Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir’in azledilmesinin ardından yönetime el koyan ordu ile Beşir karşıtı protestolara liderlik eden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri arasındaki gerginlik artıyor. Ordu, müzakerelere olan bağlılığına rağmen ülkedeki kaosun sürmesine ilişkin tehditlerde bulunurken, ordunun bu tutumu Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin bileşenlerinden olan Sudan Meslek Grupları Birliği (SPA) tarafından ‘provokasyon” olarak nitelendirildi. Ordu genel merkezinin önündeki oturma eyleminin gerçekleştiği alana bir milyon kişilik bir yürüyüş yapılması çağrısında bulunuldu. Sudan Askeri Geçiş Konseyi Sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, Beşir rejimine karşı oluşturulan muhalefete liderlik eden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri ile ordu arasındaki müzakerelere olan bağlılığın devam ettiği, bununla birlikte ülkenin kaosa sürüklenmesine izin verilmeyeceği kaydedildi. Hamideti olarak bilinen Askeri Geçiş Konseyi Başkan Yardımcısı Orgeneral Muhammed Hamdan Daklu, dün düzenlediği basın toplantısında kendilerine yönelttiği sert eleştirilere rağmen, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’yle müzakere etmeye devam edeceklerini söyledi. “Bugünden sonra kaos yok. Uzlaşı ile müzakereleri sürdürmeye kararlıyız. Görevimiz vatandaşların hayatını ve malını korumaktır. Herhangi bir kaosa karşı kanun çerçevesinde karşılık verilecektir” ifadelerini kullandı. Hamideti, önceki müzakere oturumlarının olumlu bir atmosferde seyrettiğini fakat Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin daha önce üzerinde anlaşılan noktalara aykırı bir şekilde ortaya attığı yeni vizyon karşısında şaşırdıklarını dile getirdi. Protestoculardan bazılarının Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı basmaya yönelik girişimlerde bulunduğuna ve Hartumdaki yolların kapatıldığına işaret eden Hamideti, Sudan devriminin kültürel ve ulusal bir çehreye bürünmesini istediklerini kaydetti. Bununla birlikte taraflar arasındaki müzakerelerin üçüncü oturumu çıkmaza girdi. Taraflardan her biri diğer tarafı müzakereleri başarısızlığına sebep olmakla itham etti. Askeri Geçiş Konseyi, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’ni yolların, köprülerin ve demiryollarının trafiğe açılmasına yönelik taahhüde bağlı kalmamakla suçladı. Hamideti, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’ni protestocuları Askeri Geçiş Konseyi’ne karşı kışkırtmakla itham ettiği açıklamasında şunları söyledi: “Köprülerin açılması ve trenlerin geçişine izin verilmesi konusunda Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri ile anlaşmıştık. Çünkü bu trenlerle eyaletlerin ihtiyaç duyduğu malzemeler taşınıyor. Fakat Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri bu taahhütlerini yerine getirmedi. Bu bir tehdit değil. Fakat artık devletin ve vatandaşların mallarına yönelik herhangi bir saldırıya veya ülkenin kaosa sürüklenmesine izin vermeyeceğiz.” Hamideti, silahlı soygun vakaları, uyuşturucuların sokaklara yayılması ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile ordu genel merkezine yönelik baskın çağrıları konusunda da uyarılarda bulundu: “Mülklerin yağmalanması, hırsızlık, darp, cinayet, kundaklama, ana yolların kapatılması, caddelerde uyuşturucu kullanılması gibi halkın hayatını, kamu güvenliğini ve istikrarı tehdit eden olaylar yaşanıyor. Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile ordunun ana karargahına baskın düzenlenmesine dair çağrılar var. Kimseyi tehdit etmiyoruz. Müzakerelere bağlıyız ancak bugünden sonra güvenlik ihlallerine ve kaosa yer yok. Kamu ve vatandaşa ait mülklere zarar verilmesini asla kabul etmeyeceğiz. Her türlü asayiş sorununu çözeceğiz.” Buna karşılık Askeri Geçiş Konseyi Üyesi Korgeneral Yasir el-Ata, gazetecilere verdiği demeçte, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçlerine 7 askeri üyeye karşı 3 sivil üyelik önerdiklerini belirterek, muhalefetle diyaloga her zaman hazır olduklarını ve gerçek bir ortaklık arzuladıklarını dile getirdi. Askeri Geçiş Konseyi Sözcüsü Şemseddin el-Kebbaşi, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri temsilcilerinin müzakereler sırasındaki tutumlarına yönelik eleştirilerde bulunarak, “Barikatların kaldırılacağını, yolların ve köprülerin trafiğe açılacağını biz söylemedik. Bilakis kendileriyle bu hususta anlaştık” dedi. Protestocular, sivil temsilcilerle konsey üyeleri arasında gerçekleşen müzakerelerin başarısız olduğunun açıklanmasından hemen sonra, 6 Nisandan bu yana ordu genel merkezinin çevresinde oluşturdukları kontrol noktalarını güçlendirmeye başladılar. Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, egemen bir sivil konseyden oluşan bütünüyle sivil bir iktidar, sivil bir bakanlar kurulu ve bütün yetkileri haiz bir yasama meclisi talep ederken ordu ise askeri bir konseye olan bağlılığını sürdürüyor. Hamideti, Askeri Geçiş Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın oluşturulacak ortak egemen konsey başkanlığına aday gösterilen kişi olduğunu belirterek protestocular tarafından reddedildiğini ve kendisinin Beşir’in yerine konulduğu değerlendirmesinde bulunduklarını dile getirdi. Askeri Geçiş Konseyi’nin müzakereler sırasında tavizlerde bulunduğunu kaydeden Hamideti “Prensipte askeri konseyde sivil temsilin varlığını reddetmemize rağmen üç sivilin konseyde bulunmasına izin verdik” dedi. Sudan Meslek Grupları Birliği (SPA), Askeri Geçiş Konsey tarafından kendilerine yöneltilen suçlamaları kabul etmediklerini ve ordunun bu tutumun ‘provoke edici’ olduğunu dile getirerek, “Ömer el-Beşir’den sonra başka bir tiranı kabul etmeyeceğiz ve ordunun siyasi gücü elinde bulundurmasına izin vermeyeceğiz” ifadesini kullandı. SPA, 6 Nisandan bu yana on binlerce kişinin katıldığı oturma eyleminin gerçekleştirildiği alana bir milyon kişiden oluşan bir konvoyla yürüyüş düzenlenmesi çağrısında bulundu. Protestocular, 6 Nisanda ordu genel merkezi önünde yüz binlerce kişinin katıldığı bir oturma eylemi gerçekleştirdi. 11 Nisan’da Devlet Başkanı Ömer el-Beşir azledildi ve Savunma Bakanı Avad bin Avf yönetime el koydu. Ancak göstericiler, Avad bin Avf’ın konseyin başında olmasını kabul etmedi. Ayrıca İstihbarat Başkanı Salah Abdullah Kuş’un Geçiş Askeri Konseyinde yer almasını da kabul etmediler. Salah Abdullah Kuş ve yardımcısı Kemal Abdülmaruf istifa etmek zorunda kaldılar. Ardından Askeri Konsey Geçiş Başkanlığı’na Abdülfettah el-Burhan getirildi. 19 Aralık’ta yüksek ekmek fiyatlarına, yakıt kıtlığına, para kıtlığına ve ilaç fiyatlarındaki büyük artışlara karşı gerçekleştirilen toplu gösteriler, SPA’nın protestolara dahil olmasıyla birlikte Devlet Başkanı Ömer el-Beşirin istifasını talep eden eylemlere dönüştü. Ülkedeki çok sayıda şehre yayıldı. Öte yandan Askeri Geçiş Konseyi tarafından dün yapılan açıklamada, SPA tarafından onlarca protestocunun öldürüldüğü bir operasyona dahil oldukları gerekçesiyle görevlerinden ayrılmaları talep edilen Siyasi Komite Başkanı Orgeneral Ömer Zeynelabidin, Celaleddin eş-Şeyh ve Babekir et-Tayyib’in istifalarının kabul edildiği bildirildi.