کارشناسان در گفت و گو با «الشرق الاوسط» پیش‌بینی کردند که بخش حمل و نقل هوایی و آژانس‌های فعال در سعودی به تدریج در حال ورود به مرحله بهبودی از زیان‌های ناشی از محدودیت‌های فشرده سفر در سطح بین‌المللی هستند. بسته شدن حریم‌های هوایی ناشی از بیماری همه گیر کرونا، کشورهای مختلف جهان را تحت تأثیر خود قرار داده‌است و طبق اعلام انجمن حمل و نقل هوایی بین‌المللی (IATA)، بیش از ۷۶ درصد کاهش تقاضای مسافران برای پروازهای بین‌المللی نسبت به سال ۲۰۱۹ ثبت شده‌است. این بازگشت به روال گذشته منوط به بازگشت اعتماد مسافر داخلی به پروازهای بین‌المللی و گزینه‌های موجود در مقصد مورد نظر است. کارشناسان تأکید کردند، بازگشت به روال طبیعی و رشد درآمد شرکت‌های هواپیمایی داخلی، در سال ۲۰۲۳ با ورود هواپیماهای بزرگ به عرصه فعالیت، افزایش مقاصد سفر در داخل و خارج از کشور و اتمام عملیات واکسیناسیون برای همه سعودی‌ها رقم خواهد خورد. پیش‌بینی می‌شود گردشگری داخلی و بخش خدمات اقامتی به عرصه توجه باز خواهد گشت، بدون اینکه تصویر واضحی برای مقاصد بین‌المللی وجود داشته باشد. در عین حال بخش اقامت در اواسط ماه مه مصادف با ایام عید سعید فطر نسبت به آنچه برای مدت مشابه سال قبل ثبت شده‌است، شاهد افزایش حرکت و رشد خواهد بود. کارشناسان تأکید می‌کنند که این بازگشت، آغازی برای مرحله پس از کرونا و آغاز خروج از پیامدهای آن خواهد بود، به ویژه اینکه بسیاری از مقاصد گردشگری، به عنوان مکان‌های جذاب گردشگری مورد توجه سعودی‌ها قرار گرفته‌اند. دستورالعمل‌هایی برای سفر در همین رابطه، وزارت کشور سعودی روز یکشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت تصمیم دارد تعلیق سفر شهروندان سعودی به خارج از کشور را از تاریخ هفدهم ماه می (۲۷ اردیبهشت) لغو کند. در این بیانیه آمده‌است: وزارت کشور سعودی به شهروندانی که دو دوره از واکسیناسیون کرونا یا یک دوره واکسینه دو هفته قبل از سفر انجام داده‌اند و همچنین مبتلایانی که دست کم شش ماه از دوره درمان آنها گذشته‌است، اجازه سفر به خارج از کشور را می‌دهد. وزارت کشور سعودی افزود: همچنین سفر برای شهروندان زیر ۱۸ سال در صورتی آزاد خواهد بود که طبق دستورالعمل‌های اعلام شده پیش از سفر، بیمه نامه مورد تأیید بانک مرکزی سعودی ارائه دهند که خطرات کووید ۱۹ را در خارج از سعودی پوشش دهد. در ادامه بیانیه تأکید شده که مسافران پس از بازگشت به مدت یک هفته قرنطینه می‌شوند و در پایان قرنطنیه نیز از آنها تست کرونا گرفته می‌شود، اما از کودکان زیر هشت سال تست گرفته نمی‌شود. دریافت کنندگان واکسن گزارش روزانه وزارت بهداشت سعودی، نشان می‌دهد که تاکنون بیش از به ۹ میلیون و ۸ هزار دوز واکسن کرونا در این کشور تزریق شده‌است. این تعداد ممکن است طی ده روز آینده قبل از تصمیم‌گیری برای ازسرگیری پروازهای بین‌المللی افزایش یابد. به طوری که پیش‌بینی می‌شود تعداد کسانی که اولین دوز