Sudan Meslek Odaları Birliği (SPA), Askeri Geçiş Konseyi’nin (AGK) olağanüstü hal ilanını 3 ay daha uzatma kararını şiddetle kınadı ve ülkedeki olağanüstü hal durumunun kaldırılması için çağrıda bulundu. Taslak anayasa bildirgesinde öngörülen mutlak dokunulmazlığı kesin bir şekilde reddettiğini ifade eden SPA, egemenlik konseyi üyelerinin dokunulmazlığının kısıtlanmasına ilişkin bir uzlaşının sağlanması durumunda siyasi anlaşmanın imzalanması konusunda ilerleme kaydedileceğini belirtti. AGK Başkanı Abdulfettah el-Burhan, önceki gün herhangi bir gerekçe sunmaksızın ülkedeki olağanüstü hal durumunun 3 ay daha uzatılması yönünde bir kararname çıkardı. SPA liderlerinden İsmail el-Tac, dün Hartum’da gerçekleştirdiği basın toplantısı sırasında, “Siyasi anlaşma belgesine ilişkin herhangi bir anlaşmazlık yok. Etiyopya arabuluculuğu tarafından sunulan anlaşma belgesiyle ‘üç yetkili erk, bunların yapısı ve yetkili’ hususunda bütünüyle tutarlı. Sadece Afrika İnsan Hakları Komisyonu tarafından da desteklenen bağımsız soruşturma komisyonuna ilişkin birtakım çekinceler var” ifadelerini kullandı. SPA, geçen yıl aralık ayında patlak veren protestolara önderlik etti ve gösterileri organize etti. Ardından Devlet Başkanı Ömer el-Beşir’in ve hükümetinin istifa etmesi talebiyle protestoları sürdürdü ve siyasi güçlerin kendisine katılımının öncesinde askeri liderleri Beşir’i azletmek zorunda bırakan oturma eylemi gerçekleştirdi. SPA olarak bağımsız bir soruşturma komisyonun oluşturulması dışında siyasi bildiriye ilişkin pek fazla değerlendirmede bulunmadıklarını belirten el-Tac, geçiş döneminde gençlerin ve kadınların katılımının siyasi anlaşmaya dahil edilmesi çağrısında bulundu. Ayrıca belgeye ilişkin sızıntıların neden olduğu karışıklık nedeniyle Sudan halkından özür dileyen el-Tac, basına sızan belgenin askeri konsey tarafından sunulan belge olduğunu, yoksa taraf arasında üzerinde uzlaşılan bir belge olmadığını söyledi. Anlaşma metninde yer alan askeri konsey başkanı ve üyelerinin dokunulmazlığına ilişkin maddeyi eleştiren el-Tac, bu maddenin askeri konsey üyelerinin kovuşturulmasını önleyecek mutlak dokunulmazlık içerdiği değerlendirmesinde bulundu. İsmail el-Tac mutlak dokunulmazlık maddesinin anlaşma metinin bozulması anlamına geleceğini ifade ederek, bu maddenin düzenlenmesi ve herhangi bir kişinin dokunulmazlığının kaldırılabileceği sınır ve çerçevelerin oluşturulması çağrısında bulundu. Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin (ÖDBG) kısıtlanan dokunulmazlığı kabul ettiğini dile getiren el-Tac, bunun akşam gerçekleştirilecek doğrudan görüşmelerde sunulacağını belirtti. Ayrıca ÖDBG ve SPA tarafından düzenlenen protesto çizelgesine bağlı kalınması çağrısında bulundu. ÖDBG tarafından düzenlenen protestoların ve yürüyüşlerin askeri konseye karşı bir tırmanışı amaçlamadığını ifade eden el-Tac, protestoların barışçıl olduğu sürece meşru olduğunu ve ülkedeki tansiyonu yükseltmeye yönelik herhangi bir amaç taşımaksızın protestoların bu barışçıl niteliğine bağlı kalacaklarını vurguladı. Egemenlik konseyinin dokunulmazlığının kısıtlanmasına ilişkin bir uzlaşının sağlanması durumunda siyasi anlaşmanın imzalanması konusunda ilerleme kaydedileceğini belirten el-Tac, “İhtilaf noktalarının üstesinden gelinmesi durumunda siyasi bildirinin imzalanması konusunda bir atılıma tanık olunacak. Bu uluslararası ve bölgesel toplum tarafından bilinen bir meseledir” ifadelerini kullandı. Dokunulmazlığın yanı sıra başyargıcın ve başsavcının egemenlik konseyi tarafından atanması gibi diğer bir anlaşmazlık noktasına değinen el-Tac, “Başyargıcın atanmasına ilişkin de bir anlaşmazlık var. Bize göre atamanın egemenlik konseyi tarafından yapılmaması gerekiyor. Bilakis atamanın ya yargı organı ya da Hakimler Kulübü tarafından yapılması gerekiyor. Bir diğer anlaşmazlık noktası ise başsavcının egemenlik konseyi yahut başbakan tarafından atanması meselesidir. Bu, daha önce Adalet Bakanlığı’na bağlıydı” dedi. Öte yandan el-Tac, önceki gün ÖDBG ile ABD Başkanı Trumpın Sudan Özel Elçisi Donald E. Booth arasında gerçekleşen görüşmeye değindi ve bu görüşmenin karşılıklı görüş alışverişinde bulunmak için iyi bir fırsat olduğunu söyledi. Görüşmenin ÖDBG ile AGK arasındaki boşluğu kapatmaya destek olan bir görüşme olduğu değerlendirmesin bulunan el-Tac, Ramazan’ın 29’unda yaşanan katliamın ardından askeri konsey ile aralarında bir güvensizlik durumunun meydana geldiğini belirtti. Adem İpekyüz