Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiler. Görüşme, Pekin’in Rusya tarafından Ukraynaya başlatılan savaşa ilişkin tutumunda bir gelişmeyi de beraberinde getirdi. Kremlin’den yapılan açıklamada, Çin Devlet Başkanı Şi’nin ‘Rusyanın, güvenliğine yönelik dış güçler tarafından oluşturulan tehditler karşısında temel ulusal çıkarlarını korumak için attığı adımların meşru olduğuna’ dair inancını dile getirdiği belirtildi. Görüşmede iki taraf, Rusya’yı hedef alan abluka ve yaptırımlar ile oluşan mevcut koşullarda, özellikle Rusya için hayati önem taşıyan sektörlerde stratejik iş birliğinin güçlendirilmesini ve iki ülkenin ulusal güvenliği ve egemenliği ile ilgili konularda koordinasyonun etkinleştirilmesini vurgulamaları, Moskova’nın 24 Şubatta Ukraynada savaş başlatmasından bu yana Pekinin tutumunda daha önce görülmemiş bir değişikliği yansıttı. Pekin, Ukrayna savaşı konusunda, stratejik güvenlik açısından Rusyanın endişelerini anladığını ifade etmesine rağmen temkinli bir duruş sergilemiş ve Rusyanın Ukraynadaki askeri operasyonuna doğrudan destek vermekten kaçınarak Batıyı bu konuda Moskova ile diyaloga girmeye çağırmıştı. Pekin’in tutumundaki değişikliğin, Çin’den telefon görüşmesi ile ilgili Başkan Şi’nin ‘ülkesinin Rusya ile istikrarlı iş birliği ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu vurguladığı’ belirtilen resmi açıklamanın tonuna kısmen yansımış olması dikkat çekiciydi. Çin Merkez Televizyonu tarafından aktarılan açıklamasında göre Devlet Başkanı Şi, telefon görüşmesinde, “Çin, ikili ticaretin istikrarlı ve uzun vadeli olarak gelişmesini sağlamak için Rusya ile iş birliğine hazır” dedi. Şi ayrıca dünyadaki mevcut olaylara rağmen gelişen ilişkilerin iyi bir dinamizme sahip olduğuna işaret etti. Çin tarafından yapılan açıklamaya göre bu yılın başlarından bu yana dünyadaki küresel değişikliklere ve istikrarsızlığa rağmen Çin-Rusya ilişkileri gelişmeye devam etti.  Ayrıca Çin Devlet Başkanı, Rus lidere ulusal güvenlik konularında Rusyaya yardım etmeye hazır olduğunu söyledi. “Çin, egemenlik ve ulusal güvenlik açısından her iki tarafın temel çıkarlarını dikkate alarak karşılıklı destek sağlama konusunda Rusya Federasyonu ile yakın stratejik iş birliğine hazır” ifadelerini kullandı. Çin, Rusyanın petrol ihracatının büyük bir kısmını kendisine devretmesiyle Rus enerji kaynaklarının en büyük ithalatçısı haline geldi. Rusyanın Blagoveşçensk ile Çinin Heihe şehirlerini karadan bağlayan Amur Nehrinin üzerindeki köprü geçtiğimiz günlerde trafiğe açıldı. Böylece ticari mallarla yüklü tırların Çine geçişi kolaylaştı. Diğer yandan Kremlinden telefon görüşmesine ilişkin yapılan açıklamada, Pekinin devam eden savaşa ilişkin tutumundaki gelişmeye ilişkin daha fazla detay verildi. Bu da Kremlinin bu konudaki memnuniyetini yansıtıyor. Açıklamaya göre Şi ‘Rusyanın, güvenliğine yönelik dış güçler tarafından oluşturulan tehditler karşısında temel ulusal çıkarlarını korumak için attığı adımların meşru olduğunu’ vurguladı. Açıklamada Putin’in, Şi’ye Ukraynadaki durumla ilgili ilk değerlendirmeleri ve askeri operasyon sırasında ulaştıkları hedefleri özetlediği belirtildi. Kremlin açıklamasında ayrıca iki liderin, Rusya ve Çin arasındaki ilişkileri daha önce eşi-benzeri görülmemiş bir düzeyde olduğunu değerlendirerek, sürekli gelişme kaydettiğini vurguladıklarını aktardı. Açıklamaya göre iki lider ayrıca tüm alanlarda kapsamlı ortaklığı ve stratejik iş birliğini kesintisiz bir şekilde geliştirmeyi istediklerini yinelediler. Putin ve Şi, yıllık tahminlere göre rekor seviyelere ulaşabilecek ticari ve ekonomik iş birliği beklentilerini ayrıntılı olarak ele aldılar. