Afrika-Etiyopya arabuluculuğu, Sudan görüşmeleri için devrede

  • 7/4/2019
  • 00:00
  • 3
  • 0
  • 0
news-picture

Sudanda 100’den fazla kişinin öldüğü ve 500’den fazla kişinin yaralandığı oturma eylemini sonlandırma operasyonunun ardından müzakerelerin bir aydan uzun bir süre askıya alınmasıyla devreye giren Afrika-Etiyopya arabuluculuğu, tarafları yeniden müzakere masasına getirmekte başarılı oldu. Ordu, silahlı kuvvetlerin yanında yer alan isyancı hareket unsurlarını serbest bıraktığını duyurdu. Basın kaynakları, siyasi tutukluların serbest bırakılmasına ilişkin kararların da yayınlanma safhasında olduğunu aktardı. Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG), Afrika-Etiyopya arabuluculuğunun çağrısına cevap vererek Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ile doğrudan müzakerelere başlamayı kabul ettiğini açıkladı. Eski anlaşmadan geri adım atılmamasını şart koşan ÖDBG, egemenlik konseyine ilişkin müzakerelerin de kısa tutulmasını istedi.  AGK de ÖDBG ile gerçek bir ortaklık kurma konusundaki iyimserliğini dile getirdi. Ayrıca geçiş dönemi hedeflerine ulaşmayı, devlet reformlarını gerçekleştirmeyi, yolsuzlukla mücadeleyi, barışı yaymayı, ekonomiyi yapılandırmayı ve demokrasiye saygı değerlerini güçlendiren politik bir iklim yaratmayı amaçladığını belirtti. El Arabiya’nın haberine göre AGK Üyesi General Yasir el-Ata, AGK’nın demokrasiyi pekiştirmek için çaba göstereceğini ve iktidarın bütünüyle sivillere devredilmesi amacıyla özgür ve adil seçimler yapacağını söyledi. ÖDBG’ye ortaklık ruhunu anlaması çağrısında bulunan Ata, her iki tarafın da Sudan halkının çocukları olduğunu ve aralarında husumet bulunmadığını kaydetti. ÖDBG, arabulucu heyetten görüşlerine ilişkin olumlu cevaplar içeren bir belgeyi teslim aldığını ilan etmesine rağmen protestoların müzakerelerle eş zamanlı olarak  devam edeceğini bildirdi. Şarku’l Avsat’a konuşan bir kaynak, doğrudan müzakerelere karşı çıkan bazı blokların ÖDBG’yi birleşik bir pozisyona getirmek için bu görüşleri şart koştuklarını belirttiği açıklamasında şunları söyledi: “Ulusal Birlik Kuvvetleri İttifakı, Sivil Güçler İttifakı ve Sudan Meslek Grupları Birliği (SPA), AGK ile müzakerelere geri dönüşün daha önce ilan edilen pozisyondan bir geri çekilme olduğu değerlendirmesinde bulundular. Bundan dolayı güven tesisi için bu görüşleri şart olarak öne sürdüler.” ÖDBG liderlerinden Medeni Abbas Medeni, dün Hartum’da gazetecilere verdiği demeçte Askeri Geçiş Konseyinin geçiş döneminde egemenlik konseyinin başkanlığını talep etme hakkına sahip olmadığını dile getirerek bunun kendileri için hiçbir şekilde kabul edilemez olduğunu belirtti. Doğrudan müzakerelere devam edilmesi yönünde çağrı aldıklarını ifade eden Abbas, müzakerelerin zamanının belirlenmesi için ortak arabulucular ile görüşeceklerini kaydetti. İlgili kaynakların aktardığına göre Askeri Geçiş Konseyi, dolaylı temaslarla Özgürlük ve Değişim Güçleri Koalisyonuna egemenlik konseyinin 5 asker ve 7 sivilden oluşmasına karşılık konsey başkanlığının daimi olarak askerlerde bulunmasına karşı çıkmamasını teklif etti.Hartum’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Abbas şu ifadeleri kullandı: “Taslak anlaşmaya ilişkin yapılan değişikliklerin ardından yazılı bir nüshasını teslim aldıktan sonra ortak arabuluculuğun Askeri Konseyle doğrudan müzakerelerde bulunma çağrısını kabul etmeye