İran’daki protestolar ‘benzine indirim’ sloganıyla üçüncü gününde de devam etti

  • 11/18/2019
  • 00:00
  • 3
  • 0
  • 0
news-picture

İran’da benzine zam yapılmasının ardından başlayan protesto gösterileri dün üçüncü gününde de kapsamı ve katılımcı sayısı artarak devam etti. Böylece farklı şehirlerde kayıpların sayısı da arttı. Ülkenin dini lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hükümetin zam kararını desteklediklerini açıklarken protesto dalgalarının ‘İran düşmanları ve bozguncular’ tarafından desteklendiğini vurguladılar.  Öte yandan güvenlik yetkilileri, protestolar sırasında yaşanan sabotaj eylemlerine sert bir şekilde karşılık verileceğini açıklarken çok sayıda vatandaş gözaltına alındı. Buna karşın İranlı muhalif hareket Halkın Mücahitleri Örgütü (HMÖ) Cuma günü başlayan protestoların dünde devam ettiğini ve onlarca şehre yayıldığını vurguladı. HMÖ internet sitesinden yaptığı açıklamada, protesto gösterilerinin İran’ın 75 şehrinde devam ettiğini ve protestocuların çok sayıda emniyet ve hükümet binasına zarar verdiklerini aktardı. Açıklamada ayrıca Tahran Büyük Pazarında grev nedeniyle esnafın bu sabah itibarıyla kepenk kapattığını belirten HMÖ, güvenlik güçleriyle çıkan çatışmalarda en az 80 kişinin öldüğünü bildirdi. Ancak Al Arabiya kanalına konuşan kaynaklar ölü sayısını 27 olarak kaydettiler. Kaynaklar, başkent Tahranın merkezindeki İmam Humeyni Meydanı’nda güvenlik güçlerinin göstericileri dağıtmak için gerçek mermi ve göz yaşartıcı gaz kullandığını belirttiler. Aynı kaynaklar, protestoların ‘benzine indirim’ sloganlarıyla ülkenin birçok şehrine yayıldığının da altını çizdiler. Dünkü protesto gösterileri sırasında ölümlerin meydana geldiği haberleriyle birlikte Fars Haber Ajansı, protestoların ilk 2 gününde yaklaşık bin göstericinin gözaltına alındığını bildirdi. Diğer yandan Mehr Haber Ajansı, İran Ulusal Güvenlik Konseyinin akaryakıt tüketimini düzenlemek üzere sunulan yasa tasarısını onayladığını aktardı. Ajansın haberine göre İran Meclisi, kapalı oturumda, halkın zarar görmemesi için yakıt fiyatlarını kontrol etmek ve denetlemek üzere gerekli tüm önlemlerin alınması çağırısında bulundu. İran’da protesto gösterileri artarak yüzden fazla şehir ve bölgeye yayılırken İslamşehr’den paylaşılan videolarda protestocuların dini lider Ali Hamaney’in resmini yaktıkları ve ‘Hamaney’e ölüm’ sloganları attıkları görüldü. İran haber ajansları ve sosyal medya siteleri, hükümetin benzine yüzde 50 oranında zam yapmasının ardından başlayan protesto gösterilerinde, başkent Tahran’da göstericilerle çevik kuvvet polisi ve güvenlik güçleri arasında çatışmalar yaşandığını aktardı. Kaynaklar, Tahranın güneyinde bulunan Karçak’ta göstericilerin çok sayıda yolu kapattığını, yetkililerin de göstericilerin diğer bölgelere gitmelerini engellemek için Tahran ve İsfahan metrosundaki seferleri durdurduğunu kaydettiler. Fars Haber Ajansı, İsfahan’daki protestolar sırasında 60 yolcu otobüsü ve 5 metro durağının zarar gördüğünü bildirdi. Kaynaklar, Tahran Büyük Pazarı’nda dün sabah protestolar ve genel grev başladığını söylediler. İran’ın batısındaki Kürdistan Eyaletinin Senendec şehrindeki ve İsfahan’daki üniversite öğrencileri de protestolara katıldı. Bu arada, Cumartesi günü Ahvazda bir protestocunun kafasına göz yaşartıcı gaz kapsülünün isabet etmesi sonucu öldüğüne dair haberler yer aldı. Tehditler Polis Sözcüsü Ahmed Nuryan yaptığı açıklamada güvenlik güçlerinin, barışı ve güvenliği tehdit edenlere karşılık vermekte tereddüt etmeyecekleri, bu grupların liderlerini ortaya çıkaracakları ve onlara karşı