Irakta hükümet karşıtı protestolarda Necef kentindeki İran Başkonsolosluğu binasının ateşe verilmesinin yankıları sürerken, güneydeki Zikar vilayet merkezi Nasıriye, dün, göstericiler ile güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmalar nedeniyle kanlı bir güne sahne oldu. Onlarca kişinin hayatını kaybettiği olayların ardından üç günlük yas ilan edildi.32 kişi hayatını kaybetti Nasıriye kentinde sabahın erken saatlerinde silah sesleri duyulmaya başlandı. Sağlık kaynaklarının aktardığı bilgilere göre yönetimin sokağa çıkma yasağı ilan ettiği kentte yaşanan çatışmalar sonucu 32 kişi yaşamını yitirdi, 200’den fazla kişi yaralandı. Kriz yönetimi için Nasıriye’ye gönderilen General Celil eş-Şammari görevden alındı. Nasıriye’deki olaylar, Necef kentindeki İran Başkonsolosluğu binasının ateşe verilmesinin ardından geldi. Necefte önceki gün İran Başkonsolosluğu’nun ateşe verildiği protestolarda iki gösterici polisin silahından çıkan kurşunla öldürüldü. İran’ın Irak’taki Başkonsoloslukları, yaklaşık bir ay içinde ikinci kez göstericiler tarafından ateşe veriliyor. Nitekim 4 Kasım’da da Kerbela kentinde bulunan İran Başkonsolosluk binası, gösteriler sırasında ateşe verilmişti. 2018’de Irak’ta başlayan protestolar sırasında yine güneydeki Basra kentinde İran Başkonsolosluğu göstericiler tarafından ateşe verilmişti. Ülkede İran’a ait temsilciliklerin hedef alınması, İran’ın Irak’taki nüfuzuna yönelik tepkinin bir ifadesi olarak görülüyor. Iraklı Şiilerin en büyük dini mercii Ali es-Sistani’nin Necef’teki evi ile konsolosluk binası arasında çok küçük bir mesafe olmasına rağmen Sistani’nin evinin etrafında konuşlanan göstericiler kimseyi yaklaştırmayacaklarını ilan etti. Haşdi Şabi içinden bazı komutanların da Sistani’yi koruma bahanesiyle Necef’e yönelme şeklindeki çağrıları birçok kesim tarafından kınandı. Nitekim çok sayıda vatandaş bu çağrıları, konsolosluk binasının ateşe verilme olayından istifade ederek dini merciye yakınlaşma çabaları olarak değerlendirdi. Vataniyye Koalisyonu lideri İyad el-Allavi, Haşdi Şabi komutanlarının söz konusu çağrılarına yanıt olarak Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Necef güvenli ve emin ellerdedir. Gösterileri sabote etmeye ya da barışçıl yolundan saptırma girişimlerine rağmen eylemciler gösterilerin barışçıl olmasına bağlı kalacaktır. Kıymetli Necef halkı ve barışçıl göstericiler dini mercinin kıymetinin ve konumunun idrakindeler. Onun can güvenliğini sağlamaya daha çok muktedirler” diye yazdı. Allavi, mesajını ‘Barış savunucuları kota himayecilerini yenecek’ etiketiyle paylaştı. Şarku’l Avsat’a konuşan gazeteci Raci Nesir, “Necef’te sabah saatlerinde sükunet hakimdi. Göstericiler tarafından kapatılan yollar açıldı. İran Başkonsolosluğu’nun yakılması olayıyla beraber protestocuları bastırma girişimi gerçekleşti. Kadim şehirde hayat normal. Dini mercinin evi hususunda tehlike bulunmuyor. Kentteki birçok yol ve kavşaklara güvenlik güçleri konuşlandırıldı. 1920 Devrimi Meydanı civarında bazı göstericiler var” ifadelerini kullandı. Sistani’nin temsilcisi Reşid el-Huseyni, dün yaptığı açıklamada, Sistani’nin halkın taleplerinin karşılanması hususunda duyduğu ihtiyacı korunma noktasında duymadığını belirterek, taleplerin karşılanması için sorumluluktan kaçmama çağrısında bulundu. Çeşitli sosyal medya platformlarında açıklamalarına yer verilen Huseyni, “Orada burada dini mercinin ofisini korumak adına bir gücün yola çıktığı paylaşımları yapılıyor, aynı şekilde bazı siyasiler veya askeri yetkililer benzer açıklamalarda bulunuyor. Bu bir şeye işaret ediyor, Necef’in şu anki durumuyla ilgili cehalete” ifadelerini kaydetti.