karar verdik.” Herhangi bir manevra veya hilenin yaşanmaması amacıyla müzakereler için belirlenen zamanın 72’i saati aşmaması gerektiğini şart koştuklarını belirten Abbas, siyasi güvencelerin tek başına yetersiz olduğuna işaret ederek Askeri Konseye duyduklarını güven eksiliğinin halen devam ettiğini ifade etti. Sudan halkının sivil bir iktidar kurulması için gerçekleştirdiği devrimin amaçlarına ulaşılıncaya kadar barışçıl protestoların devam edeceğini vurgulayan Abbas, sivillerin öldürülmesi ve devrimcilerin tutuklanması gibi Askeri Konsey tarafından gerçekleştirilen eylemleri kınadığını belirtti. Ayrıca herhangi bir müzakere öncesinde güven tesis edilmesine ilişkin tekliflerine cevap verilmesini şart koştuklarını da dile getiren Abbas, arabuluculuk tarafından sunulan taslak anlaşmada yer alan uluslararası soruşturma komisyonunun oluşturulmasını şart olarak öne sürdü. ÖDBG liderlerinden Muaviye Faruk, gazetecilere verdiği demeçte Afrika elçisinin kendilerine Askeri Konseyi uluslararası bağımsız bir soruşturma komisyonu kurmaya, tutukluları serbest bırakmaya ve internet hizmetlerinin tekrar başlatılmasına ikna ettiklerini ilettiğini söyledi. AGK Başkanı Abdülfettah el-Burhan, ÖDBG’nin tutuklu olan silahlı hareket unsurlarının ve siyasilerin serbest bırakılması çağrısından hemen sonra, Sudan Kurtuluş Hareketi’nden 200’den fazla tutuklunun serbest bırakılması için bir kararname çıkardı. Şarku’l Avsat’ın kaynaklardan edindiği bilgilere göre siyasi tutukluların serbest bırakılmasına ilişkin kararlar da yayınlanma safhasında. Nida Sudan İttifakı, Afrika-Etiyopya girişimini sivil demokrasiye geçiş sürecinin gerçekleştirmesi için doğrudan müzakerelere yol açacak iyi bir çerçeve olarak nitelendirdi. Ayrıca girişim kapsamında teklif edilen hususlara bağlılığını teyit ederek belgenin altına imza atmaya hazır olduğunu kaydetti. Barışçıl devrime ve savunmasız isyancılara karşı işlenen tüm suiistimallerle ve katliamlarla ilgili bağımsız soruşturmalar konusundaki kararlılıklarını da sürdürdüklerini vurguladı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ÖDBG, saatler içerisinde gerçekleşmesi beklenen müzakereler için üç temsilciden oluşan bir müzakere heyeti oluşturdu. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet dün yaptığı açıklamada Afrika Birliği’nin (AfB) ve nüfusun geniş kesimlerin isteklerinin gerçekleşmesi için Sudanlı yetkililerin mümkün olan en kısa sürede sivil geçişi gerçekleştirmeleri gerektiğini söyledi. Ayrıca pazar günü gerçekleştirilen kitlesel protestoların “modern Sudan tarihinde bir ilk olduğunu” belirten Bachelet, söz konusu gösterilerin Ömer el-Beşir’in azledilmesinden bu yana Sudan’ı yöneten AGK’nın dayattığı internet yasağı gibi zorluklara rağmen düzenlendiğine atıfta bulundu. Ülkede bir düzineden fazla kentte ve kasabada toplu protestolar yapılıyor. Bachelet’in ofisinin elde ettiği raporlarda, protestoculara yönelik aşırı güç kullanıldığı ve en az 10 kişinin öldüğü bilgisi yer alıyor. İnternet yasağının kaldırılması çağrısında bulunan Bachelet, Askeri Geçiş Konseyinden aşırı güç kullanımı konusundaki iddiaların araştırılmasını talep etti. Yerine getirilmeyen vaatlerin ve dayatılan kısıtlamaların pazar günkü protestolarda açık bir şekilde görüldüğü üzere öfkeye yol açtığını dile getiren Bachelet, işler bu minvalde gittiği takdirde felakete kapı açılacağını belirtti.

مشاركة :