Hürmüz Boğazı neden önemli?

  • 6/14/2019
  • 00:00
  • 6
  • 0
  • 0
news-picture

Dünya petrol ticaretine açılan bir kapı olan Hürmüz Boğazının güneyinde, Panama bandıralı Kokuka Courageous ve Marşal Adaları bandıralı Front Altair isimli iki tankerin, dün, saldırıya uğraması gözleri yine Hürmüz Boğazına çevirdi.Hürmüz Boğazı İran ve Umman’ı ayıran Hürmüz Boğazı, ayrıca Arap Denizi ile Ummanı ve burayla da Körfez’i birbirine bağlıyor. Boğazın en dar noktası 33 kilometre ancak gemilerin nakliye koridoru iki yön için toplamda 3 kilometre genişliğinde. Birleşik Arap Emirlikler (BAE) ve Suudi Arabistan, daha fazla petrol boru hattının uzatılması da dahil olmak üzere Hürmüz Boğazı dışında petrol boru hattı projelerini sürekli araştırdı.Hürmüz Boğazı’nın önemi nedir? Petrol analiz firması Vortexa’ya göre 2018’de küresel petrol tüketimi günde 100 milyon varil civarında ve bu miktarın 17,2 milyon varili her gün Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor. Küresel petrol ticaretinin beşte biri Hürmüz Boğazı üzerinden sağlanıyor. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi olan Suudi Arabistan, İran, BAE, Irak ve Kuveyt’in ihraç ettiği ham petrol, Hürmüz Boğazından geçerek dünyaya ulaştırılıyor. Hürmüz Boğazı aynı zamanda, dünyanın en büyük LNG üreticisi Katar’ın sıvılaştırılmış doğalgazının neredeyse tamamını bu hat üzerinden dünyaya ihraç ediyor. ABD, petrol ihracatını durdurma amacıyla İran’a yaptırım uyguladı. İran ise ABD’nin ekonomisini yıkma çabalarına karşısında Hürmüz Boğazı’ndan petrol sevkiyatlarını durdurmakla tehdit etti. Bahreyn’de üssü bulunan ABD Donanması 5. Filosu’nun amacı, bölgedeki ticari gemileri korumak.Hürmüz Boğazı’nda yaşanan olaylar Irak ve İran, Tanker Savaşı olarak bilinen, 1980 ile 1988 arasında yaşanan savaş sırasında birbirinin petrol ihracatını engellemeye çalıştı. ABD savaş gemisi Vincennes, 1988 Temmuz ayında yanlışlıkla İranlı bir yolcu uçağını düşürerek, 290 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Tahran, bunun kasıtlı bir saldırı olduğunu savunurken, Washington, uçağın yanlışlıkla hedef alındığını öne sürdü. ABD, Vincennes savaş gemisinin tarafsız gemileri İranın deniz saldırılarına karşı korumak için bölgede olduğunu savundu. ABD, 2008 yılı başında, İrana ait gemilerin boğazdaki üç ABD donanma gemisine yaklaşarak tehdit ettiğini suçlamasında bulundu. Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi, 2008 Haziran ayında, saldırıya uğramaları halinde Hürmüz Boğazı’nda ticari gemileri kontrol edecekleri tehdidinde bulundu. Japon petrol tankeri M Star, 2010 Temmuz ayında, Hürmüz Boğazı’nda hedef alındı. Saldırıyı El Kaideye bağlı Abdullah Azzam Tugayları üstlendi. İran, 2012 Ocak ayında, ABD ve Avrupanın, Tahranın nükleer programını durdurmak amacıyla petrol gelirlerini hedef alan yaptırımlarına misilleme olarak, Hürmüz Boğazını kapatmakla tehdit etti. İran Donanması, 2015 Mayıs ayında, Tahran’a ait sondaj platformuna zarar verdiği gerekçesiyle, Singapur bandıralı bir tankere ateş açtı. İran, aynı zamanda bir konteyner gemisini de ele geçirdi. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, 2018 Temmuz ayında, İran’ın petrol ihracatını sıfıra düşürme çağrısında bulunan ABD’ye cevaben Hürmüz Boğazından petrol geçişini engelleyebileceklerini ima etti. Mayıs 2019da ise Hürmüz Boğazı dışında, BAE’nin doğu sahilinde yer alan El-Fuceyra Limanı yakınlarında 4 gemi saldırıya uğradı.

مشاركة :