Sudan’ın başkenti Hartum’da bir araya gelen Libyaya komşu ülkelerin Dışişleri Bakanları, “Libya topraklarının birlik ve bütünlüğünü koruma, dış müdahaleleri durdurulması” için çağrıda bulundular. Hartum’da düzenlenen toplantıda BM’nin Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame, Afrika Birliği’nin Libya Temsilcisi Emire el-Fadıl ve Arap Birliği Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Selahaddin el-Cemali’nin yanı sıra Sudan Dışişleri Bakanı el-Dardıri Muhammed Ahmed el-Sudan, Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri, Libya Dışişleri Bakanı Muhammed Tahir Seyyale, Tunus Dışişleri Bakanı Yardımcısı Sabri Baştabcı, Cezayir Dışişleri Bakanlık Divanı Başkanı Namun Abdulmecid, Çad’ın Hartum Büyükelçisi Salih Hamid Hakira ve Nijer’in Hartum Başkonsolosu Akada Karida da yer aldı. Katılımcılar, “Libya topraklarının birlik ve bütünlüğünü koruma, dış müdahaleleri durdurma” çağrısında bulunurken, Libya’nın güneyindeki otorite boşluğu sorununa daha fazla önem gösterilmesini istedi. Aynı şekilde terörizm ve radikalizm yanlısı örgütleri ve suç şebekeleriyle mücadelede bölgedeki ülkeler arasındaki işbirliğinin yoğunlaştığı belirtildi. UMH Başkanlık Konseyi’nin siyasi anlaşmaya yönelik desteğine dikkati çeken katılımcılar, Libya krizini çözmek amacıyla ulusal birliğin sağlanması ve askeri kuruluşların birleştirilmesi için Libyalı sivil ve askeri liderleri bir araya getiren girişimlerden dolayı memnuniyetlerini dile getirdi. Bu çerçevede katılımcılar, altı ayda bir süreyle bir araya gelme konusunda mutabık kalırken, toplantıların yer ve tarihlerinin üye devletler arasındaki istişarelerle belirleneceğini ifade edildi. Öte yandan Sudan Dışişleri Bakanı el-Dardıri Muhammed Ahmed, toplantı sonrasında gazetecilere yaptığı açıklamada, toplantıda önemli pozisyonlara sahip komşu ülkelerin tek eksende toplanmasının, bölgesel meselelerde öncelikli olduğunu belirtti. Libya’nın güneyinde yaşananlara değinen el-Dardıri, barış ve istikrar döneminden korkulan insani tehlike dönemine geçildiğini vurguladı. Sudan Dışişleri Bakanı ayrıca, BM Libya Özel Temsilcisi Selame’nin özellikle Libya konferansının gerçekleştirilmesine yönelik çabalarına da desteğini dile getirdi. Aynı şekilde Sudanlı yetkili, Libya sınırına yönelik bir güvenlik kolu bulmak için “Dörtlü Grup” olan Sudan, Çad, Nijer ve Libya’dan her birinin planlarının tam hızla ilerlediğini duyurdu. Söz konusu ülkelerin sınırlarını korumak, ‘Libya’da güvenlik istikrarını yeniden tesis etmek için güçlü bir pozisyon belirlemek’, Libya’nın güneyine dair tehditleri göz önünde bulundurmak üzere bir güvenlik komitesinin kurulmasına karar verildiği belirtildi. Bölgesel ülkeler ve başta Fransa ile İtalya olmak üzere batılı ülkeler arasındaki farklı pozisyonlara da değinen el-Dardıri Muhammed Ahmed, Libya ile Akdeniz’deki ilişkilere dair bazı girişimlerin ortaya koyulduğunu söyledi. Diğer taraftan Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri, yaptığı konuşmada, Libya devletinin ve ulusal kurumlarının varlığı ve bütünlüğünü koruma gerekliliğine dikkati çekti. Komşu ülkelerin, Libya’daki kardeşleri için gerekli desteği göstermeyi sürdürdüğünü