Sudan’da protestolar Omdurman’a sıçradı

  • 1/10/2019
  • 00:00
  • 5
  • 0
  • 0
news-picture

Sudan’da Omdurman şehri, 4 hafta önce patlak veren protestolardan bu yana Devlet Başkanı Ömer el-Beşirin istifasını talep eden en büyük gösterilerden birine tanık oldu. Gösteriye, çoğu genç binlerce kişi katılırken, başkent Hartum, iktidar partisini ve müttefiklerini destekleyen büyük bir kalabalığa sahne oldu. İktidar taraftarları, göstericilerin ‘Sadece git’ sloganlarına karşı ‘Sadece kal’ sloganları attı. Beşir, yönetime gelmek isteyenlerin izleyebileceği tek yöntem olarak 2020 seçimlerini adres gösterdiği konuşmasında, Sudan halkının kararına razı olacağını dile getirdi. Sudan’ı yönetmek isteyenlerin, özgür ve adil seçimler yolunu izlemeleri gerektiğini belirten Beşir, Sudan halkının verdiği kararın arkasında duracağını ve bunu memnuniyetle karşılayacağını söyledi. Beşir, askeri tatbikat sırasında yaptığı bir konuşmada, iktidarı orduya devretme olasılığına işaret ettikten bir gün sonra destekçilerine, “Gençlere sesleniyorum. Saflarınızı birleştirin, kendinizi hazırlayın. Biz yönetimi teslim etmeye hazırız” ifadelerini kullandı. Gösteriler sırasında yaşanan sabotaj eylemlerine de değinen Beşir, hükümetin, halkı, mülklerini ve kamu mallarını koruyacağını belirterek, ajanlar ve sabotajcılar olarak nitelendirdiği kimselere yönelik tehditlerini yineledi ve “Sudan halkının mülkünü tahrip eden, yakan ve yok eden kimselerin hakkından geleceğiz” dedi. Ayrıca Sudana diz çöktürmeye çalışan, isyanı destekleyen, Hartumu bombalayan ve ülkeyi ekonomik bir abluka altına alan dış güçlere yönelik suçlamalarını tekrarladı. Bunun yanı sıra özellikle Çin, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Kuveyt ve Katar gibi Sudan’ın destekçisi ve dostu olarak nitelendirdiği ülkelere teşekkürlerini iletti. Silahlı eylemlere yönelik eleştirilerini dile getiren Beşir, “Barış anlaşması ve ulusal diyalog belgesinin ardından silah ve tüfek taşımak için herhangi bir sebep kalmadı. Sudanın karıştırmaya çalışan kimseler var, fakat bunu başaramayacaklar” dedi. Devlet Başkanı Ömer el-Beşir’e bağlı olan ve kalabalığı örgütleyen ulusal diyalog partilerinin koordinasyon komitesi tarafından yapılan açıklamada, Yeşil Meydan’daki organizasyona yönelik katılımın beklentileri aştığı kaydedildi. Basında yayınlanan tahminlerde katılımın on binler civarında olacağı kaydedilirken, ilk tahminlere göre katılımcıların sayısı bir milyonu aştı. Komite Başkan Yardımcısı el-Fettah İzzu’d-din ‘tüm siyasi güçlerin’ destek olduğu bu kalabalığın, barış ve birlik mesajı verdiğini dile getirdi. Öte yandan muhalif siyasi partilerin çağrısıyla farklı kentlerden gelen ve Omdurman merkezinde toplanan göstericiler, Beşirin görevden ayrılması talebini içeren uyarı metnini parlamentoya teslim etmek üzere harekete geçti. Sudanlı Profesyoneller Derneği tarafından yapılan açıklamada, 19 Aralıktan bu yana Sudanda düzenlenen protestolara devam edilmesi ve Omdurmandaki Şehitler Meydanında kalabalık bir konvoy oluşturulması çağrısında bulunuldu. Muhalif partiler, sivil toplum aktivistleri ve gençler, grubun bu çağrısına destek verdi. Güvenlik güçleri ve makamları destekçilerini bir araya getirmek üzere koruma, su ve ulaşım sağlarken, göstericiler göz yaşartıcı gazlar ve