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ‘uasa dışı’ olarak niteledikleri Batı’nın yaptırımları nedeniyle küresel ekonomideki karmaşık durumu dikkate alarak enerji, finans, endüstriyel üretim, ulaşım alanlarında ve diğer alanlarda iş birliğini genişletme konusunda aynı görüşü paylaşan Putin ve Şi, askeri ilişkilerin ve askeri teknolojilerin daha fazla geliştirilmesine de görüştüler. Kremlinden yapılan açıklamaya göre uluslararası politika dosyasında Rusya ve Çinin tıpkı geçmişte olduğu gibi ya ortak ya da çok yakın bir konumda hareket ettikleri, uluslararası hukukun temel ilkelerine bağlı kaldıkları, çok kutuplu ve adil bir uluslararası ilişkiler sistemi kurmaya çalıştıkları vurgulandı. Diğer yandan Kremlin, Ukraynadaki durumla ilgili gerginliğin artmasına rağmen ABD ile ilişkilerde temasların halen ‘gerekli’ olduğunun altını çizdi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov düzenlediği basın toplantısında, gazetecilerin ABD ile Rusya arasındaki ilişkilerle ilgili yönelttiği bir soruya yanıt olarak, temasların gerekli olduğunu ve gelecekte de gerekli olmaya devam edeceğini söyledi. “ABD burada, Avrupa burada, bu yüzden bir şekilde onlarla iletişim kurmalıyız” dedi. Peskov, ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya Devlet Başkanı Putin arasında geçtiğimiz yıl yapılan ve sınırlı da olsa ilişkilerde bir ivme yaratması umutlarını canlandıran zirveye atıfla mevcut durumun iki tarafın ‘Cenevre ruhu’ olarak nitelediği havaya yeniden bürünmelerine fazla imkân vermediğini vurguladı. Kremlin Sözcüsü sözlerinin devamında “Cenevre ruhuna dönmek mümkün mü? Bu çok düşük bir ihtimal. Şu an neler olduğunu gördüğümüzden eski rüyalarda yaşamamız pek olası değil” dedi. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan bir diğer Rus yetkili, Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov da Batıyı son derece dikkatli olmaya ve gerilimi tırmandırmaktan kaçınmaya çağırdı. “ABD, tehlikeli bir şekilde ateşle oynamaya devam ediyor” diye konuştu. Batı ülkelerinin son derece dikkatli olmaları gerektiğini söyleyen Ryabkov, “Gerilimi tırmandırmaktan ve Kiev rejimine özellikle istikrarı bozan silahlar sağlamaktan kaçınmanın zamanı geldi. Bununla HIMARS füze sistemlerini kastediyorum” ifadelerini kullandı. Ryabkov, doğrudan bir çatışmanın tehlikelerine ilişkin bir soruya verdiği yanıtta, Batı ülkelerinin Rusyayı nükleer silah kullanımı konusunda ‘bir tür oyun oynamakla’ suçlamaya çalıştıklarını öne sürdü. Ancak bunun doğru olmadığını vurgulayan Rus yetkili sözlerinin devamında şunları söyledi: “Bu argümanların hiçbir değeri yok ve gerçeği yansıtmıyor. Fakat Batının, jeopolitik fikir ve önceliklerini tatmin etmek için gerçeği çarpıtma girişimlerinin yanı sıra sahtekarlıklardan ve yalanlardan başka bir şeye sahip olmadığı gerçeğine de alışkınız. Bu bir normdur ve özellikle basında yer alan haberlerde görülür. ABD’nin başını çektiği Batılıları, (Ukrayna savaşına) doğrudan müdahale etmeye yönelik tahmini girişimlerinin korkunç ve geniş kapsamlı sonuçları olacağı konusunda defalarca kez uyardık. Siyasi liderliğimiz, Devlet Başkanı’mız, komutanlarımız ve Dışişleri Bakanımız bu konuda sık sık açıklamalarda bulundular. Tüm uyarılarımızın iyice duyulduğunu düşünüyorum ve umarım dikkate alınır.”