belirten Şükri, komşu ülkelerin Libya krizinin devamlılığı ve çözüm yolları konusundaki endişeleri hususunda görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi. Mısırlı Bakan, Libya’ya yakın ülkelerin yaşananlardan daha fazla etkilendiğini, bu nedenle Libya’nın güvenliği ve istikrarını yeniden sağlama konusunda istekli olduklarını vurguladı. Samih Şükri, Hartum toplantısının, krize kapsamlı bir çözüm bulabilecek bir sonraki adımları belirlemek için büyük bir fırsat ortaya koyduğunu ifade etti. Libya devletinin ve ulusal kurumlarının varlık ve bütünlüğünün korunması gerektiğini söyleyen Mısırlı yetkili, Libya halkının ulusal mülkiyetine saygı gösterilmesinin önemine dikkati çekti. Şamih Şükri, yeni yollar denemek ve uluslararası girişimlere alternatif çabalar ortaya koymak için yeteri kadar zamanları olmadığını da vurgulayarak, Libya krizinin daha fazla uzamasının sadece Libya halkını etkilemeyeceğini, komşu ülkeleri ve tüm bölgeyi tehdit edeceğini söyledi. Öte yandan kaynaklar tarafından Şarku’l Avsat’a aktarılana göre ulusal ordu komutanı Halife Hafter, geçtiğimiz günlerde Rusya’nın başkenti Moskova’ya gizli bir ziyarette bulundu. Ziyaretin birkaç gün sürdüğü ve daha sonra da Hafter’in Ürdün’ün başkenti Amman’a yöneldiği belirtildi. Halife Hafter’in Ürdün makamlarıyla yakın ilişkileri olduğu biliniyor. Libyalı kaynaklar, Fayiz el-Serrac’ın da yarın (1 Aralık) Amman’a ziyarette bulunacağını ve orada Kral 2. Abdullah ile bir araya geleceğini açıkladı. Kaynaklar, Serrac’ın Ürdün ziyaretinin bir sebebinin de yaralıların tedavisi konusunda Libya’nın Ürdün’e olan borcu olduğunu belirtti. Serrac’ın Ürdün ziyaretinin, Kuveyt de dahil birkaç ülkeyi içerecek bir tur çerçevesinde gerçekleştiği ifade edildi. Aynı şekilde Libya’nın Amman Büyükelçisi Muhammed el-Berğusi, geçtiğimiz çarşamba akşamı kişisel Facebook hesabı aracılığıyla, Halife Hafter ile görüşmesinin fotoğraflarını yayınladı. Büyükelçi, Hafter ile Libya’nın yeniden imarını ele aldıklarını belirtti. Aktarılana göre el-Berğusi, Hafter’e Libya’daki güvenliğin korunmasına, seçimlere bağlı kalınmasına ve iktidara barışçıl yollarla ulaşılmasına saygı gösterdiklerini söyledi. Büyükelçi, söz konusu durumların yeniden inşa ihtiyacının, umut edilen ulus devletin inşa edilmesinin temellerini temsil ettiğini vurguladı. Muhammed el-Berğusi ayrıca, Hafter’in Fayiz el-Serrac ile bir görüşme düzenleyeceğini de aktardı. Selame endişeli Birleşmiş Milletler’in (BM) Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame, Başkent Trablus merkezli Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanı Fayiz el-Serrac ile Libya Ulusal Ordusu Komutanı Halife Hafter arasında Ürdün arabuluculuğuyla yeni bir görüşmenin olabileceği yönündeki spekülasyonlar çerçevesinde Libya’daki duruma ilişkin endişelerini dile getirdi. Özel Temsilci, Nijer’den Libya’ya sızan radikalizm yanlısı gruplara da değinirken, Libya’nın güneyinde iki büyük terör saldırısına dikkati çekti. Gassan Selame, Dışişleri Bakanları toplantısının açılışında yaptığı konuşmada, BM’nin Libya topraklarına ulaşmakta zorluklarla karşılaştığını belirtirken, Libya’daki mevcut durumun ciddiyetine dikkati çekti.