harekete geçecekleri uyarısında bulundu. İran haber ajansları tarafından yayınlanan açıklamasında Nuryan, vatandaşları ‘fırsatçıları ve paralı askerleri’ ortaya çıkarmak ve barışı korumak için polise yardımcı olmaya çağırdı. İstihbarat Bakanlığı’ndan yayınlanan bir açıklamada ise son iki gün içerisinde ayaklanmaları kışkırtan ana unsurların tespit edildiği ve bunlara karşı uygun önlemlerin alındığı belirtilirken sonuçlarla ilgili halkın bilgilendirileceği vurgulandı. Tahran’da bazı göstericiler arabaları yakarken bazılarının ise başka bir yerde toplanarak bir yolu kapattıkları görüldü. Benzer olaylar Şiraz ve İsfahan gibi ülkenin büyük şehirlerinin yanı sıra diğer bölgelerde de yaşandı. Sosyal medyada paylaşılan videolarda bazı şehirlerde çevik kuvvet polisinin protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ve copla müdahale ettiği, Twitter’da paylaşılan bir videoda göstericilerin bazı bankaları ateşe verdiği görüldü. Aynı şekilde sosyal medyada yayınlanan diğer videolarda göstericilerin bazı binaları ateşe verdikleri, çevik kuvvet polisiyle çatıştıkları, yolları kapattıkları, sokaklarda lastikler yaktıkları ve bazı üst düzey yetkililer aleyhine sloganlar attıkları görüldü. İran İstihbarat Bakanlığı, ‘sabotaj eylemlerinde’ yer alan göstericilere karşı güçlü bir önlem alınacağının altını çizdi.   İranın resmi haber ajansı İRNA’nın aktardığı Bakanlık açıklamasında, ulusal güvenliği sağlamak için hiçbir çabadan kaçınılmayacağı vurgulandı. Bununla birlikte İran Genel Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazeri, “Bozguncular, yurt dışından organize ediliyorlar. Eylemleri yasadışı ve suç işliyorlar. Bozgunculara karşı gerekli önlemleri alacağız” diye konuştu. Muntazeri ayrıca vatandaşlara bozgunculardan uzak durmaları ve böylece cezalandırılmaktan kaçınmaları tavsiyesinde bulundu. Bir polis memuru öldü Öte yandan İRNA’nın haberine göre Kirmanşah Eyaleti Emniyet Müdürü Ali Ekber Cavidan Cumartesi günü Kirmanşah’daki protesto gösterileri sırasında bir polis memurunun öldüğünü açıkladı.  Cavidan,  polis memurunun bozguncular ve çetelerden çok sayıda saldırganın polis merkezini ele geçirmeye çalışırken yaşanan çatışma sırasında vurularak öldürüldüğünü bildirdi.  Cavidan açıklamasında ayrıca, “Kirmanşahlılar diğer şehirlerdeki insanlarla birlikte barışçıl protestolar düzenliyor. Vatandaşların çoğunluğu bazı bilinen kişilerin neden olduğu karmaşaya katılmıyor ve bu kişilerle ilgili gerekenin açıkça yapılmasını talep ediyor” ifadelerini kullandı. Protesto gösterileri sırasında yaklaşık bin kişinin gözaltına alındığını aktaran Fars Haber Ajansı, ayrıca onlarca bankanın ve dükkanın saldırıya uğradığını ve yağmaladığını bildirdi. İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’nın (ISNA) yerel savcıdan aktardığı bilgilere göre Yezd şehrindeki protestolarda 40 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların çoğunluğunun bölge sakinlerinden olmadığını aktaran ajans ayrıca Tahran Büyük Pazarı’nda çok sayıda dükkanın, bölge dışından gelen kişilerin ‘rahatsız etmesinden’ sonra Pazar günü açılmadığını kaydetti. Ajans, takviye polis gücü geldikten sonra dükkanların kepenklerini yeniden açacağını ekledi. Ülkeyi yöneten mollalar (din adamları) 2017 yılı sonlarında kötü hayat şartları nedeniyle, mollaları iktidardan ayrılmaya çağıran ve ülkenin 80 iline yayılan protestoları engellemek istiyor. İranlı yetkililer 2017’deki protestolarda toplam 22 kişinin öldüğünü belirtirken muhalif kaynaklar, yüzlerce kişinin öldüğünü, binlerce kişinin ise gözaltına alındığını kaydetmişlerdi.

مشاركة :