بازسازی لازمه دست یابی به راهکار سیاسی است. البته آمریکایی ها و چند کشور دیگر همین نظر را دارند. اما گروهی می گویند بحرین با از سرگیری روابط با دمشق عجله کرده است. عجله ای در کار نبوده است. روابط دیپلماتیک بین بحرین و سوریه متوقف نشد. سفارت سوریه در منامه بسته نشد و سفارت ما در دمشق به کار خود ادامه می دهند. کارمندان در آنجا هستند اما دیپلمات ها یعنی سفیر و کاردار خاک سوریه را ترک کردند. حالا کاردار بحرین به سوریه رفته است. خیلی از شهروندان سوریه در کشورهای خلیج هستند. ارتباط و عادی سازی روابط دو مقوله متفاوت هستند. برخورداری از ارتباط برای حل مشکل ضروری است و این لزوما به این معنی نیست که ما عجله کردیم و مناسبات عادی با رژیم سوریه داریم. اما هنوز وقت توقف تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب نشده است. اتحادیه عرب باید در این زمینه تصمیم گیری کند. اقدامات بشردوستانه مثل بازگشت آوارگان به کشور می تواند فضایی برای راهکار سیاسی سازنده ایجاد کند. اما ما اقدامات بشردوستانه را به عنوان پیش شرط راهکار سیاسی مطرح نمی کنیم . این نظر قدرت های بزرگ است.  بحرین خواهان توقف دخالت ایران در امور کشورهای عربی از جمله سوریه است. اما خود ایران با حمایت از رژیم سوریه آن را سرپا نگه داشته است. آیا بحرین دیدگاه متناقضی درباره سوریه و ایران ندارد؟  ما خواهان برقراری روابط با سوریه به عنوان یک کشور عربی هستیم. ما سوریه را تنها به دلیل روابطش با ایران حذف نمی کنیم. سوریه یکی از کشورهای بنیانگذار اتحادیه عرب است. سوریه یکی از جوامع عربی مهم در حوزه علم و فرهنگ و صنایع و غیره است. اما ما اینجا درباره حکومت سوریه صحبت می کنیم نه مردم. خب ما هم پیشتر با ایران رابطه داشتم. من روابطم را با کشور برادر عربی خراب نمی کنم تنها به این دلیل که دارای مناسبات خوبی با ایران است. بلکه ما به دنبال برقراری روابط و مناسبات با سوریه هستیم تا به سوریه حضور خود را به عنوان یک کشور برادر ثابت کنیم و اینکه به سوریه یادآوری کنیم که کشورهای عربی پیرامونی مهم تر از کشورهای دیگر منطقه هستند.  آیا به نظر شما توقف تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب زمان زیادی می برد؟ دبیر کل اتحادیه عرب چندین بار «شرط هایی» مطرح کرد که هنوز اجرا نشده اند؟ پس حل این مساله کجاست؟ حل این مساله در توافق بین کشورهای عربی و نیز با سوریه در این باره است. هنوز هیچ کدام از طرف های یاد شده به توافق نرسیده اند. کشورهای عربی در معرض فشارهای آمریکایی قرار دارند تا به اصطلاح «ترمز» از سرگیری یا عادی سازی روابط با سوریه را بکشند. آیا این پیام به کشورهای عربی رسیده است؟  آمریکا یکی از متحدان عمده بسیاری از کشورهای منطقه از جمله بحرین است. آمریکا تحرکات کشورهای عربی را زیر نظر دارند و در این باره از ما پرس و جو کرده است. ما به آمریکایی ها که متحدان ما هستند گفتیم که به مساله توجه کشورهای عربی به سوریه از این زاویه نگاه کنند که به نفعشان تمام می شود. شاید آمریکایی ها تصور می کنند ما عجله کردیم اما ما به آنها گفتیم که عجله ای در کار نبوده و عادی سازی روابط اقدام کارشناسی شده است و توقف تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عربی چندین شرط دارد. ما خواهان تقویت نقش موثر کشورهای عربی در سوریه هستند. ما خواهان نقش آفرینی مستقیم کشورهای عربی در سوریه هستیم نه از طریق گروه های نیابتی. ما نمی خواهیم نقشی مثل ایران یا ترکیه در سوریه داشته باشیم. آیا این دیدگاه یاد شده شامل حال پنج کشور یاد شده است؟ پنج کشور عربی به دنبال همکاری با دیگر کشورهای جهان درباره سوریه هستند. تنش بین آمریکا و ایران   دامنه تنش و گفتمان جنگ طلب و تهدید به جنگ به تازگی بین ایران و آمریکا در خلیج افزایش یافته است. آیا ما در آستانه یک رویارویی جدید و مستقیم در منطقه هستیم؟ کسی به دنبال جنگ نیست؛ نه آمریکا و نه کشورهای خلیج و نه کشورهای منطقه. ایران با دخالت در امور کشورهای منطقه و دادن پول و اسلحه و اعزام شبه نظامیان اشتباه فاحشی مرتکب شد. اما شرایط کنونی به دنبال خروج واشنگتن از برجام ایجاد شد. برجام به برنامه هسته ای ایران اشاره می کند نه برنامه موشک بالستیک ایران. برنامه موشکی ایران کشورهایمان را در معرض خطر قرار داده است. برجام به سیاست گسترش نفوذ ایران اشاره نکرده است. خب این مسائل در برجام مد نظر قرار نگرفت و به همین دلیل دست ایران برای تهدید روزمره بازتر شد. ایران اکنون می گوید تنگه هرمز را می بندد. اما ایران می داند که اگر چنین اقدامی انجام دهد خود را خفه کرده است. ما این تهدید را جدی می گیریم و با متحدانمان برای مقابله با آن همکاری می کنیم. این تهدیدها باعث شده تا متحدانمان دیدگاهی در راستای دفاع از منافع خود مطرح کنند. ایران در شرایط کنونی مسئولیت خطیری به عهده دارند. ایران باید اقداماتش را در این شرایط حساس مورد بازنگری قرار دهد. الان وقت آن رسیده که ایران رویکرد خود را مورد بازنگری قرار دهد. ایران به دلیل همین رویکرد در لبه پرتگاه قرار گرفته و باید مواظب باشد. معافیت خرید نفت ایران توسط هشت کشور به زودی متوقف می شود. مقام های ایرانی می گویند یا ایران باید نقت صادر کند و یا نفت از خلیج صادر نخواهد شد. شما چه اقداماتی برای رویارویی با این تحول تازه در نظر گرفته اید؟ این تهدید آشکار برای همه کشورهای خلیج به شمار می رود. اما من بر این باورم که ایران قبل از عملی کردن این تهدید به خوبی فکر خواهد کرد چرا که این تنش بی سابقه و خطرناکی خواهد بود و اجازه نخواهیم داد حتی به مدت یک روز هم اجرا شود. ایران در گذشته در مورد پایان جنگ با عراق تصمیم گیری کرد. مقام های ایران در آن زمان گفتند ایران جام زهر را نوشید. شاید آنها فقط می خواهند پیام های شدید اللحنی به جهان و در درجه اول به کشورهای همسایه بدهند چرا که این کشورها از اهمیت بسیاری برای ایران برخوردارند. ایرانی ها رویکرد ساده لوحانه در پیش نمی گیرند. ما امیدواریم که در این شرایط حساس به درستی فکر کنند. رویارویی با ایران لزوما به معنای جنگ تمام عیار با ایران نیست. ایران می تواند با جنگ نیابتی گروه های شبه نظامی و تابع خود را بسیج کند. مگر اینها از مداخله جویی دست برداشته اند؟ اینها در عراق دخالت می کنند و کنترل اوضاع در سوریه و لبنان را در اختیار گرفته اند. این کشورها دارای هویت عربی هستند. ما به هویت خود افتخار می کنیم. این هویت نماد فرهنگ و تمدن ماست. اما هویت این کشورها به ویژه لبنان در حال محو شدن است. بنابراین باید ثبات و امنیت و جلوه های تمدنی منطقه عربی را حفظ کرد. سرنوشت مردم کشورهای عربی که برای اینها اهمیت ندارد.  