Fas Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı Nasser Bourita, 25 Mart’ta Marakeş’te Afrika Birliği’nin “Birleşmiş Milletler’in (BM) Sahra bölgesine ilişkin bölgesel anlaşmazlık hususundaki siyasi rotasına” destek konulu Afrika Birliği Konferansı sonrasında basın toplantısı düzenledi. Konferansı önemli olarak nitelendiren Bourita, konferansın tarihine değinerek, sürecin BM’nin Batı Sahra Özel Temsilcisi Horst Köhler himayesinde Cenevre’de Sahra konulu ikinci tur görüşmelerinden birkaç gün sonra geliştiğini vurguladı.  Nasser Bourita, konferansın çalışmalarına ilişkin sonuç bildirgesinin yayınlandığını belirtti. Bakan, bildirgenin içeriğine değinirken ilk olarak “Batı Sahra sorununa ilişkin tek şemsiyenin BM olduğunu, dolayısıyla da herhangi bir paralel rotaya veya yan girişime yer olmadığını vurguladı. İkinci durumun ise Nuakşot’taki Afrika Birliği zirvesinin 693 sayılı kararı ile ilgili olduğunu belirten Bourita, eski, şu an ve gelecek Afrika Birliği başkanlarından oluşan Troyka mekanizmasına dikkati çekti. Nasser Bourita, BM’nin Batı Sahra konulu çabalarına destek verilmesi gerektiğini söyledi. Üçüncü olarak Troyka mekanizmasının, anlaşmazlığı çözme hususunda çözüm geliştirme ve başka rotalar oluşturma aracı olmadığını, aksine BM’nin konuya dair çabalarına destek verme aracı olduğunu ifade etti. Marakeş Konferansı’nın, 25 Mart’ta Pretoria’da düzenlenen ve bugün de devam eden ayrılıkçı Polisario Cephesi ile dayanışma konferansına paralel olarak geliştiği belirtildi. Konferansın, Güney Afrika ve Cezayir’in ısrarıyla Güney Afrika Kalkınma Topluluğu tarafından düzenlendiği aktarıldı. Afrika grubu bünyesindeki 15 ülkeden 8’inin (Angola, Malavi, Zambiya, Madagaskar, Kongo, Komor Adaları, Tanzanya ve Svaziland) Marakeş Konferansına katılmadığı belirtildi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Pretoria Konferansı’na katılan ülkelerin sayısı ise 13 Afrika ülkesi ve Venezuela ile Uruguay gibi kıta dışındaki diğer ülkeler de dahil, 22’yi geçmedi. Bu çerçevede Bourita, Fas’ın açık bir bölge olduğunu belirtirken, Nuakşot zirvesinin durumu çözüme kavuşturduğunu ve netleştirdiğini vurguladı. Fas Dışişleri Bakanı, Marakeş Bakanlar Konferansı’nda Afrika’yı konuya dair bölmek için tüm girişimlerin reddedildiğini ifade etti. Konferansın sonuç bildirgesine katılanlar, Afrika Birliği’nin Troyka mekanizmasının yapıcı ve etkili bir şekilde uygulanmasına yönelik taahhütlerini de yineledi. Taraflar, gerçekçi bir politik çözüme ulaşmak için Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) ve Genel Sekreterliğin gözetimi altında BM’nin özel çerçevesinde devam eden siyasi sürecin bütünlüğünü de desteklediklerini vurguladı. Katılımcılar, “Afrika’ya dair istenen hedefler doğrultusunda birliği güçlendirmek ve çabaları birleştirmek” gerektiğini ifade ederken, kıtanın birliğini tehdit eden bölünme nedenlerini ortadan kaldırmak için devlet ve hükümet başkanlarının stratejik seçimlerine bağlılıklarını vurguladı. Taraflar ayrıca, 2063 gündemi çerçevesinde sürdürülebilir insani kalkınma, Afrika entegrasyonu ve vatandaşların refahı da dahil öncelikli meseleleri ele almak için kıtanın acil ihtiyaçlarını tanıdıklarını ifade etti. Aynı şekilde katılımcılar, tek bir sesle bugünün karmaşık dünyasının ve yarının çok boyutlu zorluklarına cevap vererek birleşik, istikrarlı, dinamik ve müreffeh bir Afrika’ya bağlılıklarını ifade etti. Katılımcılar ayrıca, Nuakşot’ta düzenlenen Batı Sahra’ya dair bölgesel anlaşmazlıklar konulu