Uluslararası ve bölgesel yetkililer, 11 Kasım’da derinleşen bir insani krizle karşı karşıya kalan Afganları destekleme sözü verirken, Taliban’a kapsayıcı bir hükümet kurma ve kadın haklarını güvence altına alma çağrılarını yineledi. Öte yandan Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, İslamabad’da Çin, Rusya, ABD ve Taliban’dan siyasi temsilcilerle yaptığı görüşmede Afganistan’ın ‘ekonomik çöküşün eşiğinde’ olduğu konusunda uyardı. ‘Troyka Plus’ adıyla anılan grubun görüşmesi sırasında, ABD’nin yeni Afganistan Özel Temsilcisi Thomas West de yer aldı. Heyetler, daha sonra Taliban’ın Dışişleri Bakanı Emir Han Muttaki ile görüştü. Milyonlarca insanın çaresizce yardıma ihtiyaç duyduğu ve ekonominin çöküşün eşiğinde olduğu savaştan mustarip ülke kış mevsimine girerken diplomatlar, Afganistan’da ileriye dönük bir çmzümü görüşmek üzere İslamabad’da bir araya geldi. ‘Troyka Plus’ adlı grup, Taliban hükümetinin dışişleri bakanı Emir Han Muttaki başkanlığındaki geçici bölgesel hükümetten bir heyet ile bir araya geldi. 15 maddelik bir açıklamada, ABD liderliğindeki uluslararası güçlerle yirmi yıl süren savaşın ardından geçen Ağustos ayında iktidarı ele geçiren Taliban’ın tanınmasından söz edilmedi. ‘Troyka Plus’, Taliban’a ‘kapsayıcı hükümet için adımlar atma ve küresel toplumun büyük bir endişesi olan kadınların haklarına saygı gösterme’ çağrısında bulundu. Diplomatlar, Birlemiş Milletler (BM) kurumları aracılığıyla gıda ve barınma ihtiyacı olan Afganlara yardımların artırılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca Taliban’ı da Afgan topraklarının terörist gruplar tarafından kullanılmasını önleme konusundaki taahhütlerini yerine getirmeye çağırdılar. Diplomatlar ve güvenlik yetkilileri, Afganistan’da ileriye dönük bir yol ararken toplantı, bu hafta İslamabad ve Yeni Delhi’deki bir dizi diplomatik faaliyet kapsamında gerçekleşti. Şah Mahmud Kureyşi, toplantının başında yaptığı açıklamada, “Bugün Afganistan, ekonomik çöküşün eşiğinde” diyerek, ekonominin daha fazla bozulmasının yeni Taliban hükümetinin ülkeyi yönetme yeteneğini ciddi şekilde sınırlayacağını ifade etti. Kureyşi, “Bu nedenle, uluslararası toplumun insani yardım sağlanmasını acilen güçlendirmesi zorunludur” diyen Pakistan Dışişleri Bakanı, Afganistan’a, geçen Ağustos ayında Taliban’ın ülkenin kontrolünü ele geçirmesinden bu yana Batılı bağışçılar tarafından dondurulan fonlara erişim izni verilmesi gerektiğini vurguladı. Kureyşi ayrıca, finansmanın yeniden sağlanmaya başlamasının ‘ekonomik faaliyeti canlandırma ve Afgan ekonomisini istikrar ve sürdürülebilirliğe doğru itme çabalarıyla uyumlu olacağını’ ifade etti. Bakan daha sonra, medya organlarına yaptığı açıklamalarda bu durumun, Batılı ülkelerin de çıkarına olacağını belirtti. Şah Mahmud Kureyşi, “Uzakta olduğunuzu, Avrupa’nın güvende olduğunu ve bu bölgelerin terörden etkilenmeyeceğini düşünüyorsanız, tarihi unutmayın. Biz, tarihten ders aldık ve geçmişin hatalarını tekrarlamak istemiyoruz” şeklinde konuştu. BM, defalarca Afganistan’ın dünyanın en kötü insani krizinin eşiğinde olduğu konusunda uyardı. Öyle ki nüfusun yarısından fazlası ‘ciddi’ gıda kıtlığıyla karşı karşıyayken, kış mevsimiyle de milyonlarca insan göç ve açlık arasında seçim yapmak zorunda kalacak. Troyka Plus toplantısı, yeni ABD temsilcisinin Zalmay Halilzad’ın yerini alarak göreve başlamasından bu yana bölgeye yaptığı ilk ziyareti temsil ediyor. Halilzad, ABD’nin bu yılın başında Afganistan’dan geri çekilmesine katkı sağlayan görüşmeleri yönetmiş üst düzey bir diplomattı. ABD Dışişleri Bakanlığı, bu haftanın başlarında West’in Rusya ve Hindistan’ı da ziyaret etmeyi planladığını söyledi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, bu hafta yaptığı açıklamada “Ortaklarımızla Taliban’dan ve gelecekteki herhangi bir Afgan hükümetinden beklentilerimizi netleştirmeye devam edeceğiz” dedi. NATO’ya ABD’nin Taliban ile temasları hakkında brifing vermek için bu hafta başlarında Brüksel’de bulunan West, Taliban hareketinin ‘yardımların yeniden başlaması, uluslararası toplumla ilişkilerin normalleştirilmesi ve yaptırımların hafifletilmesi’ arzusunu çok açık bir şekilde ifade ettiğini söyledi. Washington’un bunların hiçbirini yalnız başına yapmayacağını belirten Thomas West, konuyla ilgili birleşik bir Batı tutumu çağrısında bulundu.