روند فزاینده شیوع کرونا در ایران همه را به وحشت انداخته، از افراد عادی در خانه تا زندانیان دربند. شهروندان از نبود تدابیر سفت و سخت از سوی دولت و عدم چاره اندیشی آن برای معیشت مردم معترضند و زندانیان در حسرت مایع دستشویی برای شستن دست‌ها. آنها مرخصی می‌خواهند و مسئولان ممانعت می‌کنند. شدت گرفتن شیوع ویروس کرونا در ایران و همچنین سرایت به تعدادی از زندان‌های این کشور، طی ۱۰ روز گذشته دست‌کم دو مورد فرار گروهی زندانیان از زندان پارسیلون خرم‌آباد در لرستان و زندان مرکزی سقز در کردستان و همچنین پنج مورد اعتراض، شورش و درگیری در زندان‌های الیگودرز در لرستان و تبریز در آذربایجان شرقی، همدان، عادل آباد شیراز و سپیدار اهواز رخ داده‌است. در زندان‌ها به دلیل تراکم زندانیان تدابیری مانند انتقال زندانیان مشکوک به بیماری به قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی، ضدعفونی کردن محیط زندان، اعطای مرخصی در بیشترین تعداد ممکن، اعطای بسته‌های بهداشتی از جمله ماسک و ژل‌های ضدعفونی کننده و شست‌و شوی مداوم دست‌ها با صابون برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ عملاً میسر نیست. در مقابل مقامات قوه قضاییه ایران می‌گویند در حال رسیدگی به پرونده اعتراضات در زندان‌ها هستند. آنها در روزهای اخیر چند هزار زندانی را موقتاً آزاد کرده‌اند. زندان سپیدار اهواز برخی فعالان شبکه‌های اجتماعی شامگاه امروز دوشنبه گزارش کردند تعدادی از زندانیان زندان سپیدار اهواز با اقدام به روشن کردن آتش در اعتراض به بی کفایتی مقامات در تأمین امنیت سلامت زندان‌های کشور دقایقی قبل شورش کرده‌اند. سایت بولتن نیوز نزدیک به جریان محافظه کار از فرار زندانیان دارد. اما خبرگزاری ایرنا به نقل از مقامات انتظامی ضمن تأیید خبر شورش در زندان سپیدار، از سرکوب ناآرامی در این زندان خبرداد و گفت در حال حاضر هیچ‌گونه مشکلی در این زمینه وجود ندارد. در ویدئوهای منتشر شده صدای شلیک گلوله از درون زندان شنیده می‌شود. زندان عادل آباد شیراز زندانیان در شیراز در اعتراض به وضعیت خود زیر سایه شیوع ویروس‌کرونا و عدم اجازه مرخصی، یکشنبه شب ۱۰ فروردین در زندان عادل آباد دست به اعتراض و شورش زدند. مقامات قضایی گفته‌اند در جریان شورش در زندان عادل‌آباد شیراز «اقدام به فرار» گزارش نشده‌است. به گفته آنها در این حادثه که زندانیان اقدام به شکستن برخی نرده‌ها و دوربین‌های مدار بسته کردند، تلفات جانی نداشت و کنترل شده‌است. منابع محلی همچنین گزارش دادند صدای تیراندازی از محوطه زندان شنیده شده‌است. زندان همدان منابع محلی، از اعتراض و درگیری در زندان همدان در شامگاه شنبه نهم فروردین، گزارش می‌دهند. منابع غیررسمی از فرار تعدادی از زندانیان از زندان همدان خبر می‌دهند. زندان سقز خبرگزاری فارس شامگاه جمعه، هشتم فروردین گزارش داد که در پی شورش در زندان سقز «بیش از ۸۰ زندانی» فرار کرده‌اند. شاهدان عینی می‌گویند تعدادی از زندانیان در حین فرار ماشین‌های عبوری از مسیر را به زور و با تهدید سرنشینان با چاقو از آنها گرفته و از محل گریخته‌اند. تعدادی از زندانیان فراری نیز از کوچه‌های مقابل زندان وارد شهر سقز شده‌اند. تا کنون دربارهٔ شورش زندانیان و درگیری احتمالی میان آنها و مأموران انتظامی گزارشی منتشر نشده‌است. زندان تبریز روز پنج‌شنبه نیز زندانیان دو بند از زندان تبریز در اعتراض به اجرای تبعیض‌آمیز بخش‌نامه عفو و دادن مرخصی به زندانیان و عدم رعایت قرنطینه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا شورش کردند که با دخالت نیروهای یگان ویژه نیروی انتظامی سرکوب شدند. در ناآرامی‌های زندان تبریز بخشی از ساختمان به آتش کشیده شده و مطابق فیلم‌هایی که ساکنان برج‌های اطراف در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند صدای تیراندازی نیز به گوش رسیده‌است. مقامات محلی گفته‌اند این ناآرامی‌ها تلفات جانی نداشته‌است. زندان الیگودرز اول فروردین نیز در زندان الیگودرز، یکی دیگر از شهرستان‌های لرستان نیز زندانیان شورش کردند اما ظاهراً کسی از آنها نتوانسته فرار کند. حمید کشکولی فرماندار الیگودرز، به ایرنا گفته‌است: «زندانیان الیگودرز عصر امروز در یک اقدام خودسرانه و غیرقانونی اقدام به اعتراض در داخل زندان کرده بودند که نشر این خبر به بیرون از زندان موجب نگرانی برخی شهروندان شده بود». زندان پارسیلون خرم‌آباد پنج شنبه گذشته و چند ساعت پیش از تحویل سال نو هم در زندان پارسیلون شهرستان خرم‌آباد زندانیان شورش کردند و ۲۳ نفر آنها موفق به فرار از زندان شدند. مطابق برخی گزارش‌ها مأموران زندان به سمت زندانیان تیراندازی کرده و دست‌کم یک نفر آنها کشته شده‌است. خبرگزاری دولتی ایرنا کشته شدن یک زندانی بر اثر تیراندازی را تکذیب کرده‌است. مقامات محلی کشته شدن یک زندانی، مجروح شدن یک نفر و دستگیرشدن یکی دیگر را تأیید کرده‌اند. کرونا در زندان «هرانا» ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در گزارشی از افزایش شمار زندانیان مشکوک به کرونا در زندان‌های مختلف کشور از جمله در زندان‌های ارومیه، سنندج، خرم‌آباد، گرگان، تهران بزرگ و بسیاری زندان‌های دیگر خبر داده‌است. گزارش‌های دیگری نیز از مرگ دست‌کم ۹ زندانی در زندان‌های فشافویه، قرچک ورامین و ارومیه براثر ابتلا به ویروس کرونا حکایت دارد و عدم اطلاع‌رسانی مقام‌های قضایی در این باره بر نگرانی زندانیان و خانواده‌هایشان دامن زده‌است. همزمان ده‌ها استاد دانشگاه و کنشگر سیاسی و مدنی، با انتشار یک بیانیه، مسئولیت شیوع تصاعدی کرونا در ایران را متوجه خامنه‌ای و نگاه توطئه محور او کرده و روحانی را دنباله رو و گوش به فرمان او در پنهان‌کاری خوانده‌اند.