​قطر و اختلاف افکنی بین ریاض و ابوظبی

  • 8/2/2019
  • 00:00
  • 2
  • 0
  • 0
news-picture

آیا واقعا دولت امارات موضعش را در حمایت از تحریم ایران تغییر داده و از اتحاد خلیجی سعودی، بحرینی که با موضع امریکا همآهنگ است، خارج شده است؟ دو احتمال وجود دارد؛ آری یا خیر. اگر ابوظبی تصمیم گرفته با تهران آشتی کند حق حاکمیتی آن است و خود به منافعش آگاه‌تر و شاید به نفع همگان باشد. اما اگر روایت دروغین باشد، قطب بندی علیه ایران ادامه خواهد یافت. دولت امارات آن را تکذیب کرد و یادآور شد که ماجرا دیداری بود معمولی با ایران که با آگاهی کشورهای خلیج اتفاق افتاد و در اتاق‌های تاریک نبود. یک منبع خلیجی در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» این روایت را تقویت کرد که جلسه مرزبانی ساحلی روتین بوده و اتفاق جدیدی نیست و ایرانی‌های تلاش می‌کنند به این خبر پرو بال بدهند و قطر آن را فراوان تکرار کرد و علیه امارات موج تبلیغاتی به راه انداخت. اعضای جبهه‌ای که امروز رو در روی ایران به میل خود  ایستاده عبارتند از سعودی و امارات و بحرین‌. قطر اخیرا به اجبار دولت امریکا به این جبهه ملحق شده که به دوحه درباره ارتباط و حتی میانجی‌گری برای ایرانی‌ها هشدار داده بود. حتی اگر امارات دست به چنین کاری زده و خواسته رابطه برقرار کند و مشکلاتش را با تهران حل و فصل کند، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد چون ما به دولت‌ها نگاهی شامل داریم که مواضع و رفتار طولانی مدت را دربرمی‌گیرد. طی دو دهه گذشته رابطه ابوظبی سنجیده بوده حتی وقتی که اختلافاتی با آن روی داد و با کویت و مسقط و قاهره نیز. اما دوحه داستان دیگری دارد. پرونده‌ای بد و قطور دارد و آکنده که از سال 1995تاکنون ادامه دارد و پر از اختلاف با کشورهای منطقه؛ سعودی، بحرین، کویت، اردن، مصر و غیره. قطر به عنوان عامل برانگیختن فتنه و مشکلات منطقه‌ای معروف است و مواضعش در همه موارد تقریبا منفی. وقتی چهار کشور در ابتدای ژوئن 2017تصمیم گرفتند با دوحه قطع رابطه کنند، دلیل آن اختلافات سیاسی نبود بلکه مقامات قطری زیر تعهداتشان زدند و چنان به این کار ادامه دادند که کار به حمایت مالی از گروه‌های تندرو و سازمان‌های خصم‌آلود رسید که به سعودی حمله می‌کردند. به بعضی از آنها اقامت در خاکش را داده بود و سازمان‌هایی که همچنان در غرب و ترکیه از آنها حمایت مالی می‌کند و امکاناتش را در خدمت یک طرح بسیج کرد؛ حمله به دولت سعودی. اختلاف سر یک برنامه تلویزیونی یا اظهارات مخالف نبوده که قبلا قابل درک بود. از زمان قطع رابطه با آن، دوحه تلاش می‌کند درجبهه مخالف شکاف ایجاد کند. اول از مصر شروع کرد و ایجاد شک و شبهه در ذهن سعودی‌ها در باره موضع مصر و کار به پخش موادی که هدفش تخریب روابط است. بارها ضربه زدن به ستون‌های روابط را آزمود و بارها شکست را تجربه کرد. بعد دستگاه تبلیغاتی قطری رو به ابوظبی کرد تا دست به اختلاف افکنی میان آن و ریاض بزند با پرو بال دادن به اخبار و داستان‌سرایی. به مقاصدش در یمن تشکیک ایجاد کرد و افرادی یمنی را به کار گرفت که تحلیل‌هایی خصمانه علیه ابوظبی بنویسند به گونه‌ای که اینها به دستور سعودی نوشته می‌شوند و برعکس هم. صحبت از افزایش تحرک نظامی اماراتی در مناطق یمن می‌شد و حالا تلاش می‌کند عکس آن را بگوید. امارات از یمن عقب نشینی می‌کند و سعودی را تنها می‌گذارد. تناقض درداستان‌های قطری و اثبات دروغ بودن یکا یک آنها، پرده از استراتژی قطر در اختلاف افکنی میان جبهه مخالف آن است برمی‌دارد. در همین حال تأثیر گذاری رابطه بین چهار پایتخت را به طور کلی در یمن و پرونده‌های دیگر نشان می‌دهد. امارات همچنان حضور نظامی در یمن دارد و در جبهه متحد ضد ایران حاضراست و با سودان جدید همکاری می‌کند و با توسعه طلبی خصمانه ترکی مخالف است و دیگر قضایا. تلاش‌های دوحه بیهوده است و مانند کودکان پس از شکست خوردنش باز هم دست از همان تلاش‌ها برنمی‌دارد. سیاست خصمانه قطر از اواسط دهه نود، علیرغم همه امتیاز دادن‌های مکرر سعودی و سکوت اختیار کردنش تغییر نکرده است. تحریک می‌کرد و دست به حمایت مالی گروه‌ «القاعده» می‌زد تا اوایل دهه نود و تاکنون عملیاتش را در سعودی انجام دهد. این اواخر با سرهنگ معمر قذافی ائتلاف کرد و اقدام به حمایت مالی گروه‌های یمنی کرد تا به سعودی ضربه بزنند. بعد فیلم‌هایی لو رفت که چند مقام قطری با قذافی از تلاش‌هایشان برای تغییر حکومت سعودی و متلاشی کردن آن صحبت می‌کردند. آنها هم هیچ وقت آن اسناد خطرناک را تکذیب نکردند. این توطئه زمانی چیده می‌شد که رابطه بین ریاض و دوحه خوب بود. اختلافات میان کشورها حد و حدودی دارند که اگر از آنها خارج بشوند نمی‌توان در برابرشان سکوت کرد مانند توطئه چینی علیه یکپارچگی کشور و سرنگونی نظام. دوحه از حوثی‌ها حمایت می‌کند که ریاض و مکه و جده را هدف قرار می‌دهند و با غرب علیه سعودی توطئه می‌کند و علیه رهبریش تحریک می‌کند. منشأ اختلاف با دوحه و انگیزه قطع رابطه این است. قطر راز موفقیت همکاری استثنایی بین ابوظبی و منامه و قاهره و ریاض است که تبدیل به داستان موفقیت روابط دیگر شد. تلاش‌های قطر به جایی نمی‌رسند و برای افکار عمومی شناخته شده‌اند.

مشاركة :