Sudan halk hareketine önderlik eden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG), bugünden itibaren ülke genelinde siyasi grev ve sivil itaatsizliğin başladığını ilan etti ve iktidarın sivil bir hükümete devredilmesine kadar bu eylemlerin sürdürüleceğini açıkladı. Buna karşılık Sudan Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ise iktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesini sağlamak için yapılacak müzakerelere açık olduğunu ifade etti. Öte yandan sosyal paylaşım sitelerinde eylemlere katılım için yoğun bir muhalefet kampanyası sürerken, dünden beri başkentte ve diğer şehirlerdeki vatandaşlar oturma eylemine hazırlık olarak gıda maddeleri depolamaya başladılar. Resmi olmayan kaynaklar, askeri konseyin söz konusu eylemlerin sonuçlarıyla başa çıkabilmek için bir plan hazırladığını aktardılar. Dün ÖDBG tarafından yapılan açıklamada, sivil itaatsizlik ve siyasi grevin bugünden itibaren başladığı ve iktidarın sivil bir hükümete devredilmesine kadar devam edeceği belirtildi. Ülkedeki yaşanan bu tırmanış, tarafları müzakere masasına dönmeye ikna etmek için Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali liderliğinde bir Afrika arabulucu heyetin oluşturulduğunu ilan etmesinden bir gün sonra gerçekleşti. Ancak ÖDBG, askeri konsey ile müzakerelerin yeniden başlatılmasının öncesinde yüzün üzerinde sivilin ölmesine ve yüzlerce kişinin yaralanmasına yol açan oturma eylemini kırma girişimlerine ilişkin uluslararası bir komisyonun kurulmasını ve askeri konseyin oturma eylemi alanında gerçekleştirdiği katliamın sorumluluğunu üstlenmesini şart koştu. ÖDBG, halka ‘köprüleri kapatmaları ve sokakların girişlerine barikatlar kurmaları’ çağrısında bulundu ve barikatları kaldırmaya çalıştıkları sırada hızlı destek güçleriyle veya diğer güvenlik güçleriyle çatışmaya girmemelerini talep etti. Açıklamada, mahalle ve bölge komitelerine ‘sivil itaatsizliğin uygulanmasında, örgütlenmesinde ve vatandaşlara koruma sağlanmasında’ yer almaları çağrısında bulunularak, grev komitelerinin hareketin başarısının temel taşı olarak önemli bir rol oynadıkları kaydedildi. ÖDBG tarafından yapılan açıklamada bu hafta askeri konseye karşı yürütülecek barışçıl bir mücadele planı yayınlandı. Açıklamada barışçıl eylemlerin dünyanın en güçlü silah cephanesini durdurabileceği belirtilerek, “Hayatta kal, barikatları kurmaya başla ve sonuçları bekle” ifadesi yer aldı. Öte yandan aktivistler ve eylemciler sosyal paylaşım sitelerinde yaptıkları paylaşımlarla sivil itaatsizlik çağrılarının ivmesini arttırdılar. Sudan Meslek Odaları Birliği (SPA), ülkede internet servisinin devre dışı bırakılmasının üstesinden gelmek için dün cep telefonları üzerinden –eylem kılavuzunun yer aldığı 15 bin kısa mesaj gönderdi. Sivil itaatsizlik başlayana dek bu sayının 900 bini aşması bekleniyor. Bununla birlikte petrol sektöründe çalışan işçiler, askeri konseyin devrileceği güne kadar sivil itaatsizlik eylemini sürdüreceklerini açıkladılar. Aktivistlerin aktardığına göre Sudan Telekomünikasyon Kurumu pazartesinden itibaren ülke genelindeki internet hizmetlerini kesti. Aktivistler, yetkililerin bu gibi eylemlerinin amacının, silahsız sivillere karşı hızlı destek güçleri tarafından gerçekleştirilen katliamların üzerini örtmek olduğunu dile getirdiler. Buna rağmen muhalefet liderleri, ülke geneline geleneksel yollarla mektup ve davetiyeler ulaştırmayı başardılar. Şarku’lAvsat dün, Sudan’ın pazar ve mahallelerindeki yoğun hareketliliği izledi. Mağazalar, süresi belli olmayan sivil itaatsizlik döneminde evde kalacaklarından dolayı, bu süre içerisinde kendileri için gerekli olan ihtiyaçları temin etmeye çalışan vatandaşlarla doluydu. Sudan güvenlik yetkililerinin barikatları kaldırmalarına ve başkent Hartumun merkezine giden köprüleri ve yolları açmasına rağmen yollar boştu. Caddelerde bazı özel araçlar ve birkaç yaya dışında kimse görünmüyordu.Sudan Bankasındaki greve öncülük eden liderlerden Muhammed İsmet tutuklandı Öte yandan Sudan güvenlik yetkilileri, sivil itaatsizlik liderleri ve muhalif siyasi güçler arasında geniş çaplı bir tutuklama kampanyası başlattı. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ÖDBG arasında yapılan toplantının ardından, Sudan Bankasındaki greve öncülük eden liderlerden Muhammed İsmet tutuklandı. Sudan Halkının Kurtuluş Hareketi (SPLM-N) tarafından yapılan açıklamada, önceki gün sabahın erken saatlerinde devrik Devlet Başkanı Ömer el-Beşir yönetiminin devrilmesinin ardından Hartuma gelen bir heyetin bulunduğu evin güvenlik güçleri tarafından basılarak Genel Sekreter Hamis Celab’ın ve Sözcü Muhammed Ardul’un tutuklandığı kaydedildi. Açıklamada, güvenlik güçlerinin heyet üyelerini darp ettikten sonra hala akıbetinden haber alınamayan Yasir Arman gibi meçhul bir yere götürüldüğü kaydedildi. Ayrıca önceki rejimin darbeci güvenlik komitesinin eski yaklaşımını sürdürecek ve mücadele eden kimseleri korkutup bastırarak çirkin yüzünü ortaya çıkardığı değerlendirilmesinde bulunuldu. Tüm siyasi tutukluların ve silahlı mücadele hareketleri tutuklularının serbest bırakılması ve ailelerin onları ziyaret etmesine izin verilmesi çağrısında bulunan açıklamada, insan hakları ve diplomatik örgütlerden insan haklarının korunması yönünde askeri konseye baskı yapmaları talep edildi. Hareket, özgür dünyadan uluslararası kuruluşlar ve eylemcilerle konseyin davranışlarını ve ihlallerini kınamak için her türlü çabayı gösterme sözü vererek, demokrasiyi geri kazanmak ve güçlü bir sivil devlette adalet ve eşitlik değerlerini korumak için halka duyduğu güveni dile getirdi. Buna karşılık Ulusal Umma Partisi ülkede yaşanan siyasi tıkanıklıktan dolayı askeri konseyi sorumlu tuttuğu açıklamasında, “Ülkemiz askeri konseyin hatalarından ve kötülüklerinden dolayı ağır bir siyasi çıkmazın içerisinde bulunuyor. Bu, daha önce benzeri görülmemiş bir şekilde ülkede güvenlik kaosunun yaşanmasına yol açıyor” ifadelerini kullandı. Açıklamada, Ulusal Umma Partisi Siyasi Ofisi Üyesi Adil el-Mefta’nın, İslami lider İbrahim Elmaz’ın, SPLM-N Genel Sekreteri Hamis Celab’ın, SPLM-N Başkan Yardımcısı Yasir Arman’ın, SPLM-N Sözcüsü Mübarek Ardul’un ve bankacı Muhammed Esmat’ın tutuklanması kınandı. Ayrıca açıklamada, daha ​​fazla tıkanmaya yol açacağından dolayı siyasi tutuklamalara son verilmesi konusunda uyarılarda bulunuldu ve aralarında silahlı hareketlere mensup olanlarında bulunduğu tutukluların derhal serbest bırakılmaları talep edildi.AGKden  müzakere çağrısı Öte yandan AGK, dün Facebook sayfası üzerinden yayınladığı açıklamada, geçiş dönemine ulaşmak ve iktidarı barışçıl bir şekilde sivillere devretmek için siyasi güçlerle gerçekleştirilecek müzakerelere açık olduğunu dile getirdi. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in Sudan’ı ziyaretinden duyduğu memnuniyeti dile getiren AGK, Afrika arabulucu heyeti ile görüştükten sonra gerçekleştirdiği bir dizi tutuklamaya rağmen müzakereler açık olduğunu söyledi. Abiy Ahmed dün arabuluculuk çabaları kapsamında Sudan’a gitti ve Sudan krizini çözmek için taraflarla görüşmelerde bulundu. Taraflara krizi çözme cesaretini göstermeleri çağrısında bulunan Ahmed, her iki tarafla da ayrı ayrı toplantılar yaptı. ÖDBG görüşmeler sırasında ‘askeri konseyin oturma eylemi alanında gerçekleştirdiği operasyonların ardından onlarca kişinin ölümünden sorumlu olduğunu kabul etmesi, bu cinayetleri işleyenlerin tespit edilmesi ve kovuşturulmaları için bir uluslararası soruşturma komisyonunun oluşturulması, tüm siyasi tutukluların serbest bırakılması, basın özgürlüğünün temin edilmesi, internet yasağının kaldırılması” gibi şartlar öne sürdü. Sudan Kongresi Partisi Başkanı Ömer ed-Dakir yaptığı açıklamada, ÖDBG’nin hiçbir şekilde askeri konsey ile müzakereler hakkında konuşmadığını söyledi. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed tarafından gerçekleştirilen ziyareti memnuniyetle karşıladıklarını dile getiren ed-Dakir, uygulaması gereken bazı ön şartlardan dolayı müzakereler hakkında konuşmadıklarını belirtti. Askeri konseyin ciddiyetsizliğini dile getiren ed-Dakir, konsey tarafından gerçekleştirilen tutuklama operasyonlarının bunun açık bir göstergesi olduğunu söyledi. Öte yandan İngiltere’nin Hartum Büyükelçisi İrfan Sıddık, AGK’ya ÖDBG’nini öne sürdüğü şartlara cevap vermesi çağrısında bulundu. Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda diplomasideki her şeyin diyalogdan ibaret olduğunu ve diyalog için öne sürülen koşulların genellikle iyi bir fikir olmadığını dile getirdi. Ancak Sıddık açıklamasının devamında, 3 Haziran’da yaşanan olayların ardından müzakerelere dönüş için özgürlük ve değişim koalisyonu tarafından öner sürülen şartların gayet makul olduğunu ifade ederek, yakın zamanda askeri konseyden bir cevap beklediklerini belirtti.​Afrika girişimi ve demokratik geçiş…