Suriye’nin güneyi, güney bölgelerdeki uzlaşma süresinin bittiği yönündeki haberlerin yayılmasının ardından beklenti ve endişe haline tanık oluyor. Uzlaşma süresi, geçtiğimiz Temmuz ayında başlayan ilk mühletin sona ermesinin ardından 6 ay uzatılmıştı. Zira zorunlu askerlik hizmetini yerine getirmeleri için güvenlik şubeleri tarafından aranan vatandaşlara, Suriye ordusunun zorunlu hizmet merkezlerine teslim olmadan önce işlerini yoluna koymaları için ikinci bir süre verilmişti. Suriye’nin güneyindeki yerel kaynaklar, uzlaşı için verilen son sürenin Suriye rejiminden engeller olmadan vatandaşlara hareket özgürlüğü sağladığını söyledi. Kaynaklara göre, sürenin dolması halinde bölgede konuşlanan Suriye rejim güçlerinin, önleyici yönetmeliklerde talep edilen isimleri yeniden düzenlemesi bekleniyor. Dera’daki müzakere heyetinin bir üyesi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, (uzlaşı alanları dosyası sorumlusu) Şam’daki ulusal güvenlik ofisi tarafından alınan herhangi bir kararın, 2018 yılı başlarında güney bölgesine verilen ikinci uzlaşma süresinin sona ermesini içermediğini belirtti. Mühletin, taraflar arasındaki son anlaşmalar ve süreci takip eden 6 ay boyunca verilecek hizmet uyarınca askerlik hizmetini yapmayanlarla sınırlı olduğu ifade edildi. Bu çerçevede Müzakere Komitesi’nin yeni bir anlaşmaya varmak için çalıştığı belirtildi.Gençler Suriye rejim güçlerine katılmayı reddediyor Suriye’nin güneyinde, çoğunluğu rejim güçlerine katılmayı reddeden ve bazıları ikinci uzlaşma sürecinde Suriye rejimi güçlerine gönüllü olarak katılan zorunlu hizmetten muaf binlerce vatandaşın bulunduğu aktarıldı. Müzakere heyeti üyesi, Suriye rejiminin “tutuklama faaliyetleri, zorunlu bir şekilde askerlik hizmetine alma veya evlere yönelik baskınları” çerçevesinde bölgede yeni gerginliklerin baş gösterebileceğini söyledi. Zira bölgedeki gençlerin çoğu, şu ana kadar Suriye rejimi güçlerine katılmayı reddederek, bulundukları alanlarda kalmayı tercih ediyor. Suriye’nin güneyinde askerlik hizmeti yapmak isteyen bir vatandaş, Suriye’nin kuzeyindeki savaş cephelerine gönderilme korkusuyla rejim güçleri saflarına katılmayı kabul etmediğini belirtti. Vatandaş, geçmiş yılların psikolojisini bozması dolayısıyla bölgedeki savaşa katılmak istemediğini ifade etti.Üniversite öğrencileri endişeli Dera’da, Şam Üniversitesi öğrencisi olan Ahmed, Suriye ordusunun kontrolündeki bölgelerden uzaklaşmış ve tasfiye sürecine maruz kalmış öğrencileri içeren son kararnameden sonra derslerine devam edebildiğini söyledi. Muhaliflerin güney bölgesini kontrol ettiği yıllar boyunca zorunlu hizmete katılmamasına rağmen uzlaşı sürecinden sonra üniversiteye gidebilmek için Dera’dan Şam’a geçtiğini vurguladı. Uzlaşı sürecinin sonlanmasının ardından eğitimini tamamlayamayacağını ve üniversiteden mezun olamayacağını ifade eden Ahmed, bölgedeki sorumlu makamlara, üniversite öğrencilerinin eğitimlerini tamamlamaları için ek uzlaşma süresinin verilmesi çağrısında bulundu. Ahmed, öğrencilerin çoğunun aynı duruma maruz kaldığını söyleyerek, uzlaşma sürecinin biteceği haberini duyduktan sonra endişe yaşadıklarını ifade etti. 20’li yaşlarındaki Amjad da Suriye’deki savaşın, genç sınıfı tükettiğini söyledi. Zorunlu hizmetin süresinin belli olmadığını ve bu sürenin, 2011 yılı öncesinde 1,5 yıl ile sınırlı olduğunu belirten Amjad, son askeri eğitimin unsurları 8 yıllık hizmet kapsamına aldığını ifade etti. Uzun yıllar sürecek hizmet döneminin, olgunluk, üretim ve geleceklerini inşa etme çağında olan gençleri tüketeceğini, gençlerin çalışmalarının ve projelerinin önüne engel koyacağını vurguladı. Suriye’nin güneyinde uzlaşma sürecinin bittiğine dair haberlerin yayınlanmasına rağmen yerel kaynaklar, Suriye ordusundaki bölünme ve kaçış faaliyetlerinin, son zamanlarda güney bölgelerde tırmanış gösterdiğini belirtti. Kaynaklar, “Suriye’nin doğusu ve kuzey batısındaki doğrudan temas hatları veya savaş alanlarına transfer edilmeleri sonrasında Dera ve Kuneytire’deki rejim güçleri bireylerinin firar ettiğini” vurguladı.15 asker ordudan firar etti Aktarılana göre, Suveyda bölgesinde Suriye ordusuna bağlı 15. Tugay’dan 15 asker, Dera ve Suveyda’nın yakınlarındaki Zuluf ve Tel el-Safa bölgelerine nakledilmeleri yönünde bir talimat aldıktan sonra kendi tugaylarından firar etti. Bu çerçevede bulundukları tugaylardan kaçan unsurların, bölgedeki müzakerelerden sorumlu dini makamlara ve siyasi birimlere başvurduğu, Suveyda’daki 15. Tugay’daki görevlerinin sürmesi talebinde bulunduğu belirtildi.Dera ve Kuneytire’de suikastlar arttı Öte yandan eski muhalifleri hedef alan suikast eylemleri de Dera ve Kuneytire bölgelerine geri döndü. Suriye’nin güneyindeki aktivistler, Dera ve Kuneytire’de son 2 ay içerisinde 15 suikast eyleminin gerçekleştiğine dikkati çekti. Eylemlerin sonuncusunun, Atman kasabasındaki uzlaşı komitesi ve Dera’nın batısındaki Neva kasabasında Rusya ve rejim ile müzakere heyeti üyelerinden birine yapıldığı belirtildi. Bu bağlamda kimliği bilinmeyen unsurlar tarafından Dera’nın batısındaki rejim güçleri kontrol noktasında saldırı gerçekleştirilirken, rejim güçlerinden ölen ve yaralananların olduğu aktarıldı.Gençler yasadışı yollarla ülkeden kaçmaya çalışıyor Gözlemciler, Suriye’nin güney bölgelerinin hala sorunlu olduğuna ve birçok düzenlemeye ihtiyaç duyduğuna dikkati çekti. Olası bir çözümün, askerlerin maaşlarının artırılması ve terhis edilmeleri sonrasında maddi tazminatlarının iyileştirilmesi karşısında zorunlu hizmet için para ödeneğinin arttırılmasıyla mümkün olduğunu vurgulayan gözlemciler, zorunlu hizmetlere katılmayı reddeden çok sayıda gencin, zorla hizmete alınacakları korkusuyla yasa dışı yollarla ülke dışına kaçmak zorunda kaldıklarını ifade etti.