İskenderiye vilayetinde bulunan Eliyahu Hanavi Sinagogu, yaklaşık iki yıllık restorasyon döneminden sonra yeniden hizmete açıldı. Sinagog, Mısır’ın farklı kültür dönemlerine ait eserlere gösterdiği önemi yansıtarak, dini hoşgörü ve tüm dinlerden insanlık mirasına saygı mesajı veriyor.Tarihi değer Sinagog, İskenderiye’deki Nebi Daniel Caddesi’nde bulunuyor. Milattan önce 8. yüzyılda yaşayan İsrailoğulları’ndan Eliyahu Hanavi’ye atfediliyor. Mısır’daki en eski ve en ünlü Yahudi tapınaklarından biri olarak kabul ediliyor. Milattan sonra 1355 yılında Mısır’daki Yahudi toplumu tarafından inşa edildi. Napolyon Bonapart önderliğinde, Mısır’a karşı yürütülen Fransız seferi sırasında yıkıldı. 1850 yılında I. Abbas Hilmi Paşa döneminde yeniden inşa edildi. Daha sonra Birinci Dünya Savaşı’nın ardından birçok defa yıkılarak yeniden inşa edildi. İskenderiye sinagogunun açılış faaliyetleri (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)Dini hoşgörü Sinagog, Hristiyanlıkta büyük bir öneme sahip olan Saint Mark’s Kilisesi’ne birkaç adım uzaklıkta yer alıyor. Mısır ve Afrika’da inşa edilen ilk kilise olan Saint Mark’s, birçok defa yıkılarak yeniden inşa edildi. Kilise, son olarak 1870 yılında inşa edildi ve bu yıl 150. yıldönümünü kutlayacak. Sinagogun bulunduğu arazi, kilisenin bir parçası sayılıyor. Dönemin papası, sinagogun inşası için dini hoşgörüyü yansıtan bir jestle araziyi Mısırlı Yahudilere sundu. Sinagogun yüzölçümü, 4200 metre. Biri erkeklere ve diğeri kadınlara özel olmak üzere iki kattan oluşuyor. M.S. 15. yüzyıldan kalma değerli bir kütüphaneyi de içerisinde barındırıyor. 700 kişilik ahşap sandalyelere, bağış toplama amaçlı mermer kutulara ve Yahudi toplumuna hizmet eden çok sayıda ofise sahip.Sinagogun içerden görünüşü (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)Barış mesajı Mısır Kültür Bakanı Dr. Halid el-Anani, sinagogun açılış konuşması sırasında yaptığı açıklamada, “Bu sinagogun restorasyonu, Mısır hükümetinin, art arda birkaç döneme dayalı Mısır mirasına dair dünyaya verdiği bir mesajdır. Bu, herkesin farklı dönemlere ait çeşitli tarihi eserleri ziyaret ettiği bir Mısır’dır. Mısır, birbirini tamamlayıcı tek bir kumaştan oluşmuş eşsiz bir medeniyet sınıfıdır” ifadelerini kullandı. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre, Bakan, İskenderiye’nin en eskisi sayılan bu sinagogun restorasyonuna katkı sağlayan herkese teşekkürler etti. Aynı şekilde İskenderiye Kütüphanesi Müdürü Dr. Mustafa el-Feki, yaptığı konuşma sırasında, insanlar arasındaki ilişkilerin anlamını ve derinliğini vurgulayan bir gün olarak bugüne dair duyduğu gururu dile getirdi. Feki ayrıca, Mısır’ın, halkı arasında dini (Müslüman, Hıristiyan ve Yahudi) ayrım yapmadığını vurguladı. Dr. Mustafa el-Feki, “Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı’nın restore ettiği bu sinagogun bugünkü açılışı, Mısır’ın her zaman bir medeniyet, kültür ve dinler ülkesi olduğunu gösteriyor ve bu ülkenin, çağlar boyunca hiçbir zaman hoşgörüsüzlüğü ve radikalizmi bilmediğini kanıtlıyor” dedi.Açılış sırasındaki protokol (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)Restorasyon süreci Mısır Mühendislik İşleri İçin Eski Eserler Bakanı Yardımcısı Hişam Samir, “Restorasyon projesi, Ağustos 2017’de başladı. Süreç, çatlakları, mimariyi ve yapısal unsurları gözden geçirme, sökülmesi ve kaldırılması gereken yapıların belirlenmesi gibi birkaç eksenle gerçekleşti. Bina, son olarak yangın alarm sistemleri ile donatıldı. Uluslararası sistemlere, yapının doğasına, dini ve arkeolojik koşullara uygun olarak aydınlatmalar sağlandı” açıklamasında bulundu.Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanı Halid el-Anani (Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı)Sinagogun önemi Sinagogun önemi ve tarihsel değeri hususunda açıklama yapan Mansure Üniversitesi İslami ve Kıpti Eserler Profesörü ve Eski Eserler Bakan Yardımcısı Muhammed Abdullatif, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, “Bu sinagog, Eliyahu’nun popüler hikayesi nedeniyle Yahudi toplumu açısından önemli bir dini değere sahip. Eliyahu, Yahudilerin peygamberlerinden biridir ve ölümü sonrasında birçok Yahudi dini adam tarafından buraya defnedildi” ifadelerini kullandı. Abdullatif, “Sinagogun açılışı, Mısır’ın tüm dinlere yönelik hoşgörüsünün, farklı kültür ve dinlere, ayrım gözetmeksizin verdiği önemin bir kanıtıdır” dedi.Mimari değeri Sinagog, Yahudi toplumu arasında büyük bir dini değere sahip. Bu değer, binanın temsil ettiği mimari değerle de ayırt edilebiliyor. Konuya dair açıklama yapan Muhammed Abdullatif, “Ana girişi, batı tarafında. Ana giriş önünde 10 basamak bulunuyor. Girişinde, İbranice şekilde tapınağın öneminin yazılı olduğu iki sütun var. Sinagog, içeriden dikdörtgen ve Bazilika tarzında inşa edilmiş. Ortası ise beş koridora ayrılmış” dedi. Abdullatif, “Tapınak kısmı, doğu tarafından yer alıyor. Mermerden inşa edilmiş. İbranice’yle Tevrat’tan ayetlerin yazılı olduğu mermer sütunlar, yarım daire şeklinde kemerlerle çevrili. Batı tarafından dua kabini yer alıyor. Güney, kuzey ve batı taraflarında da sandalyeler bulunuyor” şeklinde konuştu.