Sudan ve Güney Sudan, iki devletin sınırlarının belirlenmesi hususunda Ortak Sınır Komitesi tarafından hazırlanan ön anlaşmayı imzaladı. Arabuluculuk komitesi, silahlı hareketler ile Sudan hükümeti arasındaki müzakerelerin Kasım ayına kadar askıya alındığını açıkladı. Öte yandan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın, Soçi Zirvesi’nin oturum aralarında Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesi bekleniyor. Güney Sudan’ın 2011 yılında Sudan’dan ayrılmasından bu yana, iki ülke arasındaki sınırlar konusunda uzlaşı sağlanamadı. İki ülke arasında silahlı çatışmaların patlak vermesi üzerine, Afrika Birliği (AfB), sınırın her iki tarafında 10 kilometrelik güvenli bir kurma kararı almıştı. Ortak Sınır Komitesi’nin Sudan tarafındaki başkanı Muhammed Banga, sınırlara ilişkin belgelerin hazırlandığı açıklamasında bulundu. Banga, sınır bölgelerine ilişkin görüşmelerin tamamlanmasının ardından teknik komitelerin raporunu sunacağını dile getirdi. Ortak Sınır Komitesi’nin Güney Sudan tarafındaki başkanı Darius Garang Paul ise ‘sınırlara dair anlaşmaya tamamlanmış gözüyle’ bakılabileceğini ifade ettiği açıklamasında, tarafların eylem planlarını ve bütçe düzenlemelerini tamamladıklarını belirtti. Komite başkanının açıklamasına göre teknik komite tarafından yapılan çalışmalar 7 yıl sürdü ve bu süre zarfında 120 toplantı gerçekleştirildi. İki ülke arasındaki sınır gerginliği, Sudan’ın komşu devletle olan sınırını kapatmasına ve Sudan’ın ilk başkan yardımcısı olarak görev yapan Ali Osman Muhammed Taha’nın iki ülke arasında ticaret yapan tüccarların öldürülmesi yönünde talimat vermesi derecesine ulaştı. Ancak iki ülke arasındaki ilişkiler, Nisan ayında Ömer el-Beşir rejiminin halk devrimiyle alaşağı edilmesinin ardından iyileşmeye başladı. Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, Güney Sudan’a gerçekleştirdiği ilk ziyarette, komşuluk ilişkileri kapsamında iki ülkenin vatandaşlarının giriş vizesi olmaksızın seyahat edebileceklerine dair söz verdi. Hamduk, Eylül ayında iki ülke arasındaki sınırların yeniden açılması ve vatandaşların serbest bir şekilde hareket etmesi konusunda Güney Sudanlı liderlerle anlaştı. Ekonomik raporlar, iki ülke arasındaki sınır ticareti hacminin, yıllık yaklaşık 7 milyar dolar olduğunu gösteriyor. Denize kıyısı bulunmayan Güney Sudan, uluslararası ticaretinde Sudan ile Doğu Afrika ülkelerinin limanlarına ihtiyaç duyuyor. Güney Sudan petrolü, Sudan boru hatları aracılığıyla Kızıldeniz Limanı üzerinde Port Sudan limanına taşınıyor.Müzakerelere askıya alındı Öte yandan Güney Sudanın başkenti Cubada, Sudan hükümeti ile Devrimci Cephe çatısı altında bir araya gelen silahlı hareket arasındaki barış görüşmeleri askıya alındı. Arabuluculuk Konseyi Başkanı ve Güney Sudan Devlet Başkanı Danışmanı Tut Gulwak, Sudanlı taraflar arasındaki müzakerelerin 21 Kasıma kadar askıya alındığını açıkladı. Ayrıca tarafların kapsamlı bir barış anlaşması imzalamaya yakın olduklarını vurguladı. Egemenlik Konseyi Üyesi General Şemseddin el-Kebaşi, dün Cuba’da düzenlediği basın toplantısında, geçiş hükümetinin Güney Sudanın bağımsızlığından bu yana başlayan ve son 30 yılda gittikçe kötüleşen Sudan halkının çektiği acılara son verme konusunda bir çözüme ulaşmakta kararlı olduğunu vurguladı. Müzakere masasında savaş ve barış konularında