Mısır ve Etiyopya arasındaki Nahda (Rönesans) Barajı çatışmaları, 8 yıldır devam eden görüşmelerin ardından oldukça hassas ve önemli bir aşamaya girdi. İki ülke, kısa bir süre önce müzakereleri çöküşten kurtarmaya çalışan ABD’nin öncülüğünde son 8 yılda hiç olmadığı kadar anlaşmaya yaklaşmış durumda. Anlaşmazlık, temel olarak Etiyopya’nın kalkınma ve elektrik üretme isteğinin Mısır’ın su çıkarlarıyla çatışması noktasında ortaya çıkıyor. Etiyopya’nın inşa ettiği barajın Mısır’ın su payını olumsuz etkilemesi bekleniyor. Bu olumsuz etkilerin tarım ve Mısır’ın güneyindeki Asvan Barajı’nın işleyişine yansımasından endişe ediliyor.Bu bağlamda Etiyopya barajıyla ilgili şu gerçeklerden bahsedilebiliriz: - Nahda Barajı, Sudan ile Etiyopya sınırında bulunan ve başkent Addis Ababa’nın 900 kilometre kuzeybatısındaki Benishangul-Gumuz Bölgesi’nde yer alıyor. Mavi Nil suları üzerinde 2011 yılında inşa edilmeye başlanan baraj, Afrika’nın en büyük hidroelektrik barajı olacak. - Baraj, hedeflenen 170 metre yüksekliğe ulaşırsa, Afrikanın en büyük barajı olacak. Ayrıca 74 milyar metreküp depolama kapasitesine sahip olması bekleniyor. Bu da Mısır ve Sudan’ın Nil sularındaki toplam paylarına eşit. - Etiyopya, bol su kaynağına sahip ancak elektrik açığını kapatmak ve sanayileşmiş bir ülke olup elektrik ihraç eden bir devlete dönüşmek için çabalıyor. Barajın Etiyopya’ya yaklaşık 6 bin megawatt elektrik sağlaması bekleniyor. - Şu ana kadar baraj inşaatının yüzde 70’inden fazlası tamamlandı. Etiyopya Su, Sulama ve Enerji Bakanı Sileshi Bekele’ye göre bu yılın sonlarına doğru baraj rezervinin doldurulmaya başlanması planlanıyor. Bu durum ülkeler arasındaki temel anlaşmazlık noktasını oluşturuyor. Etiyopya barajın dolum süresini 3 yıl olarak belirlerken, Mısır ilk etapta 10 yıl olmasını sundu. Ancak daha sonra önerisini 7 yıl olarak değiştirdi. - Rezervuarı doldurma sürecinin, Mısırın yılda 55,5 milyar metreküp olduğu tahmin edilen su payının yaklaşık dörtte birini kaybetmesine neden olması bekleniyor. Kalan kısım ise Mısır’ın ihtiyaçlarını karşılamıyor. Mısır merkezli ‘Akhbar El Yom’ tarafından düzenlenen Genel Politikalar Forumu sonucunda yayınlanan 2019 Vaka Raporu’na göre Mısırın şu an yaşadığı su açığı yılda yaklaşık 22 milyar metreküpü buluyor. Buna ek olarak, ithal gıda ürünleri yılda yaklaşık 23 milyar metreküp sanal su içermektedir. Böylece toplam açık yıllık 55 milyar metreküpe ulaşıyor. - Vaka raporu, Mısırdaki Asvan Barajı’nın rezervinin de zarar göreceğini ortaya koyuyor. Araştırmalara göre Etiyopya barajının doldurulması ve işletilmesi sırasında ciddi bir su yoksunluğuna neden olacak. Bu durum elektrik üretimini de etkileyecek. Ayrıca bazı senaryolar Asvan Baraj Gölündeki depolama seviyesinin türbinin çalışmayı durduracağı seviyelere düşebileceğini gösteriyor. Doldurma ve çalışma sırasında birkaç yıl boyunca ölü depolama seviyesinin altına düşen seviyeler olabilir. Tarım üzerindeki etkisine gelince, su miktarındaki azalma Mısırın tarımsal payını azaltacak. Çalışmalar, toplam buğday üretiminde yıllık yaklaşık 2,9 milyon ton düşüş olacağını gösteriyor. Mısır üretimi yıllık 2,3 milyon ton azalırken, pirinç üretimi yıllık 1,7 milyon ton düşüşe maruz kalacak. Böylece tarım sektöründeki toplam kayıpların Nahda Barajının doldurma döneminde yıllık 9 milyar 575 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor. - Sudan, su payı üzerindeki beklenen olumsuz etkileri, yağmur gibi diğer su kaynaklarıyla giderebilmesi nedeniyle Etiyopyanın kalkınma arzusunu daha anlayışla karşılıyor. Buna ek olarak, Hartum, Nahda Barajı tarafından üretilen elektriğin ihracatından faydalanmayı umuyor. Barajın ayrıca Sudan’ın birçok bölgesini taşkınlardan koruması bekleniyor.
مشاركة :