​واشنگتن و تهران...«پرل هاربر» جدید

  • 7/4/2019
  • 00:00
  • 10
  • 0
  • 0
news-picture

یک روز پس از سرنگونگی یک هواپیمای بدون سرنشین امریکایی توسط سیستم ضد هوایی ایران در خلیج فارس که ادعا کرد وارد حریم هوایی‌اش شده بود، سپاه پاسداران ایران روز 21 ژوئن اعلام کرد، از سرنگون کردن هواپیمای نظامی امریکایی مدل بی 8 با 35 سرنشین نظامی امریکایی که در حال پرواز همراه با هواپیمای تجسسی سرنگون شده بود، خودداری کرد. خبرگزاری «تسنیم» به نقل از فرمانده نیروی هوایی سپاه سردار علی حاجی زاده نوشت:«این هواپیما وارد حریم هوایی ما شد و می‌توانستیم سرنگونش کنیم اما این کار را نکردیم». تهران سرنگون نکردن هواپیمای بی8 را اینگونه توجیه کرد که به پیام‌های هشداری که به آن داده شد توجه کرد و از حریم ایران خارج شد. در حالی که هواپیمای بدون سرنشین به سه پیامی که فرستاده شد تا حریم هوایی ایران را ترک کند توجه نکرد و سرنگون شد. روایت ایرانی در دو بعد خلاصه می‌شود، اول اینکه هواپیما به هشدارهای ایرانی توجه کرد و حریم هوایی ایران را به سمت مرزهای بین‌المللی ترک کرد، دوم اما آن هواپیما در تیررس موشک‌ها بود ولی ترجیح دادند آن را سرنگون نکنند. به دور از روایت ایرانی و صحت و سقم آن، تهران یک هدف امریکایی را به طور مستقیم انتخاب کرد، اما در این انتخاب خود از زیرپاگذاشتن هشدارهای امریکایی اجتناب کرد و حدی برای تنش افزایی خود گذاشت که به سرنگون ساختن هواپیمای بدون سرنشین امریکایی محدود شد تا در این بین کسی از امریکایی‌ها کشته نشود. این انتخاب نقطه جهشی در استراتژی جنگ تاکتیکی محسوب می‌شود که ایران از زمان اعلام جنگ علیه منافع اقتصادی جهان در منطقه خلیج عربی دنبال می‌کند. جایی که نفتکش‌ها و تأسیسات حیاتی اقتصادی در معرض حمله قرار گرفتند و اجرا کننده از وارد ساختن خسارت‌های انسانی و ضربه زدن به اهداف امریکایی اجتناب می‌کرد. تصمیم به سرنگون ساختن پهپاد در چارچوب برنامه تحریک برای اندختن واشنگتن در دام تنش‌زایی قرار می‌گیرد که تهران همچنان برای آن حسابی خاص باز کرده تا به انزوایش پایان دهد و نشستن بدون پیش شرط پشت میزمذاکرات را تحمیل کند. تهران برای محاسبه اشتباه امریکایی و واکنش شتابزده در زدن ضربه متقابل در پاسخ به اهانت سرنگونی هواپیما در آستانه کلید خوردن تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری امریکا، شرط بسته بود. به دنبال این بود تا امریکا ضربه استراتژیک محدود بزند بی آنکه نظام را سرنگون کند، اما بهانه‌های فراوانی برای سیاست‌های رادیکالش می‌یابد. خطرناک‌تر از آن اینکه این ضربه تهران را به رأی دهنده داخلی مهمی بدل می‌کند که با تأثیر گذاشتن برافکارعمومی داخلی امریکا در پایان بخشیدن به ریاست جمهوری ترامپ مشارکت می‌کند. پس از اینکه صداهای ناخشنودی از تردید دولت کاخ سفید که به ابهت امریکایی ضربه زد، بلند شد و خواستار توضیحی درباره رفتار متزلزلش در مواجهه با تهدیدهای ایرانی شدمد که در نتیجه تصمیم رئیس جمهوری ترامپ پس از خروج از توافق هسته‌ای افزایش یافت. ایران واشنگتن را به مرحله‌ای از رویارویی کشاند که آمادگی آن را نداشت. این چیزی بود که دموکرات‌های سعی کردند از آن استفاده انتخاباتی بکنند و در انتقادات تندی که رئیس مجلس نمایندگان امریکایی و رهبر حزب دموکرات نانسی پلوسی متوجه دولت ترامپ ساخت نمایان بود. به نظر پلوسی «وضعیت ایران خطرناک است و امریکا نباید پاسخ متهورانه به آن بدهد». او اعلام کرد« در کشور ما تمایلی برای شروع جنگ وجود ندارد». بعد از اینکه دولت ترامپ موفق شد شوک وارد شده را مدیریت کند و تصمیم گرفت عملیات پاسخ دادن را متوقف کند و به اعمال تحریم‌های بیشتر روی آورد که سیلی محکمی به تاکتیک‌های ایرانی به حساب می‌آید، تهران شوکه شد. آن کشیده ایران را به برداشتن گام‌های تهور آمیز بیشتر خواهد کشاند به گونه‌ای که چاره‌ای نخواهد داشت جز اینکه دست به کشتن امریکایی‌ها بزند، در این حال واشنگتن موفق می‌شود آن را به دایره‌ای که می‌خواسته بکشاند. در آن زمان پاسخ به تحریک‌ها نیاز ناگزیر امریکایی‌ها خواهد بود بعد از اینکه نیاز ایران شتابزده و فوری بود یا اینکه دولت ترامپ موفق می‌شود تهران را به بازی دام‌هایی بیاندازد که می‌خواست و آن را در برابر مشکل تنش‌افزایی قرار می‌دهد به گونه‌ای که دیگر چاره‌ای جز برخورد مستقیم نداشته باشد تا تحریک واشنگتن را به سطح بالاتری برساند. اما خطرناکی این وضعیت، جنگ با ایران را به خواسته عمومی داخل امریکا مبدل می‌سازد که ترامپ در وقت مناسب ازآن استفاده می‌کند و بهره برداری انتخاباتی خواهد کرد پس از اینکه تهران همه بهانه‌های داخلی و خارجی را برای تصمیم به کاربردن قدرت را به او می‌دهد. از نظر تاریخی ایالات متحده ازحمله ژاپنی‌ها به پایگاه دریایی پرل هاربر به عنوان بهانه استفاده کرد تا در کنار متحدین وارد جنگ جهانی دوم بشود و اکنون منتظر بهانه‌ای است که ایران به دستش بدهد تا ضربه نظامی استراتژیکش را بزند تا تهران را ناچار سازد تن به شرایط واشنگتن بدهد پیش از آنکه پشت میز مذاکرات بنشیند. 30 دقیقه پیش از حمله به پرل هاربر، توکیو به واشنگتن خبر داد مذاکرات صلح بین آنها را متوقف ساخت. پیش ازخروج امریکا از توافق هسته‌ای، واشنگتن گزندگی تحریم‌هایی را به تهران اعلام کرد که دیگر جز با جنگی سخت و تسویه حسابی دشوار راه چاره‌ای برای خلاص شدن از آنها وجود ندارد.

مشاركة :