Afrika Birliği Konferansı’nın 31. olağan oturumunda Afrika ülkelerinin devlet başkanları ve başbakanlarının koordineli vizyonunun etkinleştirilmesi çağrısı yaptı. Bu bağlamda BM’nin, Batı Sahra sorununa kabul edilebilir, gerçekçi, pratik ve sürdürülebilir bir siyasi çözüm bulma çerçevesinde BM’nin münhasırlığını kabul eden 693 sayılı kararın memnuniyetle karşılandığı aktarıldı. Aynı şekilde katılımcılar, Afrika Birliği Komisyonu Başkanının BM çabalarına etkin desteğinin yanı sıra 693 sayılı karar uyarınca Birliğin eski, şu an ve gelecek başkanlarının oluşturduğu Troyka mekanizmasını da memnuniyetle karşıladıklarını vurguladı. Afrika Birliği’nin Batı Sahra’ya ilişkin bölgesel anlaşmazlık konusunda BM’nin ortaya koyduğu siyasi rotaya destek veren Afrika Bakanlar Konferansı, Novakşot Zirvesi’nde kabul edilen 693 sayılı kararın içeriğini ele almak için bir fırsat sağladı. Konferans çalışmaları, kıtanın beş bölgesel grubundan, 37 Afrika ülkesi heyetinin katılımıyla gerçekleşti. Tunus heyeti başkanlığını, Rabat Büyükelçisi üstlenirken, Libya heyetine ise Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı liderlik etti. Konferansta Mısır, Moritanya ve Cezayir yer almadı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre hala Afrika Birliği dönem başkanlığını yürüten Mısır, Marakeş Konferansı’na da katılım göstermedi. Aynı şekilde konferansın düzenlenme hedeflerine değinen bir başlangıç bildirgesi de yayınlanırken, Afrika Birliği kapsamında bir güven ortamı oluşturmak için sarf edilen etkili çabalara rağmen, bazı uygulamaların 693 sayılı kararın ruhuna aykırı olduğu vurgulandı. Bu çerçevede Marakeş konferansının bir cevap görevi gördüğü aktarıldı. Öte yandan söz konusu konferansın amaçları konusuna dikkat çeken bildirgede, konferansın 693 sayılı karara ilişkin Afrika’nın fikir birliğini vurgulamak için bir fırsat olduğu kaydedildi. Afrika’nın BM çerçevesinde devam eden siyasi sürece desteğine dikkat çekilen bildirgede, “Batı Sahra sorunu karşısında fikir birliğine dayalı gerçekçi, pratik ve kalıcı bir siyasi çözümün” ufukta olduğu vurgulandı. Fas Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı açısından konferansın düzenlenmesinin, Afrika devletlerinin birliğini güçlendirme konusunda ortaya koyulan vizyonun bir parçası olduğu belirtildi. Bakanlık, sürdürülebilir insani gelişme, bölgesel entegrasyon ve vatandaşlar için iyi bir yaşamı temsil eden acil önceliklerden sapma yönündeki girişimleri de reddettikleri vurgulandı. Konferans programı kapsamında, Fas Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı tarafından yapılan açılış konuşması yer aldı. Bakan, konuşması sırasında Fas’ın Afrika’ya ilişkin tutumuna dikkati çekerken, 693 sayılı karar uyarınca Batı Sahra sorununa çözüm bulmak için BM tarafından yürütülen çabalara destek verdiklerini ifade etti. Dışişleri Bakanı Nasser Bourita, konuşması sırasında “Afrika’nın yüksek çıkarları, bize birleşme çağrısı yapıyor ve savaşa girmememiz gerektiğini vurguluyor. Parola aynı ve birlik ile ilgili” ifadelerini kullandı. Bourita ayrıca, 2017 yılında Fas’ın Afrika ailesine geri dönmesi münasebetiyle Fas Kralı 6. Muhammed’in “Fas’ın Afrika Birliği içerisindeki yol haritası” hususunda yaptığı konuşmayı hatırlatarak, “Amacımız, boş bir tartışma başlatmak değil. Bazılarının iddia ettiği gibi ayrımcılık yapmak istemiyoruz. Kendimize, Fas Krallığının Birlik içerisindeki yerini etkili bir şekilde yeniden kazanıp, gündeme katkı sağlaması gerektiğini” söylüyoruz” dedi.