Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in İran’a geçen ay yaptığı ziyaretin ardından atılan bir adım ile Rusya gelecek hafta salı günü İran’a ait bir uzaktan algılama uydusunu yörüngeye yerleştirecek. İran Uzay Örgütü dün akşam (Çarşamba), Rusya ile ortak iş birliği kapsamında, İran’a ait Hayyam isimli uydunun, önümüzdeki hafta bir Soyuz taşıyıcı roketi ile Kazakistan’daki Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatılacağını belirtti. Şarku’l Avsat’a İran resmi haber ajansı IRNA’dan aktardığına göre, 11. ve 12. yüzyıllar arasında yaşayan İranlı bilim adamı ve şair Ömer Hayyam’dan adını almış olması muhtemel olan uydu, ülkenin sınırlarını gözlemlemeyi, tarım alanında verimliliği artırmayı, su kaynaklarının izlenmesini ve doğal tehlikelerin yönetilmesini amaçlıyor. Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) ise fırlatmanın salı günü gerçekleştirilmesini planlandığını belirtti. Roscosmos tarafından yapılan açıklamada “9 Ağustos 2022’de, İran İslam Cumhuriyeti’nin talep ettiği Hayyam uzaktan algılama cihazını yörüngeye oturtmak için Soyuz 2.1b roketiyle birlikte Kazakistan’daki Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatılması kararlaştırıldı” ifadelerine yer verildi. Uydunun, Roscosmos yan kuruluşları tarafından tasarlanıp üretildiğine dikkat çekti. Uydunun fırlatılacağına yönelik haber, Putin’in 19 Temmuz’da İran’a yaptığı ziyaretin hemen ardından geldi. Putin, Tahran ile Moskova arasında “uzun vadeli işbirliğini” güçlendirme çağrısında bulunan İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve İran Dini Lideri Ali Hamaney ile görüştü. IRNA, Hayyam isimli udunun, çeşitli sektörlerin akıllı yönetiminde kullanılmak üzere doğru uzay verilerinden yararlanmak için, bir metre hassasiyette ve farklı spektrumlarda fotoğraf çekme yeteneği sağlayan bazı sensörler ve hassas uzak sensörlerle donatılmış olduğunu belirtti. Uydunun ülke topraklarındaki yer istasyonlarından kontrol edileceği vurgulandı. Hayyam, Rusya’nın İran için fırlattığı ilk uydu değil zira Ekim 2005’te Rusya, topraklarının incelenmesi ve gözlemlenmesi için Sina-1 uydusunu yörüngeye yerleştirmişti. Putin 2021 yılı Haziran ayında, Rusya’nın İran’ın casusluk alanlarındaki imkanlarını geliştirmek üzere gelişmiş bir uydu sistemi sağlama niyetiyle olduğuna yönelik ABD basınında çıkan haberleri yalanladı. İran’ın uzay faaliyetleri, Tahran’ın uyduları uzaya fırlatarak balistik füzeler alanındaki uzmanlığını artırmasına yönelik korku nedeniyle Batılı ülkeler tarafından sıklıkla kınamalarla karşılaşıyor. İran en son Mart 2022’de İran Devrim Muhafızları’na ait Nur 2 askeri uydusunu doğrudan kendi topraklarından fırlatmıştı. Bu, Devrim Muhafızları’nın 22 Nisan 2020’de Nur 1’in yörüngeye yerleştirildiğini bildirmesinin ardından, askeri bir uydu fırlatma konusunda duyurduğu ikinci açıklamaydı. Açıklamada söz konusu uydunun, bu türdeki ilk İran uydusu olduğunu vurgulanmıştı.