Gömleğin ilk düğmesi yanlış iliklenmiş ise diğerleri de yanlış iliklenmiş demektir. Türkiyenin Suriye politikası ile ilgili verdiği ilk karar sonrasında her şey yanlış gidiyor. Verilen operasyon kararı da malumun ilanıdır. Türkiyenin Suriye politikası çıkmaz bir yoldur...5 Ekim... Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriyenin kuzeyinde Fıratın doğusundaki bölgeye yönelik şöyle konuştu: “Hazırlıklarımızı yaptık, harekat planlarımızı tamamladık... Hem karadan hem havadan bu harekatı yürüteceğiz. Gereken talimatları verdik. Kararı verilen ve süreci başlamış olan barış pınarlarının önünü açma vakti belki bugün, belki yarın denebilecek kadar yakındır.”7 Ekim... Beyaz Saray, Türkiyenin Suriyenin kuzeyinde kısa süre içerisinde operasyona başlayacağını, ABDnin operasyonu desteklemeyeceği ve dahil olmayacağını açıkladı. Bu açıklamayla Türkiyenin Suriyede güvenli bölge oluşturmak için başlatacağı askeri operasyonun önünde hiçbir engel kalmıyordu.7 Ekim... Trump, “Daha önce de açık bir şekilde söylediğim gibi, tekrar ediyorum, eğer Türkiye benim müstesna ve eşsiz bilgeliğimle belirlediğim sınırların dışına çıkarsa (daha önce yaptığım gibi) Türkiye ekonomisini mahvederim. Türkiye, Avrupa ve diğerleri ile birlikte DEAŞ savaşçıları ve ailelerine nezaret etmek zorundalar. ABD, DEAŞ halifeliğini tamamen ele geçirme dahil kendisinden beklenebileceklerin çok daha fazlasını yerine getirdi. Bazıları çok zengin olan bölge ülkelerinin kendi topraklarını koruma vakti geldi. ABD muhteşemdir” dedi.7 Ekim... Trump, “Türkiyeye, ABDnin Suriyede insancıl olmayan bir uygulama görmesi durumunda ekonomilerinin büyük zarar göreceğini söyledim. Erdoğana DEAŞlılar sizin sorumluluğunuz dedim” diye konuştu.8 Ekim... “Birçok insan, Türkiyenin ABDnin büyük bir ticaret ortağı olduğunu, hatta F-35 savaş uçaklarımızın çelik gövdesini ürettiğini kolaylıkla unutuyor. İlişkiler açısından da iyi bir muhatabımız oldu, İdlibde çok sayıda kişinin can güvenliğini sağlamada ve uzun yıllar hapis cezası alan Pastor Brunsonın benim isteğim doğrultusunda ülkesine dönmesinde yardımcı oldular. Ayrıca unutulmamalı ki, Türkiye NATOnun önemli bir üyesidir. Erdoğan benim konuğum olarak 13 Kasımda ABDye gelecek.”8 Ekim... Gazeteci: Kürtlerin güvenliğini sağlayabilecek misiniz? Trump: “Deneyeceğiz. Kürtlere baktığınızda onlar Türkiyenin doğal düşmanı, söylediğim gibi doğal düşmanları var. Bugün birisi yüz yıllardır savaştıklarını söyledi. Bir tarihçi onların yüzyıllardır savaştıklarını söyledi. Ama Türkiyeye dedim ki, eğer bizim insancıl olarak değerlendirdiklerimizin dışına çıkarsanız, Hong Kong içinde kullanmıştık bu kelimeyi ‘aşırı zarar görmüş bir ekonominin gazabına uğrarlar.’ Bunu daha önce de rahip Brunson ile yapmıştım. Rahip Brunsonı hatırlıyor musunuz? Rahip Brunsonı geri vermiyorlardı. Sonuç olarak rahip Brunsonı hızlıca geri verdiler. Para birimleri rekor seviyede düştü ve başka şeyler oldu.”8 Ekim... Trump, “Suriyeden çekilme aşamasında olabiliriz ancak hiçbir koşulda, özel ve fevkalade savaşçı olan Kürtleri yüzüstü bırakmadık. Aynı şekilde, ticaret ortağımız ve NATO üyesi olan Türkiye ile ilişkilerimiz iyi. Türkiyede büyük oranda Kürt nüfusu bulunuyor. Türkiye tarafından gereksiz güç kullanımı onların ekonomisini ve kırılgan para birimini yıkıma uğratacaktır. Hem silah hem finansal açıdan Kürtlere yardım ediyoruz.” Trumpın son üç günlük açıklamalarına bakınca bir kararlılık gözükse de aynı zamanda, kararından dönebileceğine yönelik kapı aralığı bıraktığını görebiliyoruz.Operasyon yapıldı, ya sonrası... ABD Başkanı Donald Trumpın Senatodaki en büyük destekçilerinden olan ve Türkiyenin çok önemsediği Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, Türkiyenin Suriyenin kuzeyine operasyon gerçekleştirmesi durumunda “Türkiye Suriyenin kuzeyine girerse, bu adımı Kongrenin cehennemden gelme yaptırımları takip edecektir. Kapsamlı, derin ve yıkıcı yaptırımlar" olacağını söyledi.  ABD iç siyasetinde yaşanan tartışmalara bakınca operasyonla ilgili her an ABDde bir değişiklik olabilir. Yine Trump iç siyasette sıkışmış durumda. Ve Suriye ile ilgili kararları, Türkiyeye operasyon konusunda yeşil ışık yakması ise etrafındaki çemberi daraldığını gösteriyor. Trump tehlikenin arttığını gördüğünde yeşil ışık yaktığı operasyonla ilgili şu açıklamayı yaparsa hiç şaşırmayacağım;“Türkiyeye söylediğim, bizim insancıl olarak değerlendirdiklerimizin dışına çıkarsanız uyarıma rağmen, yeni değerlendirmelerim sonrasında çıkabileceklerini gördüm ve Kürtleri yüzüstü bırakmamız söz konusu değildir.” **** Ve yine Trumpın azli gerçekleşirse ise bölgede Türkiyenin düşündüklerinin tam tersinin olacağını da görmek için kahin olmak gerekmiyor. Ve en önemlisi Türkiye, sınır ötesi operasyonu sonrasında eninde sonunda Suriyenin toprak bütünlüğü çerçevesinde oradan çekilmek zorunda kalacak. Ve yine en önemlisi Kürtler, Suriyenin vatandaşları... Ve orada kalmaya devam edecekler. Suriye devleti toprak bütünlüğünü sağladığında ise birileri yapılanları asla unutmayacaklar...Önce sopa, sonra havuç, en sonunda ikna... Son üç gündür Washingtonda yaşanan iç siyaset çekişmelerinin savrulan yaprağı Türkiye. İç siyasette iktidar mücadelesinde herkes birbirine karşı iken, Trumpın azli gündemdeyken,  Türkiye iç siyasetteki tüm aktörlerin birleştiği bir argümana dönüşüyordu. Siyasi gelişmelerde bunlar yaşanırken, ekonomik anlamda iki ülke arasında neler yapılıyordu. Türkiye 2019 verilerine göre ABD ile ticaret hacmi; 2015te 17.5, 2016da 17.4, 2017de 20.6, 2018de 20.7 milyar dolar gerçekleşmiş. İki ülkenin ticaretten sorumlu bakanları bir araya geliyor ve ticaret hacmini 75 milyar dolar olacağını söylüyorlardı. Düşünün son beş yılda 75 milyar dolar gerçekleşmişti. 