Etiyopya Nahda Barajı’nı Temmuz ayında doldurma konusunda kararlıyken, müzakerelere yakında yeniden başlanması bekleniyor

  • 3/24/2021
  • 00:00
  • 3
  • 0
  • 0
news-picture

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed dün yaptığı açıklamada, Sudan ve Etiyopya arasındaki tartışmalı sınır bölgesi ile ilgili gerginliğin, daha geniş bir çatışmaya neden olabileceğine yönelik korkuların arttığı bir zamanda, ülkesinin Sudan ile savaşa girmek istemediğini belirtti. Abiy aynı zamanda ülkesinin Mısır ve Sudan ile bağlayıcı bir anlaşmaya varılamadığı halde  gelecek Temmuz ayında barajı ikinci kez doldurma işlemini gerçekleştirme yönündeki kararlılığını vurguladı. Aksi takdirde Addis Ababanın bir milyar dolar kaybedeceğine dikkati çekti. Başbakan, Parlemento’da yaptığı konuşmada, “Etiyopya’nın pek çok sorunu var ve savaşmaya hazır değiliz. Savaşa ihtiyacımız yok. Bunu barışçıl bir şekilde halletmek daha iyi” dedi. Sudan’ı ve halkını, Etiyopyayı seven bir kardeş ülke olarak tanımlayan Başbakan, iki taraf arasında onlarca yıldır süren toprak anlaşmazlığının arka planı çerçevesinde, ülkesinin Sudan ile savaşa girmek istemediğini vurguladı. İki ülke, Etiyopyanın kuzeyindeki Amhara ve Tigray bölgelerinin Sudanın doğusundaki Gadarif eyaletiyle buluştuğu iki nehir arasında yer alan Faşaka tarım arazileri konusunda anlaşmazlık yaşıyor. İki taraf, verimli bölge için mücadele ederken, Etiyopyanın Tigray kentinde meydana gelen çatışmalardan yaklaşık 60 bin mültecinin kaçarak Sudana sığınmasıyla bölge son dönemde gerilimin odağı haline geldi. Mısır ise, Etiyopya’nın bağlayıcı bir anlaşmaya varmadan önümüzdeki Temmuz ayında Nahda (Hedasi/Rönesans) Barajı’nı doldurma konusundaki kararlılığını vurguladığı peş peşe mesajlarına cevap vererek, çatışmayı diplomatik yollarla çözme çabalarını dile getirdi.  Mısır ve Sudan’ın uyarılarını dikkate almayan Abiy Ahmed, Nahda Barajının ikinci kez doldurma işleminin yağmur mevsimi olan Temmuz ayında gerçekleşeceğini vurguladı. Etiyopya haber ajansına göre Başbakan, ‘ülkesinin Mısır veya Sudana herhangi bir şekilde zarar verme arzusu içinde olmadığını, ancak karanlıkta yaşamak istemediklerini’ ifade etti. Etiyopya, 2011 yılından bu yana inşa ettiği ve inşasını yüzde 79 oranında tamamladığı dev barajdan elektrik enerjisi üretmeyi amaçlıyor. Etiyopya Başbakanı, Mısır ve Sudanı rahatlatmak amacıyla, "Barajı doldurduğumuzda, bunun Mısır ve Sudandaki kardeşlerimizi etkilememesi için çalışacağız. Yaz mevsimi boyunca çok fazla yağmur suyu birikiyor ancak az bir kısmını elde etmeyi amaçlıyoruz” açıklamasında bulundu. Ayrıca gelecek yaz bu fırsatı kaçırırsa ülkesinin yaklaşık bir milyar dolar kaybedeceğine dikkat çekti. Abiy Ahmed açıklamasında, Etiyopyanın Mısıra veya Sudana zarar verme niyetinde olmadığını, ancak karanlıkta yaşamak istemediğini vurgulayarak, “Işığımız sadece Mısır ve Sudanı destekler, zarar vermez” dedi. Etiyopya Başbakanı, "Zorluklar ne olursa olsun, söz verdiğimiz gibi Nahda Barajını tamamlamaya devam edeceğiz. Mısır hazırsa, hemen yarın sabah bile Nahda Barajına ilişkin onunla bir anlaşma imzalayabiliriz” ifadelerini kullandı. Baraj konusunda anlaşma sağlanamadı Mısır, Sudan ve Etiyopya yaklaşık 10 yıldır Nahda Barajı’nın doldurulması ve işletilmesi konusunda uzlaşmaya varmak için müzakerede bulunuyor ancak henüz bir anlaşmaya varamadılar. Sudan geçen ay,  Afrika Birliği (AfB), Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB) ve ABD’den oluşan dörtlü bir arabuluculuk mekanizması oluşturma önerisinde bulundu. Ancak Kahire teklifi memnuniyetle karşılarken Addis Ababa reddetti. Etiyopya, kısa süre içinde AfB çatısı altında müzakerelerin yeniden başlamasını bekliyor. Etiyopya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Dina Müfti, dün yaptığı basın toplantısında, Nahda Barajı kriziyle ilgili olarak ülkesinin Afrika Birliği himayesinde devam eden üçlü müzakerelere bağlılığını teyit etti. Müfti açıklamasında "Üçlü toplantının yakında devam etmesini umuyoruz. Üç ülkenin barajın doldurulması ve işletilmesi gibi konularda bir sonraki süreç üzerinde anlaşacağına inanıyoruz" dedi. Müfti, Mısır ve Sudanın diğer uluslararası tarafların arabuluculuk sürecine dahil edilmesi yönündeki taleplerine cevaben şunları kaydetti: "AfB liderliğindeki müzakereler, askıya alınan sorunları çözmek için başka herhangi bir seçenek aranmadan tamamlanmalıdır. Afrika Birliği liderliğindeki arabuluculuk şu anda aktif olduğu için başka bir seçenek düşünmek için herhangi bir neden görmüyoruz.” Büyükelçi Müfti’ye göre AfB’nin şu anki başkanı, arabuluculuğun genişletilmesi talebini "uygulanabilir değil" olarak değerlendirerek, arabuluculuğun devamı konusunda üç ülke ile ayrı ayrı görüştü. Mısır, Etiyopya ile olan su anlaşmazlığını "varoluşsal bir mesele ve milli bir tehdit" olarak görüyor. Ancak aynı zamanda konuya dair herhangi bir "yüzeysel çözüm" hakkında konuşmayı reddediyor. Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli, Ürdünlü mevkidaşı Bişr el-Hasavne ile dün Ammanda yaptığı görüşmede, ülkesinin sorunu diplomatik yollarla çözmeye çalıştığını belirterek, Ürdüne Mısırın su haklarına verdiği destekten dolayı teşekkür etti.  Mısır Su Kaynakları Bakanı Muhammed Abdulatiye göre Mısır, müzakere dönemi boyunca Etiyopya’nın kalkınma hakkını ve Mısır ve Sudan’ın Nil suyundaki paylarını koruyan yasal bir anlaşmaya varma konusunda "esneklik" gösterdi.  Abdulati dün düzenlediği basın toplantısında, barajın inşasının veya belirli mekanizmalara ulaşmadan yeni doldurma sürecinin başlatılmasının teknik yönlerini ve potansiyel risklerini dikkate alma gereğini vurguladı. Bakan ayrıca, “Özellikle Nilde bir kısmı Mısır devleti tarafından finanse edilen ve Mısır’ın nehirdeki insanların kalkınma hakkına dair iyi niyetini doğrulayan yaklaşık 11 baraj olduğu için müzakere sürecinin durması ve zamanın boşa harcanması üzücü bir durum" ifadelerini kullandı.

مشاركة :