bir çözüme ulaşılacağını dile getiren Kebaşi, “Hükümet heyeti, Sudan halkının barış ve kalkınma konusundaki umutlarıyla Cuba’daki müzakerelere geldi. Ayrıca buradaki silahlı hareketlerin de benzer bir ruhla hareket ettiklerini gördü” ifadelerini kullandı. Üzerinde uzlaşılan hususlara bağlı kalacaklarını ve bundan sonraki süreçte de aynı ruhla devam edeceklerini ifade eden Kebaşi, önümüzdeki dönemde kapsamlı bir barış sağlanacağı konusunda iyimser olduğunu belirtti. Bununla birlikte, silahlı hareketlerin devrimdeki rolüne dikkat çekerek, ülkede kapsamlı ve adil bir barış sağlanmadıkça bu katılımın eksik kalacağını söyledi.İki ülke arasındaki savaş ve barış dosyaları iç içe geçmiş durumda Güney Sudan Cumhuriyeti, Sudan hükümeti ile Devrimci Cephe çatısı altında bir araya gelen silahlı hareket arasındaki barış görüşmelerine öncülük ediyor. Buna karşılık Sudan ise Güney Sudan’daki çatışmanın çözümüne katkıda bulunuyor. Nitekim Hartum, Güney Sudan Cumhuriyetinin ilk Başkan Yardımcısı Riek Machar ile Cuba hükümeti arasında arabuluculuk yaptı. Ancak bütün bunlara rağmen birtakım zorluklarla karşı karşıya kalınıyor. Sudanlı silahlı hareketlerle yapılacak barış anlaşmasının bu sorunların ortadan kalkmasına katkıda bulunması bekleniyor. İki ülke arasındaki savaş ve barış dosyaları iç içe geçmiş durumda. Abdulaziz el-Helu liderliğindeki Sudan Halk Özgürlük Hareketi-Kuzey’in (SPLM-N) Genel Sekreteri Ammar Emun, tarafların barışı sağlama konusunda siyasi iradeye sahip olduklarını belirterek, ulaşılacak barış anlaşmasının kendilerine büyük bir umut vereceğini söyledi. Devrimci Cephe Koalisyonu Başkanı Hadi İdris ise önceki müzakere turları sırasında uzlaşılan hususların, hâkim olan ruh ve ciddiyet devam etmeksizin sadece kağıt üzerinde kalacağını vurguladı. Malik Akar liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi Başkan Yardımcısı Yasir Arman, hükümetin yardım kuruluşlarının Darfur bölgelerine geri dönüşüne izin vermesinin ardından, savaştan etkilenen bölgelerdeki insani durumun iyileşeceğini söyledi. Hükümet ile Devrimci Cephe arasında imzalanan siyasi bildirinin daha önce bir benzerinin bulunmadığını dile getiren Arman, geçen 5 yıl içinde ilk defa düşmanlıkların bırakılması için böyle bir anlaşmanın imzalandığını belirtti. Sudan hükümetinin ilk kez insani yardım sağlama konusunda uzlaşı sağladığını kaydeden Arman, “Bu adım, önceki rejim sırasında kovulan yabancı kuruluşların Darfura ve başka yerlere yeniden dönüşlerine izin verdi” dedi. Devrik Devlet Başkanı Ömer el-Beşir, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) Darfurda soykırım işlediği suçlamasıyla çıkardığı tutuklama emrinin ardından Mart 2009da 13 yabancı kuruluşu ülkeden kovmuştu.Egemenlik Konseyi Başkanı el-Burhan Burhan’ın Putin ile görüşmesi bekleniyor Öte yandan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, beraberindeki üst düzey bir heyetle ve bir dizi Afrikalı liderle birlikte, dün başlayan ve iki gün sürecek olan Soçi Zirvesi’ne katılacak. Basında yer alan haberlerde, el-Burhan’ın Soçi Zirvesi’nin oturum aralarında Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinin beklendiği ve sonrasında iki günlük bir ziyaret için Azerbaycana seyahat edeceği ifade edildi. Egemenlik Konseyi Başkanı el-Burhan’ın, Azerbaycanda gerçekleşecek olan zirveye katılması bekleniyor.