“Sistani’ye zarar vereceğini düşününler hayal kuruyor” Asaib Ehli Hak Genel Sekreteri Kays el-Hazeli, konsolosluk binasının yakılmasının ardından Twitter hesabından, “Sistani’ye bir şeyin zarar verebileceğini zannedenler hayal kuruyorlar” paylaşımında bulundu. Basında Hazeli’nin dün Necef’i ziyaret ettiği yönünde haberler çıktı. Necef’teki İran Başkonsolosluğu küle döndü. Çoğu Şiilerden oluşan göstericiler, Irak makamlarını İran’ı savunmak adına halkına karşı çalışmakla suçluyor. Konsolosluğun ateşe verildiği sırada olay yerinde bulunan bir gösterici, güvenlik güçlerinin konsolosluk binasını ateşe vermemesi için göstericilere ateş açtığını söyledi. Reuters’a konuşan gösterici “Necef’te çevik kuvvet polisleri ve güvenlik güçleri, sanki tüm Irak’ı yakıyormuşuz gibi üzerimize ateş açmaya başladılar” dedi. Necef’te Ali adındaki bir gösterici, “Konsolosluğun yakılması cesurca bir işti ve Irak halkının bir tepkisiydi… İranlıları istemiyoruz. Şundan eminim ki İran’dan buna misilleme gelecektir. Halen buradalar. Güvenlik güçleri üzerimize ateş açmaya devam ediyorlar” diye konuştu. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi, konuya ilişkin yazılı açıklamasında, Irak hükümetinin diplomatik misyonlardan sorumlu olduğunu söyledi. İran devlet televizyonunun aktardığı açıklamaya göre Musevi, “Irak hükümeti ülkedeki diplomatik misyonlardan sorumludur. Tahran bu saldırıyı şiddetle kınıyor ve Irak hükümetinden olayın faillerine yönelik sorumlu, kararlı ve etkili adımlar atmasını talep ediyor” ifadelerini kullandı. İranın resmi haber ajansı IRNA’nın haberinde, konsolosluk çalışanlarının baskından birkaç dakika öncesinden binadan tahliye edildiklerini ve durumlarının iyi olduğu belirtildi. Irak Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da Necef’teki konsolosluk binasının ateşe verilmesi kınandı. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “Saldırı, Iraktaki bazı şehirlerimizde gerçekleşen gerçek gösterilere yabancı kişiler tarafından gerçekleştirildi. Buradaki amacın açık olduğunu görüyoruz. Bu da Irak ve İran arasındaki tarihi ilişkilere zarar vermektir” denildi. Bakanlık, ayrıca haklı taleplere dayanan gösterilerin amacından saptırılması girişimlerine karşı uyardı. Irak Dışişleri Bakanı Muhammed Ali el-Hekim de İranlı mevkidaşı Muhammed Cevad Zarif ile telefonda görüştü. Irak Dışişleri Bakanlığı’nın dünkü açıklamasında, Bakan Hekim’in Zarif ile görüşmesinde, konsolosluğun ateşe verilmesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdiği ve faillerin yakalanması için soruşturma başlattıkları bilgisini paylaştığı belirtildi.İbadi: Değişimin silahı barışçıl olmaktır Nasr Koalisyonu lideri Haydar İbadi, Twitter’dan paylaştığı mesajda, “Reformun aracı, okullara, yabancı misyonlara ve mülkiyetlere saldırı değildir. Değişimin silahı barışçıl olmaktır ve şiddete başvurmak isteyen herkes halkın barışçıl devrimine karşıdır. Bu (güvenlik güçlerinin göstericilere ateş açması), gençleri bastırma siciline kara bir sayfa olarak geçmiştir. Sizin devriminiz beyazdır. Farkındalığınız, kararlılığınız ve barışçıl eylemlerinizle yozlaşmanın ve bağımlılığın adaletsizliklerini ortadan kaldıracağız” ifadelerini kullandı. Nasr Koalisyonu yöneticilerinden ve Necef’in eski valisi Adnan ez-Zarfi, dünkü açıklamasında, “Necef kentindeki İran Başkonsolosluğunun ateşe verilmesi barışçıl protestolara ve devrimci göstericilere karşı düzenlenmiş bir komplodur. Amaç, kartları karıştırarak Necef’ten çıkan kararların gücünü etkilemektir” dedi. Irak’ın güneydeki Zikar vilayet merkezi Nasıriye kentinden bilgi aktaran aktivistler, göstericiler ile güvenlik güçleri arasındaki çatışmalarda en az 25 kişinin hayatını kaybettiğini, 160 kişinin de yaralandığını belirtiyor. Bu kanlı olaylar, Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi’nin General Celil eş-Şammari’yi kentteki krizi yönetmesi için atamasından bir gün sonra meydana geldi. Şammari’nin ataması sonrasında Zikar Valisi Adil Duheyli, Abdulmehdi’ye yazdığı mektupta, ‘kentin güvenliğini ihlal ettiği’ gerekçesiyle Şammari’yi görevden almasını talep etti. Duheyli’nin ofisinden yapılan açıklamada, kent halkının kanını döken faillerin bulunması ve cezalandırılması amacıyla bir soruşturma komisyonun kurulması çağrısında bulunuldu. Çağrının ardından Abdulmehdi, Şammari’yi kriz masasından aldığını ilan etti.