Tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ABDde neden olduğu ekonomik felaketin boyutu, ekonomik faaliyetlerin azalması ve kurumsal gelirlerin düşmesi gibi endişe verici göstergelerdeki artışla ortaya çıkmaya başladı. ABD’nin ekonomik büyümesinin lokomotifi olan tüketim, Kovid-19 salgınının ülkeyi Mart ayında etkisi altına almaya başlamasıyla ve insanlara evde kalmaları çağrıları yapılmasıyla birlikte geriledi. Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) haberine göre ABD Ticaret Bakanlığı dün, perakende satışların Şubat ayında yüzde 8,7 oranında gerilediğini açıkladı. Bununla birlikte insanların büyük bir bölümünün evlerinden çalışıyor olması ve bir çok dükkanın kapanması nedeniyle giyim ve aksesuar satışları da yarı yarıya düştü. Kriz ayrıca Mart ayında kapanmaya zorlanan restoran ve barları da etkiledi. Söz konusu mekanların gelirleri yüzde 26,5 oranında azaldı. Ancak insanlar için önemli olmaya devam eden yiyecek ve içecek dükkanlarındaki satışlarda yüzde 26,5 oranında artış yaşandı. ABD Merkez Bankası (Federal Reserve System-FED) dün yayınladığı rapora göre ABD’deki ekonomik faaliyetler, alınan karantina önlemler sonucunda ‘sert ve ani bir şekilde küçüldü’. FED’in raporuna göre en büyük zarar ise eğlence, otelciliğin yanı sıra perakende (temel ürünler hariç) sektöründe görüldü. Raporda 6 Nisandan önce ankete katılan ABD’li şirketlerden alınan veriler kullanıldı. Raporda şirketlerin birçoğunun önümüzdeki aylarda durumun daha da kötüleştirmesini bekledikleri belirtildi. Ulusal Perakende Federasyonu’nun (NRF) önde gelen ekonomistlerinden Jack Kleinhans yaptığı değerlendirmede, “Ekonomik faaliyetler Mayıs ayında yeniden başlasa bile, tüketicilerin davranışlarını uyarlamak için zamana ihtiyaçları olacak. Yeniden başlamak uzun soluklu ve yavaş olabilir” yorumunda bulundu. İngiltere merkezli düşünce kuruluşu Oxford Economics’in analistleri, yılın ikinci çeyreğindeki hane halkı harcama oranının geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yarı yarıya azalmasını bekliyorlar. Hane halkı tüketimi ABD’deki gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yüzde 70ini oluşturuyor. FED verilerine göre fabrikalar da geçtiğimiz ay çalışmalarını azaltarak sonlandırdı veya yavaşlattı. Bu da fabrika üretiminin Şubat ayına kıyasla yüzde 5,4 oranında düşmesine neden oldu. Bunun, Ocak 1946dan bu yana kaydedilen en büyük düşüş olduğuna işaret eden FED raporu, birçok büyük endüstride düşüş yaşandığı ve en büyük düşüşün otomobil ve yedek parça sektöründe gerçekleştiğini aktardı. ABDde salgının merkez üssü olan New York ile ilgili olarak ise FED’in New York Şubesinden yapılan açıklamada, üretim faaliyetinin Nisan ayı başlarında tarihinin en düşük seviyelerine gerilediği belirtildi. ABD’deki işsizlik oranı ise Mart ayının ortalarından bu yana sürekli yükselirken daha önce eşi benzeri görülmemiş seviyelere ulaştı. İş piyasası ise son 50 yılın en iyi göstergelerini kaydettikten sonra, sadece üç hafta içinde çöktü. Tam 16,7 milyon insan işsizlik yardımı için başvuru yapmak zorunda kaldı. FED raporunda işsizliğin artmaya devam etmesinin beklendiği belirtildi. Ülkedeki tüm bölgelerde durum giderek kötüleşiyor. Şirketler ‘geçici işten çıkarmalara’ ve tatil iznine başvuruyorlar. Bu yüzden eğer ekonomik faaliyetler devam ederse normal koşullara geri dönebileceklerini umuyorlar. Öte yandan ABD’deki büyük bankalar, çok sayıda insanın ve şirketin, kredi taksitleri ödemesinde temerrüde düşebileceği uyarısında bulundular. Diğer yandan 2,2 milyar dolarlık büyük federal yardım planının, dünyanın en büyük ekonomisinin bu eşi benzeri görülmemiş krizi atlatmasına yardımcı olması bekleniyor. Bununla birlikte aileler hükümetten ödeme almaya başladılar. Örneğin iki yetişkin ve iki çocuklu bir aile için 3 bin 400 dolarlık ödeme yapılıyor. Ayrıca, çalışanların maaşlarının ödenmesi ve işten çıkarmaların önlenmesi için özellikle orta ve küçük ölçekli işletmelere çeşitli mekanizmalarla likidite sağlanıyor. Bu arada Johns Hopkins Üniversitesi tarafından yayınlanan verilere göre ABDde koronavirüs vaka sayısı 645 bini aşarken 28 binden fazla insan da koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.