İzzeddin Ebu Ayşe 2017’de Yeni Siyaset Belgesi’ni duyurmasının ardından Hamas Hareketi’nin dünyaya açılması bekleniyordu. Fakat bazı engellerle karşılaştı ve İhvan-ı Müslümin (Müslüman Kardeşler) eksenine hapsedildi. Hamas’ın ABD’nin terör listesinde yer almasına rağmen iki taraf arasında gizli ilişkilerin olduğu biliniyor. Independent Arabia, bir dönem Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’nin eski danışmanlığı, Gazze’deki paralel hükümette Başbakanlık ve Dışişleri Bakanlığı görevlerinde bulunan Ahmed Yusuf ile konuştu. Yusuf, Hamas kadroları tarafından, Hamas politikalarını belirleyen ve dünya ülkeleriyle ilişkilerde ‘en ılımlı’ isim olarak tanımlanıyor. Yusuf, üzerinden 3 yıl geçen Hamas’ın Yeni Siyaset Belgesi’nin ne tür değişiklikler yarattığı sorusuna, “Değişikliler büyük. Ancak Batı bunu dikkate almadı. Bunun sebebi de Hamas’ın bizzat kendisi. Çünkü belgenin yayınlanmasını geciktirdiler. Belgenin, hareketin politika ve vizyonunda büyük dönüşümler gerçekleştirmesi amacıyla 2017’de değil 2016’da yayınlanması bekleniyordu” diye cevap verdi.Hamas gecikti Asıl problemin belgenin yayınlanmasında yaşanan gecikme olduğunu, bu gecikmenin de Batı ile bağlantı kurmalarını engellediğini belirten Yusuf, İsrail’in uluslararası ilişkiler alanında çok güçlü olduğuna dikkati çekerek, Tel Aviv’in gerçekleri çarpıttığını, belgeyi tahrif ederek tercüme ettiğini ve böylece dünyanın Hamas’ın karşısında durmasına neden olduğunu söyledi. Yusuf, belge üzerinde yapılan değişikliklerin de geciktiğini ve bu nedenle kimsenin dikkatini çekmediğini ve büyük bir etki uyandıramadığını kaydetti. Hamas’ın siyasi söyleminin halen zayıf olduğunu söyleyen Yusuf, hareketin çoğu yöneticisinin Batı ile ilişkilerde iyi olmadığını çünkü bu pozisyona tecrübeli bir ismi getirmediğini ve uluslararası topluma karşı esnek bir söyleme sahip olmadığını ifade etti.Federal Dini Devlet Hamas Hareketi’nin söylemlerine dair tecrübelerini aktaran Yusuf, Hamas’ın çok güçlü olduğu 2006 yılına işaret ederek, bu dönemde hareketin halka karşı popülist bir yaklaşım benimsediğini ve uluslararası topluma karşı yönelmediğini belirtti. Yusuf, hareketin dışarıyla ilişkilerinden sorumlu olduğu sıralarda ABD’nin eski Başkanı Barrack Obama’ya yazdığı mektubun Hamas kadrolarından onay almadığını zira hareketin o dönem uluslararası toplumla değil sokakla ilgilendiğini kaydetti. Yusuf, “Hamas, Batı ile iletişim kurmakta gecikti. Şayet resmi politikalara önem verseydi uluslararası arenada başarı kaydederdi. Ancak ne yazık ki güçlü ülkelere yönelik tavrımızda hata yaptık” dedi. Yusuf, harekete Filistin’deki tüm kesimlerin birlikte yaşayabileceği bir yönetim biçimi olarak Federal Dini Devlet’i önerdiğini ancak bunun kabul görmediğini ve eğer Batı’ya böyle bir yapıyla hitap etselerdi büyük hedefleri gerçekleştirebileceklerini ifade etti.İslamcılar geç geliyor Yusuf, Hamas içinde halihazırda uluslararası topluma yönelme noktasında bir eğilim olup olmadığı sorusunu, “Hayır zannetmiyorum. Çünkü İslamcıların sorunu, geç gelmeleridir. Geldiklerinde ise önceki hataları kabul etmezler. Tabi ‘hata yaptık’ diyen Halid Meşal’i istisna edersek” diye cevapladı. Hamas’ın halen İhvan’ın genel vizyonu çerçevesinde hareket ettiğini ancak büyük ölçüde kendini geliştirdiğini, hareketin tüm seçimlerinin İhvan tarafından belirlenmediğini anlatan Yusuf, hareketin tek halife çatısı altında toplanan Müslümanlar devleti vizyonunun genel çerçevesi dahilinde yaptığı seçimlerde özgür olduğunu söyledi.Hamas Avrupa ile ilişkiler kurmak istiyor Heniyye’nin neden Avrupa ülkelerini ziyaret etmediği