havaya açılan ateşler ile karşı karşıya kaldılar. Güvenlik güçleri, sarf ettiği bütün çabalara rağmen Şehitler Meydanını dolduran binlerce protestocuyu dağıtmayı başaramadı. Şarku’l Avsat’a konuşan Sudanlı Profesyoneller Derneği Sözcüsü Muhammed el-Ebsat, şu açıklamalarda bulundu: “Yeşil Meydan’daki kalabalık, rejim karşıtı olan sokaktaki eylemleri olumsuz yönde etkilemeyecek. Bilakis bu durum vatandaşların zaferini teyit ediyor. Çünkü söz konusu kalabalık, arka arkaya 4 hafta boyunca devam eden protestolara ve gösterilere tepki olarak geldi. Fakat her iki kalabalık arasında önemli bir fark var. Göstericilerden oluşan halk kitleleri kendi nafakaları ve özgür iradeleri ile geldiler. Gaz bombalarıyla, mermilerle, tutuklamalarla ve hatta ölüm ile karşı karşıya geldiklerinin farkındaydılar. Hükümetin destekçilerinden oluşan kalabalık ise korku ve teşvik cephanesi altında, halkın parasından ve hükümetin boş hazinesinden nemalanarak bu cesarete ve yiğitliğe cevap olarak geldi.”Protestocular yolları kesti Protestocular, mahallelerdeki iç yolları taşlar ve yanmış araba lastikleriyle kapattı. Ayrıca Omdurmanın en ünlü caddelerinden biri olan el-Erbain yolunu ve Hicret Sokağı’nı kapatarak, polis araçlarının hareket etmesini engellediler. Güvenlik güçleri, söz konusu engellerin kaldırılması süresince beklemek zorunda kalırken, göstericiler, “Halk rejimi devirmek istiyor! Özgürlük ve adalet devrimi halkın isteğidir! Özgür devrimciler yolculuğa devam ediyor! Haramilere karşıyız!” sloganları attı. Görgü tanıklarının ifadesine göre, güvenlik güçleri tarafından saldırıya uğrayan göstericiler, vur-kaç taktiğini kullandılar ve dağıldıktan sonra tekrar bir araya gelerek bir başka yerde gösterilerini sürdürdüler. Görgü tanıklarından biri, her mahallede ve her yolda en az bin göstericinin bulunduğunu söyledi. Güvenlik güçleri, göstericileri dağıtmakta başarısız olurken, Omdurmandaki protestoların ve gösterilerin gece saatlerine kadar devam ettiği görüldü. Protestocular tüm mahalleleri ve ana caddeleri kontrol altına aldılar ve polisin kendilerine ulaşmalarını engellediler. Güvenlik güçleri, göz yaşartıcı bombaları uzak mesafeden atmak zorunda kalırken, halk göstericileri korumak için evlerinin kapılarını açtı. Kadınlar ve genç kızlar ise göstericileri “Korkmuyoruz! Korkmuyoruz!” sloganları ile cesaretlendirmeye çalıştı. Görgü tanıklarına göre, parlamentonun önündeki alanlar ve parlamentoya ulaşan yollar, yüzlerce zırhlı araç ve uçaksavarlar ile birlikte askeri bir tersaneyi andırıyordu. Ekmek kıtlığı, yüksek fiyatlar, para ve yakıt sıkıntısı nedeniyle 19 Aralıkta Atbara ve Port Sudan kentlerinde başlayan ve başkent Hartum dahil olmak üzere 25ten fazla şehir ve bölgeyi kapsayacak şekilde genişleyen gösteriler, kısa sürede rejimin devrilmesini talep eden protestolara dönüştü. Ağır bir ekonomik krizden muzdarip olan Sudan’daki enflasyon oranı yüzde 70leri bulurken, döviz kurunda daha önce benzeri görülmemiş kriz yaşandı. Krizin farkında olduğunu itiraf eden hükümet, en kısa sürede çözüm bulunacağına dair söz verdi. Ayrıca resmi rakamlara göre, eylemciler ve muhalif liderler arasından 800’e yakın kişi tutuklanırken, muhalifler tarafından yapılan açıklamada, tutuklananların sayısının binleri aştığı tahmin edildiği kaydedildi.

مشاركة :