2022 Nobel Kimya Ödülünü biri kadın Amerikalı ve Danimarkalı kimyagerler Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal ve K. Barry Sharpless kazandı. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinde düzenlenen basın toplantısında, Bertozzi, Meldal ve Sharplessin, "click kimyasının ve bioortogonal kimyanın gelişiminden" ötürü ödüle layık görüldüğü belirtildi. "Click kimyasının ve bioortogonal kimyanın", kimya bilimini yeni bir işlevselcilik çağına taşıdığına işaret edildi. Bertozzinin bioortogonal reaksiyonlarının, hücrenin olağan kimyasını bozmadan meydana geldiğine, bu reaksiyonların, diğer birçok uygulamanın yanı sıra daha hedefe odaklı kanser tedavilerine katkı sağladığına dikkat çekildi. Sharpless ve Meldalın da kimyanın işlevsel bir formu olan "click kimyasının" temelini attıkları belirtildi. 2021de ödül "asimetrik organokataliz" çalışmalarına verilmişti 2021de Nobel Kimya Ödülünü Alman kimyager Benjamin List ve İskoç asıllı Amerikalı kimyager David W.C. MacMillan kazanmıştı. List ve MacMillan, molekül inşasında yeni ve mahir bir araç olan "organokatalizi" geliştirmelerinden ötürü ödüle layık görülmüştü. İki bilim insanının geliştirdiği bu aracın, farmasötik araştırmalarında büyük etki yarattığına ve kimyayı daha "çevre dostu" hale getirdiğine işaret edilmişti. Ödül, 2020de "DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleştirmeye olanak sağlayan CRISPR/Cas9 sisteminin geliştirilmesine katkılarından ötürü" Fransız mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile Amerikalı biyokimyacı Jennifer A. Doudnaya verilmişti. 2020 Nobel Kimya Ödülü, kadın adaylar arasında paylaşılan ilk örnek olmuştu. Ödüle Charpentier ve Doudnadan önce 5 kadın layık görülmüştü. Marie Curie 1911de, kızı Irene Joliot-Curie 1935te, Dorothy Crowfoot Hodgkin 1964te, Ada Yonath 2009da ve Frances H. Arnold 2018de ödülü kazanmıştı. 1901den bu yana her yıl kimya alanında insanlığa önemli katkı sunan kişilere verilen Nobel Kimya Ödülünü 2015te Türk bilim insanı Aziz Sancar kazanmıştı. Sancar, "Nobel Ödülü kazanan ilk Türk bilim insanı" olmuştu.
مشاركة :