در چند سال اخیر شیوهای از برگزاری مراسم ازدواج به نام «عقد آریایی» در ایران مرسوم شده که در آن عروس و داماد با استفاده از جملاتی به زبان فارسی سنت عقد خود را به جا میآورند. همین موضوع موجب شده تا مقامات رسمی و روحانیون واکنش نشان دهند و برخی از کارشناسان نیز اصالت آن را زیر سؤال ببرند. به گزارش الشرق الاوسط، برخی از رسانهها نیز به این عقد پرداختهاند. روزنامه «آفتاب یزد» در گزارشی نوشتهاست «حتی در برخی موارد هزینه زیادی نیز برای این کار پرداخت میشود.» خبرگزاری «فارس» نیز آن را «معجونی از وطنپرستی ایرانی، رسم و رسوم دینی و فرهنگ غربی و شبیه مراسم عقد ازدواج مسیحیان در کلیسا» خواندهاست به طوری که «عقد آریایی با مهریه عربی بر اساس سال میلادی! صورت میگیرد». در این میان، علی مظفری رئیس کانون سردفترداران ازدواج و طلاق ایران، با اشاره به گسترش دفاتر بدون مجوز موسوم به «دفتر ازدواج شیک»، آنها را غیرقانونی دانست و به «باشگاه خبرنگاران جوان» گفتهاست: «در قانون و شرع چیزی به نام عقد آریایی نداریم و دفاتری که این مراسم را اجرا میکنند، غیرمجاز هستند.» به گفته مظفری در بعضی از این دفاتر از نماهایی از جمله نمای کلیسا مشاهده میشود. او با اشاره به ایجادد ۳۰ دفتر ازدواج شیک در تهران و همچنین بعضی از شهرهای بزرگ کشور از جمله شیراز، اصفهان و مشهد، خطاب به زوجهای جوان گفت که «گول دفاتر ازدواج شیک را نخورند.» مظفری از شکایت و تشکیل پرونده قضایی از سوی کانون سردفتران ازدواج و طلاق در ارتباط با مؤسسان این دفاتر خبر داد. اما با وجود اینکه برگزار کنندگان مراسم عقد در محضرها از این متن به عنوان عقد آریایی یا عقد باستانی نام میبرند و آن را به ایرانیان باستان منتسب میکنند، سند و منبع تاریخی آن مشخص نیست. حمیدرضا صفاکیش استاد تاریخ دانشگاه تهران در گفتوگویی در ارتباط با مبنای تاریخی آنچه به عنوان عقد آریایی در این دوره رواج پیدا کردهاست، میگوید: در اسناد به جا مانده متنی معادل آنچه امروز عقد آریایی نامیده میشود موجود نیست و من تاکنون با سند معتبری در این زمینه از ایران باستان در دورههای مختلف (مادها، هخامنشیان، ساسانیان و…) که وجود این متن را در آن زمان نشان دهد برخورد نکردهام. نسترن رضایی کارشناس ادبیات نیز دراینباره میگوید: «درواقع ریشهای برای این جملات در قالب یک مراسم عقد وجود ندارد که مثلاً بگوییم در زمان یک پادشاه از سلسله پادشاهان ایران باستان، مراسم عقد به این روش خوانده میشده. از آنطرف درست است که مطالعه و پژوهش علمی دقیقی روی این موضوع انجام نشده اما نگاه سرانگشتی به جملاتی که تحت عنوان عقد آریایی خوانده میشود نشان میدهد که این کلمات از نظر ساختار جملات و زبان کاملاً امروزی است.» به نظر میرسد ریشه این عقد، همان احساسات ملیگرایانه افراطی باشد که معتقد است هر آنچه از زبان عربی در فرهنگ ما وجود ندارد اصالت ندارد و باید از بین برود. این افراد در واقع خودشان هم موضوع قابل ارائهای در برابر چیزی که نفی میکنند، ندارند.
مشاركة :