İsveç Kraliyet Sarayında gerçekleştirilen Yemen istişarelerinin ikinci gününde, sarayın karşısındaki medya merkezine gazetecilere açıklama yapmaya giden bir Husi yetkilisinin “milislerin eski Yemen Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salihi neden öldürdükleri” sorusu karşısında donakalmasının dışında herhangi bir sürpriz durum yaşanmadı. Husi delegasyonu üyelerinden Abdulmedik el-Acri bu soru karşısında şok oldu ve “Hudeyde’den çekilme, üç referans ve Sana havaalanının denetimi” gibi meselelerin reddedildiğini açıkladıktan sonra alandan ayrılmak zorunda kaldı. Dün hükümet delegasyonundaki yetkililer tarafından yapılan açıklamada, milislerin barışçıl bir şekilde teslime yanaşmamaları durumunda Hudeyde’deki askeri operasyonun yeniden başlatılabileceği kaydedildi. Detaylar net olmamasına ve Husi delegasyonundan alınan bilgi eksikliğine rağmen, Birleşmiş Milletlerdeki (BM) bir kaynak, atmosferi olumlu ve yapıcı olarak nitelendirdi. Kaynak, dün tartışılan konuların ayrıntıları hakkında konuşmayı reddetti ve dosyaların çoğunun taraflar arasında dolaylı olarak tartışıldığını söylemekle yetindi.Martin Griffiths’in görüşme trafiği Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths dün gün içinde iki toplantı gerçekleştirdi. Hükümet heyeti ile elçilik ofisi tarafından önerilen bir başka toplantısı ise açıklanmayan sebeplerden dolayı iptal edildi. Yemen hükümeti güven oluşturulması gündemine Taiz dosyasını eklemekte başarılı oldu ve kapsamlı bir siyasi çözüm meselesinin -ya da elçinin isimlendirdiği gibi çerçeve sözleşmenin- tartışılmasına itiraz etti. Yemen Gençlik ve Spor Bakanlığı Müsteşarı Hamza el-Kemali şu açıklamalarda bulundu: “Burada farklı bakış açısı söz konusu. Ayrıca istişarelerin gündemine ilişkin BM tarafından bir anlayış veya taahhüt eksikliği var. Husi milisleri iktidarın bir parçası olmak ve pozisyon ve kazanç elde etmek isterken, meşru hükümet esas olarak insani krizi hafifletmek için çalışıyor. Burada Yemen’i ve Yemen halkını önemseyen meşru hükümet ile kişisel çıkarlarını önemseyen Husi milisleri arasında bir anlaşmazlık var.” Hükümet delegasyonundan bir kaynak, dün gerçekleştirilen görüşmelerde, insani yardım konularına ve özellikle darbenin kontrolü altındaki bölgeler başta olmak üzere Yemenin tüm bölgelerindeki vatandaşların ıstırabını hafifletecek mekanizmalar üzerine odaklandıklarını belirtti. İstişareleri yakından takip eden bir kaynak, dün akşam geç saatlerde, istişarelere dair birtakım detayları Şarku’l Avsat’a şöyle özetledi:Yerel Havaalanları En önemli detaylardan biri, Sana havalimanı dosyasına ilişkin yaşanan gelişmedir. Yemenli siyasi analist Beliğ el-Mehlafi konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu: “Hükümet, Sana havalimanının ya da darbecilerin kontrolündeki diğer illerdeki havaalanlarının yeniden açılmasının tamamen insani bir durum olduğunu düşünüyor. Yalnız bunun için Husilerin bu havaalanlarını silah kaçakçılığı yapmak veya uzmanları taşımak için kullanmamasını şart koşuyorlar.” Husiler daha önce Sana havaalanının açılışından büyük ölçüde faydalandı. Medyada çıkan haberlerde Husilerin bu havaalanlarını silah kaçakçılığında ve uzmanların taşınmasında kullandıkları yer aldı.Esirler ve tutuklular Esirlerin serbest bırakılması konusundaki anlaşmanın uygulanmasına yönelik mekanizmalar hakkında elçilik ofisi ve Kızıl Haç Uluslararası Komitesi ile birlikte çalışılması için hükümet heyetinden bir ekip oluşturuldu. Taraf arasında gerçekleşen listelerin değişimi önemli bir adımdır. Hükümet heyetinin bir üyesi, Yemen hükümetinin listeyi teslim etmemesiyle ilgili bir soruya, “Listeleri teslim etmek konusunda hiçbir sorunumuz yok ve onları daha sonra teslim edebiliriz” diyerek cevap verdi. Başka bir Yemen kaynağı, Husi listesinin savaşta öldürülenlerin isimlerini de içerdiğine işaret etmesinin ardından isminin açıklanmasını istemeyen bir üye, “İnsanlar kayıp olarak listelenmiş olabilir. Ama nihayetinde esirler mübadele edilecek. Bu en kolay