sorusunu cevaplayan Yusuf, ziyaret meselesinin Heniyye’nin elinde değil kendisini karşılayacak ülkelere bağlı olduğuna dikkat çekti. Hamas’ın dünya ülkeleriyle ilişki kurma kapısının açık olduğunu ancak aynı durumun dünya ülkeleri için söz konusu olmadığını söyleyen Yusuf, Heniyye’nin genelde ülkelere ziyaret amacını bildiren bir mektup gönderdiğini ve yanıt beklediğini ancak muhatap ülkelerin Heniyye’yi kabul etmesi durumunda bunun uluslararası arenada neden olacağı siyasi sonuçları hesapladığını ve cevabını da bunu dikkate alarak verdiğini ifade etti.Avrupa mı ilişki kurmayı reddediyor yoksa Hamas mı bunu faydasız buluyor? Yusuf, daha önce Hamas’ın birtakım ülkelerle ilişkilerinin olduğunu ancak İsrail’in hareket ile iletişim kurmaya çalışan herhangi bir devletlere saldırdığını söyledi. Yusuf, konuşmasının devamında, Avrupa ülkeleriyle ilişkilerin ise farklı bir durum olduğunu belirterek, bu ülkelerle ilişkilerin Avrupa Birliği’nin (AB) onayına bağlı olduğunu ve Hamas’ın izlediği politikalarda değişiklik olmadığı müddetçe bu durumun böyle devam edeceğini söyledi. Yusuf ayrıca Hamas’ın, Avrupa’nın gözünde terör listesine alınmış bir hareket olarak görüldüğünü dile getirdi.Masa altından yapılan görüşmeler Yusuf’un aktardığına göre yine de Hamas ve Avrupa ülkeleri masa altından görüşmeler gerçekleştiriyor. Ancak söz konusu ülkelerdeki yetkililerin bu görüşmelerin açığa çıkması halinde güç duruma düşebileceklerini dile getirdiğini belirten Yusuf, AB’nin Hamas ile iletişime geçmesini engelleyen üç Avrupa ülkesinin bulunduğunu, bunların tutumlarını değiştirmesi halinde ilişkilerin açıktan yürütülebileceğini kaydetti.ABD ile gizli görüşmeler Yusuf, aynı zamanda Hamas’ı terör listesine alan ABD ile hareket arasında gizli görüşmelerin olduğunu söyledi. Yusuf, bu görüşmelerin baltalanması için İsrail’in yoğun bir şekilde lobi faaliyeti yürüttüğünü fakat bu konuda belirleyici rolün ABD Dışişleri Bakanlığı’na ait olduğunu ifade etti. Yusuf, “Düşmanlık, ABD onlardan taraf olsa da sadece İsrail’e karşı. Çünkü ABD gibi bir süper güçle ilişkileri kesemeyiz. Biz Washington’a değil, politikalarına karşıyız” diye konuştu.Heniyye’nin İran ziyareti Heniyye’nin İran’a düzenlediği ziyareti hakkındaki izlenimlerini sorduğumuz Yusuf, “Uluslararası ilişkilerde, insani konuların pek çok politik hesaplaması ve yönü vardır. Heniyye Tahrana gitmeseydi, Hamastan başka bir isim giderdi. Çünkü General Kasım Süleymaninin Filistinin durumuna karşı bir katkısı var. Dolayısıyla Heniyye, İranı zorunlu olarak ziyaret etti ki bu siyasi normlarda çok normal” şeklinde yanıt verdi. Yusuf, konuşmasının devamında, “İran ziyaretinin partizan jestlerle bir ilgisi yok. Bu siyasi çıkar oyunu kapsamında değerlendirilmeli. Şayet Suudi Arabistan veya başka bir Arap ülkesi tarafından davet edilseydi Filistin davasına hizmet etmek için kesinlikle giderdi. Hamas bölgedeki çatışmalar karşısında tarafsız olmak istiyor. Bu ziyaretin ardından Arap ülkeleriyle ilişkilerinin kötüleşeceğini beklemiyordu.”Abbas resmi temsilci Yusuf, Hamas’ın resmi temsiliyet rolünü Filistin Kurtuluş Örgütü’nden (FKÖ) ‘kapmaya’ çalıştığı yönündeki iddialarla ilgili olarak şunları söyledi; “Tabiki hayır. Hamas FKÖ’yü takdir ediyor çünkü o tek karar alıcı otorite. Artık Gazze’yi umursamıyor. Bu nedenle de Hamas bu yönde ilerledi. Yabancı ülkeler Gazze’ye daha çok sempati duyuyor. Bu da Haması uluslararası arenada harekete geçmeye sevk etti. Sahada hiç kimse Başkan’la yarışamaz çünkü o kabul görmüş resmi bir sıfata sahip. Heniyye’nin ziyareti ise sadece resmi bir protokol çerçevesinde gerçekleşti.”