Rusya ve ABD arasındaki mahkum takası diplomasiye kapı aralar mı?

  • 12/10/2022
  • 00:00
  • 4
  • 0
  • 0
news-picture

Moskova ve Washington önceki gün (Perşembe) nadir bir mahkum takasını tamamlamada başarıya ulaşmış olsa da, iki başkent arasındaki diplomatik kanallar son derece sınırlı bazı konular dışında kapalı kalmaya devam ediyor. ABD’li basketbol yıldızı Brittney Griner ile Rus silah tüccarı Viktor Bout’a yönelik takas anlaşmasının tamamlanmasının ertesi günü, ABD’li ve Rus yetkililer, Ukrayna’daki savaşın dahil olmadığı ‘az sayıda ikili meseleyi’ görüşmek üzere dün (Cuma) İstanbul’da bir araya geldi. İki altın madalya kazanan olimpiyat şampiyonu ile ‘ölüm taciri’nin yolu, Perşembe günü, her biri ülkesine doğru yola çıkmadan önce, Abu Dabi’deki havalimanında Soğuk Savaş günlerini hatırlatan bir sahnede kesişti. 2008’de Tayland’da tutuklanan ve ardından ABD’de 25 yıl hapis cezasına çarptırılan Viktor Bout, kahramanca Rusya’ya dönüşünden sonra, Batı’nın Rusya’yı ‘yok etmeye’ çalıştığını söyledi. Diğer yandan, ABD Deniz Piyadeleri’nde Eski General Paul Whelan hala Rusya’da tutuklu bulunuyor. Rus yargısı, Whelan’ı onu casusluktan mahkum etti. ABD’li Cumhuriyetçiler, Joe Biden yönetimi tarafından müzakere edilen takas anlaşmasında bu durumu eleştirdi. Demokrat Başkan Biden ise, Whelan’ın serbest bırakılması için çalışmaya devam ettiğini vurguladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de bu ihtimale açık gibiydi zira kendisi Cuma günü Washington ile başka mahkum takaslarının ‘mümkün’ olduğunu belirtti. Putin Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te basına yaptığı açıklamalarda, “Bu, müzakere ve çözüm arayışının sonucudur” ifadelerine yer verdi. Ukraynadaki çatışmayı yorumlayan Putin, Batı tarafından desteklenen bir karşı saldırı neticesinde Rus güçlerinin elinde tuttuğu bazı bölgelerden geri çekilmek zorunda kaldığını belirterek “Eninde sonunda bir anlaşmaya varmak gerekli olacak” dedi. Ancak Washington, Ukrayna konusunda Moskova ile herhangi bir doğrudan müzakere olmayacağını belirtiyor. Biden, Kiev’in onayı olmadan Rus mevkidaşı ile olası herhangi bir diplomatik çözümü tartışmak istemiyor. Ukrayna ise, yoğun Rus bombardımanlarına maruz kaldığı bu dönemde bölge bir adımı tamamen reddediyor. Diğer yandan, Washington, diğer özel konuları hassas bir şekilde tartışmaktan geri durmuyor. Öyle ki Perşembe günkü takas anlaşması, Ukrayna’da savaşın başlamasından bu yana yapılan ikinci takas anlaşması oldu. Daha önceki takas anlaşması Nisan ayında İstanbul’da yapıldı. Anlaşma, Rusya’da şiddet eylemleri nedeniyle 9 yıl hapis cezasına çarptırılan eski bir denizci olan Trevor Reed ile Rus pilot Konstantin Yaroşenko’nun takasını ele alıyordu. Washington’da bulunan Wilson Center’a bağlı Kennan Enstitüsü Müdür William Pomeranz, bu müzakerelerin tek amacının ABD vatandaşlarının serbest bırakılması olduğunu belirtti. Pomeranz “Bunun Rusya-ABD ilişkilerine en ufak bir etkisi olacağını düşünmüyorum. İlişkiler tamamen kötü bir durumda ve bu anlaşmanın mevcut dinamiği değiştirebileceğini düşünmüyorum” ifadelerini kullandı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana bilinen tek telefon görüşmesinde, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov’a Griner’i içeren bir takas anlaşması yapılmasını önermişti. Basketbol yıldızının serbest bırakılmasının ardından Blinken, ABD’nin silah kontrolü gibi belirli konularda Rusya ile işbirliği yapmaya hazır olduğunu, ancak takas anlaşmasının daha geniş diplomatik açılımın bir işareti olmadığını söyledi. CBS News’e konuşan Blinken, “Bu, haksız yere hapsedilen ABD’lileri ailelerine kavuşmalarını sağlamakla ilgili bir konu. Asıl amaç buydu, bundan daha fazlası ya da azı değildi” dedi.

مشاركة :