dosyalardan biri” ifadelerini kullandı. Yemen hükümeti, şu ana kadar Husiler tarafından işlenen ihlallerin durdurulması gerektiğine odaklandı. Nitekim Husiler, Yemen Merkez Bankası ile işbirliği yapmakla suçladıkları veznedarları, üniversite profesörlerini, gazetecileri, barışçıl bir şekilde oturma eylemi yapan kadınları, para için tüccarları ve işadamlarını tutuklamaya devam ediyorlar. Meşru hükümet, Husilerin ihlallerini durdurmaları gereği hakkında kamuoyuna açıklama yapması için BM elçisini sıkıştırdı ve bu meselenin mahkûmların serbest bırakılması konusundaki anlaşmanın uygulanmasının zemininde yer aldığını belirtti.İnsani sorunlar Yemen hükümeti, elçi ve ekibi ile insani yardımın sağlanmasına ilişkin sorunların yanında BM ve savaş ağalarının (Husiler) performansına ilişkin meseleler hakkında görüş alışverişinde bulundu. Hükümet, insani yardım çalışanlarına yönelik tehditler, Dünya Gıda Programı depolarının yağmalanması, yardımların çalınması ve darbenin yarattığı engeller hakkında BM elçisine uyarılarda bulundu. Ayrıca Yemenin geniş bölgelerine Husiler tarafından yoğun bir şekilde yerleştirilen mayın konusu, mayın haritalarının teslim edilmesi ve mayınların sökülmesi amacıyla hükümetin uluslararası örgütle ve BM ile çalışması meseleleri ele alındı. Bunun yanı sıra elçilik ofisi ve bu bağlamdaki BM organlarının geri kalanı ile birlikte çalışması için hükümet ekibinden bir komite oluşturuldu. Yemenli bir kaynak, “Ayrıca, uluslararası kuruluşlar tarafından sağlanan insani yardımların bir parçası olarak çocukların yetiştirmeleri meselesini de gündeme getirdik” açıklamasında bulundu.Hudeyde’nin teslimi Görüşmeler kapsamında BM, meşru hükümetten “Husilerin Hudeyde şehrinden ve limanından geri çekilmeleri, liman yönetiminin Yemen Ulaştırma Bakanlığına ve şehrin İçişleri Bakanlığının kuvvetlerine teslim edilmesi, limanın gelirlerinin ise Aden Merkez Bankasına devredilmesi sürecinde BM ile işbirliği yapılması üzerine” bir teklif aldı. Kaynak, Husilerin bu teklifi kabul etmeleri durumunda, Hudeyde şehri sakinlerinin ıstıraplarının hafifleyeceğini, 2216 sayılı kararın uygulanmış olacağını ve Husilerin barış konusundaki dürüstlüğünü kanıtlayacağını vurguladı. Hükümet güçlerinin Hudeyde limanından sadece birkaç kilometre uzakta olmasına rağmen, Husi delegasyonu üyelerinden el-Arci bunu yapmayı reddetti. Bunun üzerine Yemen Tarım ve Sulama Bakanı Osman Hüseyin Fayed Mecli, milislerin barışçıl bir şekilde teslime yanaşmamaları durumunda Hudeyde’deki askeri operasyonun yeniden başlatılabileceğini söyledi.Ekonomi dosyası BM elçisi, Yemen hükümetinin Yemenin tüm valiliklerindeki emeklilerin maaşlarını ödemesi ve başta eğitim ve sağlık sektörü olmak üzere kamu sektörü çalışanlarının maaşlarını ödemeye yönelik ciddi çabaları hususlarında övgüde bulundu. Bir kaynak tarafından yapılan açıklamada, hükümet heyetinin “Husilerin ulusal parayı manipüle etmesinin durdurulması gerektiğini, devlet kurumlarına paralel kurumlarının kurulması karşısında uluslararası toplumun uyarılmasının önemini ve Libyada iki merkez bankasının kurulmasına izin veren hatanın tekrarlanmamasını” vurguladığı belirtildi. Açıklamanın devamında, BM elçisinin Yemen Merkez Bankası’nın istikrarının ve para birimin, güçlendirmenin önemini vurguladığı kaydedildi. Hükümet kaynağı tarafından yapılan açıklamada, Griffiths’in “BM’nin merkez bankasının birliğini ve egemenliğini desteklediğini” vurguladığı ifade edildi.Taiz kuşatması Taizdeki kuşatmanın kaldırılmasıyla ilgili olarak elçinin yardımcısı ile bir mini toplantı geçekleştirildi. Hükümet heyetinin kuşatmanın kaldırılmasına dair bir fikir hakkında konuştuğunu belirten kaynak, bu kapsamda “Husi savaşçılarının limanlardan çekilmesinin, şehre giden tüm yolların açılmasının, geri kalan havaalanları ile birlikte Taiz havaalanının da açılmasını, Kuveytin istişareleri sırasında kurulmuş olan ateşkes komitelerinin etkinleştirilmesinin ve mayın tarlalarının açığa çıkarılmasının” talep edildiğini söyledi.