را دریافت کرده‌اند به بیش از ۱۱ میلیون نفر در شهرها و مناطق مختلف برسد. محمد برهان عضو هیئت مدیره، مسئول مرکز مطالعات و تحقیقات در اتاق بازرگانی مکه مکرمه می‌گوید این موارد شاخص‌هایی هستند که به اصلاح بازگشت بخش خدمات سفر و گردشگری به مسیر خروج از پیامدهای بحران مالی کمک می‌کنند. برهان همچنین بر اهمیت تعیین اولویت‌ها در مقاصد مورد نظر، چه در داخل یا در خارج از کشور تأکید کرد. سفرهای خارجی طبق برآورد برهان، پروازهای بین‌المللی فعالیت نسبی خواهند داشت، اما در حد انتظار نخواهد بود. وی ادامه داد: «ما انتظار نداریم که شرایط در بسیاری از کشورهای جهان به سرعت به حالت عادی برگردد و کشورهایی حریم هوایی خود را باز می‌کنند که از مراقبت‌های بهداشتی خوبی برخوردار هستند و شیوع بیماری همه گیر را کنترل کنند. این امر اولویت‌های سفر و اهداف آن را تعیین می‌کند، بنابراین باید نگاه با رویکرد آینده نگرانه از سرمایه‌گذار داخلی، پیشنهادات و تخفیف بزرگ برای جذب گردشگران داخلی را در مورد نظر داشته باشیم». بهبودی وضعیت پروازها از سوی دیگر، حسین الزهرانی سرمایه‌گذار و رئیس کمیته حمل و نقل هوایی و خدمات پشتیبانی در اتاق بازرگانی جده، می‌گوید که سعودی با افزایش شمار دریافت کنندگان واکسن، تقریباً به مصونیت اجتماعی کامل رسیده‌است و این نکته مثبتی است که بر میزان ترافیک هوایی و نرخ بالای مسافران تأثیر خواهد گذاشت. الزهرانی اضافه کرد: بیشترین درآمد شرکت‌های هواپیمایی از پروازهای بین‌المللی است، بنابراین همه شاخص‌ها به نفع شرکت‌هایی است که در زمینه هواپیمایی فعالیت می‌کنند. او پیش‌بینی کرد که بازده واقعی در سال ۲۰۲۲ خواهد بود و پس از آن شرکت‌های هواپیمایی در درآمد مالی خود در سال ۲۰۲۳ رونق خواهند گرفت. الزهرانی اظهار کرد که تقاضای مسافر داخلی با عوامل مختلفی مرتبط است که به بازگشایی حریم هوایی بسیاری از کشورهای جهان بستگی دارد، در سطح منطقه عربی اما تصویر هنوز دربارهٔ مقاصد خاص جهت مسافرت رفتن مشخص نیست. این مسئله ممکن است باعث کندی و تأخیر در استقبال مردم داشته باشد. ترکیب بخش مسافرتی خطوط هوایی داخلی و بین‌المللی یک مرحله بحرانی را پشت سر گذاشته‌اند، زیرا طبق گزارش «اتحاد ایرویز»، خطوط هوایی در خاورمیانه با کاهش ۷۲٫۹ درصدی بیشترین کاهش تقاضای بین‌المللی را در سال ۲۰۲۰ ثبت کرده‌اند، این کاهش در نتیجه تکیه آن‌ها به مسیرهای بین‌المللی طولانی مدت که هنوز هم تا حد زیادی بسته هستند، علاوه بر این ظرفیت سالانه این خطوط ۶۳٫۹ درصد کاهش یافته‌است. به گفته الزهرانی، شرکت‌های هواپیمایی سعودی از این تجربه در بازآرایش فضای داخلی خود و بهبود عملکرد خود از طریق تعدادی از نقاط بهره‌مند شدند، بنابراین، ما شاهد پروازهای مستقیم به مناطقی بودیم که شرکت‌های سعودی در داخل به آن دسترسی نداشتند، همچنین تمایل به باز کردن بازارهای جدید وجود دارد که در گذشته شرکت‌های سعودی وارد آن نشده بودند.