تنش با قطر  آیا مناسبات با قطر اصلاح شدنی است؟ همه چیز به خود قطری ها بستگی دارد. قطر تحت محاصره قرار ندارد. ما درهایمان را به روی حکومت قطر بستیم تا جلوی ضرر را بگیریم. قطر توافقات و تفاهم نامه ها را رعایت نکرد. خادم حرمین شریفین در طرحی اقدام به دعوت امیر قطر برای شرکت در اجلاس سران در ریاض کردند اما خب قطر از حضور در نشست خودداری کرد. خادم حرمین شریفین در نشست سران تونس شرکت کرد. امیر قطر هم آنجا بود و از کنار خادم حرمین شریفین رد شد اما سلام نکرد. بنابراین قطر تمایلی به خاتمه دادن به تنش ندارد. اگر آنها می خواهند تنش باقی بماند ما چیزی برای ازدست دادن نداریم. آیا تلاش های میانجی گری آمریکایی ها و کویتی ها متوقف شد؟ آمریکایی ها میانجی گری نکردند. کویتی ها میانجی گری کردند. این مساله باید توسط کشورهای عضو شورای همکاری حل شود. اگر کشورهای جهان خواهان حل این تنش هستند باید اجازه دهند که کشورهای عضو شورای همکاری این کار را انجام دهند که شاید طول بکشد. اما اگر متحدان و کشورهای دیگر بیایند و خواهان حل تنش شوند شرایط پیچیده تر خواهد شد. قطر به خوبی می داند که سیاست هایش مثل استقرار نیروهای خارجی و درست نیروهای ترکیه و دخالت در امور کشورهای همسایه و حمایت از گروه های اسلامگرای مخالف حکومت های منطقه تا چه اندازه به کشورهای همسایه ضربه می زند. قطر باید هوشیار باشد. حالا توپ در زمین قطری است و آنها باید بدانند که منافعشان کجا تامین می شود. زمزمه هایی درباره اعلام راهکار واشنگتن بین فلسطین و اسراییل بعد از ماه رمضان و تشکیل کابینه جدید در اسراییل شنیده می شود. اما فلسطینی ها ابراز نگرانی می کنند. آیا کشورهای عربی فلسطینی ها را به عنوان گروه ضعیف تر در این شرایط پیچیده تنها رها می کنند؟‌  ما به مفاد طرح صلح عربی پایبند هستیم. این طرح به خواسته های مشروع فلسطینیان اشاره دارد و از این مطالبات حمایت می کند. ما به دنبال برقراری صلح هستیم اما نادیده گرفتن حقوق قانونی مردم فلسطین منجر به برقراری صلح نمی شود. حالا که طرحی اعلام می شود باید دید که ماهیتش چیست.  اگر رویکرد جدیدی معرفی می شود باید دید که چیست و آیا در راستای دست یابی صلح است یا خیر. بنابراین باید منتظر ماند. طرح های دولت آمریکا همواره برای دست یابی به راهکار موثر بودند. اما ما به اصول طرح صلح عربی پایبند هستیم و در نشست سران تونس به آن اشاره شده است. اما بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل اینگونه القا می کند که احتمال عادی سازی روابط با کشورهای عربی بدون دست یابی به راهکار سیاسی با فلسطینیان وجود دارد. او می گوید که در این راستا مقام های اسراییلی چندین بار به برخی کشورهای عربی سفر کرده اند. سفر نتانیاهو به پادشاهی عمان در راستای مناسبات دو جانبه است. هدف و دستاوردهای این سفر اعلام نشد. ما اطلاع خاصی در این باره نداریم. اما سفر هیات های اسراییلی به برخی کشورهای عربی از جمله مسئولیت های ما هست. ما اگر بخواهیم میزبان نشست های بین المللی باشیم اسرائیل عضو جامعه بین الملل است و نمی توانیم مانع حضور اسرائیل در این نشست ها شویم. ما میزبان نشست بازرگانان و کمیته میراث و فیفا بودیم و اسرائیل در این سه نهاد عضویت دارد. ما و اسرائیل در سازمان های مثل سازمان ملل عضو هستیم. اگر خواهان میزبانی نشست های جهانی هستیم نمی توانیم مانع حضور اسراییل شویم. نتانیاهو و برخی وزیران عرب در نشست ورشو بودند. البته ما اصولی داریم که از آنها کوتاه نمی آییم. راهکار جنگ چهار ساله یمن چیست؟ حوثی ها تعلل می کنند و قطعنامه ها و توافقات را نادیده می گیرند.  شما ببینید آنها در حدیده چه می کنند. عبور یک خودروی «نظامی» از نقطه ای به نقطه دیگر نیازمند هزار و یک تماس و تلفن است. شما می توانید از مارتین گریفیتس (فرستاده سازمان ملل به یمن) بپرسید. نباید یکی از طرف های درگیر از جمله حوثی ها از معادله راهکار سیاسی اخراج شود. این راهکار نیست. آنها باید در درجه اول به عنوان شهروندان یمنی رفتار کنند. اینها یمنی هستند و باید از حمایت از حکومت ایران دست بکشند. حوثی ها در یمن در حال پیکار به نیابت از ایران هستند. اگر حوثی ها خواهان پایان این جنگند باید از ایران فاصله بگیرند. یمن در مرکز منطقه شبه جزیره عرب قرار دارد و دخالت ایران منافع حیاتی ما را در معرض خطر قرار داده است. این غیر قابل قبول است. راهکار روشن است. حوثی ها با اسلحه به جایی نمی رسند و ایران نیز با تسلیحات نمی تواند بر یمن مسلط شود. اگر حوثی ها خواهان دست یابی به راهکارند باید دوباره به عنوان یک حزب سیاسی وارد عرصه سیاست شوند. اما تا زمانی که از تهران دستور می گیرند نمی توان آنها را قبول کرد.  آیا اختلافات بین شما و عراقی ها بعد از اظهارات مقتدی صدر پایان یافت؟ خب . چهره هایی در عراق مثل مقتدی صدر از خارج دستور می گیرند. آنها همانگونه که ایرانی ها می خواهند به بحرین توهین می کنند. همینکه مقتدی صدر دید که سعودی و عراق در حال ایجاد مناسبات نزدیک و عراق در حال گسترش روابط با بحرین است و سفارت ها و کنسولگری در نجف افتتاح شدند ساز مخالف زد. مقتدی صدر خواهان گسترش روابط عراق با این دو کشور نیست و بیانیه توهین آمیزش را منتشر کرد. ما در آغاز دو ساعت و نیم منتظر ماندیم تا ببنیم دولت عراق چه واکنشی نشان می دهد اما دیدیم که چیزی نشد. برای همین هم کاردار را فراخواندیم و یادداشت اعتراض آمیزی درباره اظهارات غیر قابل صدر تقدیم او کردیم. عراقی ها مقصر تنش در مناسبات هستند. دولت عراق هم بعدا در بیانیه ای با اعلام حمایت از صدر گفت که سفیر بحرین را فراخوانده است. راهکار توسط عراقی ها تعیین می شود. اما سوال اینجاست که دولت عراق خواهان همکاری با کشورهای عربی است یا اینکه به دنبال حفظ رویکرد کنونی اش است؟ اما این اظهارات غیر قابل قبول نیست. ما دخالت در امور داخلی خود را رد می کند و خواستار به دوش کشیدن مشکلات دیگران هم نیستیم. از دولت عراق می خواهم که در راستای اصلاح مناسبات عراق با کشورهای عربی تلاش کند و روابط دو جانبه را حفظ کند و اجازه ندهد تا این مناسبات با اظهارات و دیدگاه های یاد شده لطمه بخورد. امروز اظهارات ضد بحرینی عنوان شد فردا علیه سعودی حرف می زنند. این در حالیست که سعودی به دنبال گسترش روابط با عراق است. اینها از خارج دستور می گیرند. بنابراین از حکومت عراق می خواهیم تا جلوی اظهارات خلاف منافع ملی عراق را بگیرد. عراقی ها می گویند من باید معذرت خواهی کنم چرا که جواب فردی را دادم که به بحرین توهین کرد. خب آنها باید از این فرد بخواهند معذرت خواهی کند چرا که قبل از هر چیز دیگر به کشور بحرین توهین کرد.