Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi, dün resmi ziyaret gerçekleştirdiği İran’ın başkenti Tahran’da Dini lider Ali Hamaney başta olmak üzere Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve üst düzey yetkililerle görüştü. Kazimi, Ruhani tarafından Devlet Başkanı protokolüyle karşılandı. Kazimi için Tahran’da yapılan karşılama töreni, 2003’ten bu yana İyad Allavi dışında hiçbir Iraklı Başbakan için düzenlenmedi. İran’a yakınlığıyla bilinen Nuri el-Maliki ve İbrahim el-Caferi de dahil bugüne kadar İran’a resmi ziyaret gerçekleştiren tüm Iraklı Başbakanlar, Cumhurbaşkanı Yardımcısı tarafından karşılandı. Kazimi’nin ilk olarak Suudi Arabistan’ı ziyaret etmesi kararlaştırıldı. Ancak Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz’in hastaneye kaldırılmasının ardından Bağdat ve Riyad’ın aldığı ortak kararla ziyaret ertelendi. Kazimi’ye Tahran ziyaretine birçok bakanın bulunduğu bir heyet eşlik etti. Heyette, Kazimi’nin Ulusal Güvenlik Danışmanı, Dışişleri Bakanı, Maliye Bakanı, Planlama Bakanı ve Sağlık bakanı yer aldı. İranlı Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Pazar günü Bağdat’taki temasları sırasında İran dini lideri Ali Hamaney’in koronavirüs salgını nedeniyle 5 aydan bu yana Ruhani dışında hiçbir yetkiliyle görüşmediğini ancak Kazimi’yi kabul edeceğini belirtmişti. Hamaney, Kazimi ile görüşmesi sırasında, “İran, Irak ile ABD arasındaki ilişkilere karışmıyor ancak Iraklı dostlarından ABDyi tanımalarını bekliyor. ABD, bulunduğu her ülkede fesat, kötülük ve yıkım nedenidir” ifadelerini kullandı. Hamaney’in ofisinden yapılan açıklamaya göre, Hamaney görüşmede ayrıca şunları kaydetti: “ABDlilerin Iraka bakışı ise bizimkinin tam tersidir. ABD, kelimenin tam anlamıyla düşmandır. ABD, bağımsız bir Irak ile güçlü ve çoğunluğun desteklediği bir hükümet istemiyor. ABD için Irakta Başbakanın kim olduğunun önemi yok.  Saddam Hüseyinin devrilmesi sonrası ilk yıllardaki Paul Bremer hükümeti gibi bir yönetim istiyor. ABD askerlerinin çıkarılmasıyla ilgili Irak Meclisi, hükümeti ve halkının aldığı kararın takip edilmesini umuyoruz. General (Kasım) Süleymani suikastını unutmayacağız ve Amerikalılara benzer bir darbe indireceğiz.” Hamaney, Kasım Süleymani’nin öldürülmesiyle ilgili olarak, “Onlar (ABDliler), evinizde misafirlerinizi öldürdüler ve bu cinayeti açık bir şekilde itiraf ettiler. Bu küçük bir mesele değildir. ABD’lilerin (askerleri) kovulmasının takipçisi olunmalı. Çünkü onların varlıkları güvenliği sarsıyor” dedi. Hamaney, “İranın hiçbir zaman Irakın içişlerine karışma gibi bir niyeti olmadı ve olmayacak. İran, Irak hükümetinin zayıflamasına yol açacak her şeye kesinlikle karşıdır” ifadelerini kullandı. Ancak Irak ve İran Kazimi ziyaretinin farklı taraflarıyla ilgilendi. Nitekim İran ziyaretin ‘karşılıklı ticaret’ boyutuyla ilgilenirken, Irak tarafının ziyaret boyunca ‘dengeli ilişkiler kurma’ vurgusuna önem verdiği görüldü. İran Cumhurbaşkanı Ruhani ise iki ülkenin de karşılıklı ticaret hacminin 20 milyar dolara yükselmesi yönünde irade beyan ettiğini aktardı. Ruhani, ayrıca Kazimi’nin selefi Adil Abdulmehdi döneminde Bağdat-Tahran arasında başta Basra-Şelamçe demir yolu hattı projesi olmak üzere ikili anlaşmaların hayata geçirilmesi noktasında kararlı olduğunu ifade etti. Ruhani, ayrıca, Kazımi ile bölgesel meseleleri ele aldıklarını ve Irakın bölgede güçlü bir devlet olarak rol alabileceğini kaydetti. Irak ve İran arasındaki yıllık ticaret hacmi 8 ila 10 milyar dolar arasında. İran, Irak pazarında Türkiye’den sonra ikinci sırada gelmekte. Irak ve Türkiye arasındaki ticaret hacmi ise yılda 10 ila 12 milyar dolara ulaşıyor. İran’ın bu ziyaretin ekonomi boyutuna odaklanmasının arkasında ABD’nin yaptırımları karşısında gün geçtikçe kötüleşen ülke ekonomisi yatıyor. Irak’ın ise bundan tamamen farklı bir hedefi var; bölgede denge rolü üstlenmek. Aksi takdirde Bağdat yönetimi, Irak topraklarının Washington ve Tahran arasında bir hesaplaşma sahasına dönüşeceğini biliyor. Kazimi’nin İran ziyaretini Şarku’l Avsat’a değerlendiren Iraklı siyasi uzman Dr. İhsan eş-Şammari, “Bu ziyaretin birçok boyutu vardı. Bunların başında Kazimi’nin Irak dış politikasının egemenlik ve ortak işbirliği ilkeleri üzerinde inşa edilmesindeki ısrarı geliyor. Diğer bir boyutu ise Kazimi’nin zor dengelerin adamı olduğunu ispatlamak istemesiyle ilgilidir. Ziyaretin bir de içerdeki boyutları var. Zira Kazimi bu ziyaretle, içerde kendisini ‘İran karşıtı’ olarak lanse etmeye çalışan başta siyasi gruplar olmak üzere silahlı grupların iddialarına yönelik kamuoyuna İran’a karşı olmadığı mesajını vermeye çalıştı” dedi. Şammari, konuşmasının devamında şunları kaydetti: “Kazimi, selefi Adil Abdulmehdi gibi ülkeler arasında mektup taşıyan bir posta güvercini rolü oynamak istemiyor ki zaten Abdulmehdi bunda başarısız olmuştu. Kazimi, halihazırda ilgili ülkeler tarafından kabul gördü, bundan sonra mektup taşıma rolünden çıkıp taraflar arasında görüş ayrılıklarını giderme rolünü üstlenecek.”