Grönlanddaki devasa buz katmanları deniz seviyelerini yaklaşık 8 cm daha yükseltebilir

  • 9/21/2019
  • 00:00
  • 2
  • 0
  • 0
news-picture

Grönlandın buz tabakasının içerisinde kalın, geçirimsiz "buz katmanlarının" genişlediği ve bunların yüksek miktarda erimiş suyun doğruca okyanusa dökülmesine sebep olduğu keşfedildi. Buz normalde gözeneklidir yani erimiş suyu tekrar emebilir. Ancak yeni araştırmalar iklim ısındıkça buz katmanlarının da genişlediğini ortaya çıkardı. Bugüne kadar yüzeysel akış, küresel ölçekte deniz seviyesinin bir milimetreden de az yükselmesine sebep olmuştu. Ancak Nature adlı bilimsel yayında yer alan araştırmaya göre yüksek emisyonlu bir senaryoda bu yükseliş 2100 yılı itibariyle bir 8 santimetreyi daha bulabilir. Independent Türkçede yer alan habere göre, 2000de Grönlandın su akışının deniz seviyesinin artmasına katkıda bulunduğu buz tabakası bölgesinin, yani akış bölgesinin büyüklüğü ABDnin New Mexico eyaleti kadardı. 2001 ve 2013 arasında bu bölge dakikada iki Amerikan futbolu sahası kadar genişledi. Dünyada sıcaklık arttıkça akış bölgesinin de büyümeye devam etmesi bekleniyor. Colorado Boulder Üniversitesinden araştırmaya öncülük eden Mike MacFerrin “Ilımlı iklim öngörülerinde bile buz katmanlarının 2100e gelindiğinde akış bölgesinin büyüklüğünü iki katına çıkarabileceği tahmin ediliyor. Daha yüksek emisyon senaryolarında akış bölgesinin boyutları neredeyse üç katına çıkabilir" dedi.  Araştırma, bunun deniz seviyesinde bir ila 8 cmlik artışa tekabül edeceğini ortaya koydu. Tabii bu, kopmuş buzdağları gibi Grönlandda deniz seviyesini artıran diğer kaynaklara bir ek teşkil ediyor. Makaleyi kaleme alanlardan Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezinden (National Snow and Ice Data Center, NSIDC) araştırmacı Mahsa Moussavi “İklim ısınmaya devam ettikçe bu buz katmanları büyümeye ve başka erimiş su geri beslenimlerini beslemeye devam edecek. Bir kartopu etkisi söz konusu: daha fazla erime daha fazla buz katmanı yaratıyor ki bu da daha fazla erimeye ve sonrasında da yine daha fazla katmana yol açıyor" dedi.  Normalde erimiş su aşağı doğru süzülür ve denize ulaşmadan donar. Bununla birlikte Kuzey Kutup Bölgesindeki erime şiddetlendikçe bu buz tabakaları genişleyerek katılaşıp 16 metre kalınlığını bulabilen devasa katmanlar oluşturuyor. Bu katmanlar da yüzeyin tam altında geçirimsiz bir tabaka yaratıyor. Bu katmanların içinden geçemeyen erimiş su, katmanlar boyunca ilerleyerek okyanusa ulaşana kadar akıyor. NSIDC’nin verilerine göre Temmuz 2012’de Grönland’ın buzla örtülü yüzeyinin yüzde 97sinde kar ve buz erimişti. Bu, 33 yıllık uydu kaydında daha önce görülmemiş bir olaydı. Bu bahardaysa Grönlandda 80 milyar ton buz eriyerek yeni bir rekor kırdı. Buz katmanları ilk kez 2012de keşfedilmişti. Bilim insanları ebatlarını ölçmek için radarlarla kar motosikletleri üzerinde güneybatı Grönlandı gezerek katmanları gözlemlemişti. Bunun gibi Kuzey Kutbuyla ilgili geri bildirimleri anlamak ısınan bir iklimin korunmasız şehirleri nasıl etkileyeceğini anlamak açısından çok önemli. Makalenin diğer yazarı İsviçredeki Fribourg Üniversitesinden araştırmacı Horst Machguth “İlginçtir ki onlarca yıl önce bilim insanları ısınan bir iklimde erimiş suyun Grönlandın kar tabakalarına ne yapabileceği üzerine ölçümlere ve teoriye dayanarak bir hipotez yürütmüştü. Bulduğumuz sonuçlar onların hipotezlerinin bugün Grönlandda yaşananlara yakın olduğunu gösteriyor" diye konuştu.  Bu katmanların deniz seviyesinin yükselmesine ne derecede katkıda bulunacağınıysa insan faaliyeti sonucu salınan emisyon miktarı belirleyecek. Bu bir iki milimetre de olabilir, birkaç santimetre de. Dr. MacFerrin “İnsanların bu yolun nereye çıkacağı konusunda bir seçeneği var" dedi.

مشاركة :