Siyasi analistler: Friedmanın tutumu Netanyahu’ya bir seçim hediyesi

  • 6/11/2019
  • 00:00
  • 4
  • 0
  • 0
news-picture

ABD yönetimi ABD’nin İsrail büyükelçisi David Friedman’ın sözlerinden uzak durmaya çalışsa da İsrailli yetkililer Amerikan Başkanı Donald Trump’ın seçim öncesinde Netanyahu’ya seçim hediyesi olarak benzer bir açıklama yapacağı beklentisi içindeler. Friedman, İsrail’in Batı Şeria’nın bazı bölgelerini ilhak etme hakkı olduğunu açıklamıştı. Netanyahuya yakın bir yetkili, Friedmanın ifadesi hakkında şunları söyledi: “Amerika’nın reddetmesinden etkilenmedim. Büyükelçi Friedman siyasette bir çocuk değil, büyük bir avukat, akıllı bir adam ve ne dediğini biliyor. Söylediklerinin dil sürçmesi ya da bir kuruntu olmadığını düşünüyorum. Başkan Trump’ın pozisyonuyla çelişen şeyler söylemedi. Bu arada Friedman, Trump ve ailesine en yakın olan kişilerden biri ve Trump ile Netanyahu arasındaki kanallardan birini oluşturuyor. Yerleşim yerlerini destekleme konusundaki kararlı tutumu ile tanınmakta ve iki devletli çözümü reddetmekte, sadece büyükelçi olmasına rağmen Trump, Onu, “Yüzyılın Anlaşması” olarak bilinen İsrail-Filistinli planının ana üyesi olarak seçti.” Friedmanın “New York Times” gazetesine yaptığı açıklama Filistin ve Araplar arasında büyük bir öfke yaratmıştı. Bu açıklamayla ilgili olarak Filistin Kurtuluş Örgütü İcra Kurulu Sekreteri Saeb Ureykat,”uluslararası kanuna göre savaş suçu” olarak nitelendirmişti. Önceki gün bir üst düzey Amerikalı yetkili Friedman’ın açıklamalarına cevaben, “Amerika’nın yerleşimciler hakkında tutumunun değişmediğini söyledi ve İsrail’in Batı Şeria’nın bir kısmını ilhakla ilgili herhangi bir plan sunmadığını vurguladı. Ancak radikal sağcılar dışındaki İsrailli yetkililer Friedman’ın açıklamalarının reddedilmesine ikna olmadılar. Trump’tan gelecek açıklamaya bir hazırlık olarak düşündüler. Aşırı sağcı bir İsrailli yetkili, Friedman’ın açıklamalarının olağanüstü olmadığını bu açıklamaların daha önce George W. Bush’un yaptığı açıklamalara benzediğini bunun da bütün yerleşim birimlerini kapsamadığını söyledi ve Friedman’ın sözlerinin abartıldığını belirtti. İsrailli yorumcular, Friedman’ın sözlerinin Trump’ın onayıyla söylendiğini belirttiler. Yediot Aharanot gazetesinin muhabiri Orly Azoulay dün yaptığı haberinde Trump’ın İsrail’in yeniden seçime gitmesinden duyduğu memnuniyetsizliği gizlemediğini yazdı. Daha önce başka hiçbir başbakan böyle bir uygulamaya gitmemişti. Trump, Netanyahu’nun iyi bir lider olduğunu söyleyerek İsrail’in iç işlerine müdahale ettiği ve Netanyahu’dan desteğini hiç bırakmadığını söyledi. Trump, Netanyahu’ya Kudüs’ün İsrail’in başkenti olarak tanıma, elçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıma ve Golan’ın ilhakını tanıma gibi pek çok hediye verdi. Gazeteci, Trump’ın şimdi de yerleşimci bölgelerin ilhakını tanıma gibi yeni bir hediye vermeye niyet ettiğini belirtti. Azoulay, Amerika’nın “Yüzyılın Anlaşması”nı, Filistin tarafı reddettiğinden uygulanmasının zayıf bir ihtimal olduğunu bildiğini belirtti ve eğer böyle olursa Netanyahu’nun Filistin tarafından bir ortak bulamadığı bahanesiyle yerleşim birimlerinin ilhakına yönelik adımlarına Amerika’nın yeşil ışık yakacağını söyledi. Gazeteci, Trump’ın iki tarafın çektiği acıları ve oluk oluk akan kanları, öfke ve acı çekme duygusunu bilmediğini ancak uluslararası arenada puan kazanmaya çalıştığını söyledi. Haaretz Gazetesinde yazan ABD’li bir analist Haimi Shalev, “Filistinliler Amerika’nın mesajını anlamayı şimdiye kadar reddettiler. Köşelerinde toplanıyorlar ve kendilerini aşağılanmış hissediyorlar. Amerikan’ın yaklaşımının taktik bir yaklaşım olarak görmüyorlar ve Amerika’nın uzattığı yardım elini kendilerini boğmak için uzatılmış bir el olarak yorumluyorlar. Onlar için Amerikalılar dürüst ve adil bir arabulucu değil, Netanyahu’nun borazanı” ifadelerini kullandı. Analist haberinde, Amerikalıların Netanyahu’yu barış arayan bir güvercin, Filistinlileri ise bunu reddeden taraf olarak gördüğünü belirtti ve “Amerikan politikası, Netanyahunun yasalardan kaçma çabaları da dahil olmak üzere kişisel ve dar siyasi çıkarlarına da hizmet ediyor” dedi.

مشاركة :