2018 yılında gerçekleşen ticaret hacminde ise ABD 12.4 milyarlık ürün bize satmış bizde 8.3 milyarlık ürün satmıştık. ABD bize 4.1 milyar dolar daha fazla ürün satmıştı. İki bakan 75 milyar dolar ticaret hacmi belirlerken bu oran birden 100 milyar dolara çıkıyordu.Hem de ekonomi küçülürken, Erdoğan ve Trump ticaret hacmini 100 milyon dolar açıklıyorlardı. Halbuki son 10 yılda ticaret hacmi oranı 100 milyar doları zor buluyordu. Bu açıklamalar bilinen bir politikanın uygulamaya konulduğunu gösteriyor. Sopa, havuç ve ikna... Sonucun hüsran olacağını görmek için çok uzun bir zamana değil kısa bir zamana ihtiyacımız olacak.Türkiye, yeni bir Suriye politikası belirlemeli Gömleğin ilk düğmesini yanlış iliklemişseniz diğerleri de yanlış iliklenmiş olur. Türkiyenin Suriye politikası ile ilgili verdiği ilk karar sonrasında her şey yanlış gidiyor. Verilen operasyon kararı da yanlışın devam edeceğinin ilanıdır. Halbuki yapılması gereken ise çok basit. İlk düğmeye kadar geri dönecek ve ilk baştan doğru iliklemeye başlayacaksınız. Suriye Devletinin toprak bütünlüğüne saygılı olacak ve barışın tesis edilmesi için her şeyi yapacak, sahada vekalet savaşlarına son vereceksiniz.Bölgede Kürtlerle büyük bir barış planını uygulamaya koyacak, ülkeyi demokratikleştirecek uygulamaları hayata geçireceksiniz. Kürtleri düşman görmek politikasından vazgeçeceksiniz. Avrupa Birliğinde Almanyanın oynadığı rolün aynısını Türkiye bulunduğumuz coğrafyada oynayabilirdi. Bu tren bugün için kaçırılmıştır. Ancak yeniden ortaya konulamaz değildir. Böylesine bir politika bölgemizde hem istikrarı hem de kalıcı bir barışı ortaya çıkaracaktır. Ki, böylesine bir politikanın hayata geçmesi Türkiyeyi hem bölgede hem de dünyada önemli bir oyun kurucu durumuna getirecektir.****Türkiye tarafından yapılması gereken, yeni oluşturulacak olan Suriye Anayasasının daha demokratik ve özgür olabilmesi ve Suriye muhaliflerinin yeni anayasada kendilerini bulabilmeleri için elinizden geleni yapmaktır. Suriyede yaşayan etnik ve inançsal kimlikler arasında ayrım yapmamak, yeni bir söylem oluşturmak ve de geçmişle ilgili bütünsel bir özeleştiri yapmaktır. Erdoğan ve Trump arasında harekatın boyutları ile ilgili neler konuşuldu? Trumpın “Türkiyeye dedim ki, eğer bizim insancıl olarak değerlendirdiklerimizin dışına çıkarsanız, Hong Kong içinde kullanmıştık bu kelimeyi; aşırı zarar görmüş bir ekonominin gazabına uğrarlar” sözleri ne anlama geliyor? Hangi “insancıl değerlendirmelerin dışına çıkılırsa” gazap politikasını uygular? Görülen o ki, harekatla ilgili konuşulmuş sınırlar var ve bilmiyoruz. Yine BMde, Türkiyeyi kınama girişimi Rusya ve ABDnin oylarıyla veto edildi. Bu veto da, ABD ve Rusyanın anlaştığını, Türkiyenin operasyonuna Trump ve Putin tarafından izin verildiği ve mutlak sınırlarının çizildiğini gösteriyor. Ve en önemlisi bu sınırları da bilmiyoruz.Son söz: Türkiye yeni bir Suriye politikasını belirleme zamanı gelmiştir. Bunu yapamaz ise, devam ettirmek istediği dış politikanın hangi yıkıcı sonuçlara yol açabileceğini son 5 yıla bakınca görmek de mümkündür. Not 1: Bugün için Türkiyenin Suriye politikasından da vazgeçmesi de mümkün gözükmemektedir. Çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğanın hem içeride hem dışarıda tüm geleceğini dış politika üzerine inşa ettiği gözükmektedir.Not 2: Yeni bir çözüm sürecinin, askeri olarak PKKnın Suriyede beli, gücü kırıldıktan sonra başlatılabileceği öngörüsünü hala sürdürdüğümü de ifade etmek isterim.