همزمان با سفر رسمی مصطفی الکاظمی نخستوزیر عراق به واشنگتن، افراد مسلح روز چهارشنبه، ریهام یعقوب زن جوان و یکی از رهبران معترضان، را در ماشین خود در بصره کشتند. ریهام یعقوب ۲۹ ساله منتقد برجسته جناحهای مسلح تحت حمایت ایران است که الکاظمی از زمان تصدی پست نخستوزیری در ماه مه سعی در مهار قدرت و نفوذ آنها دارد. این سومین حمله به شبه نظامیان در این شهر جنوبی عراق طی یک هفته اخیر بود. تحسین اسامه، ۳۰ ساله، در ۱۴ اوت به ضرب گلوله کشته شد و چهار نفر دیگر در حالی که دوشنبه در کنار یک دیگر در ماشین بودند، مجروح شدند. قتل این فعال، سفر نخستوزیر به آمریکا را تحت الشعاع قرار دادهاست. خشونت بار دیگر اعتراضات ضد دولتی در بصره را شعلهور کردهاست. دو روز پس از عزل رئیس پلیس و فرماندهان امنیتی در بصره و تشکیل کمیته ویژه برای بررسی حملات، وزارت امور خارجه آمریکا علناً از الکاظمی خواست تا جناحهای مسلح را پاسخگو کند. ریناد منصور مدیر ابتکار عراق در اندیشکده چتام هاوس در این باره به رویترز گفت: واقعیت این است که نخستوزیر و تیم وی قادر به کنترل این گروهها نیستند. وی افزود: «حذف یک رئیس پلیس و… مشکل را حل نمیکند». سفر الکاظمی با هدف افزایش حمایت آمریکا از دولت وی انجام شد. به طوری که پنج شرکت آمریکایی از جمله شورون با عراق توافقاتی را با هدف تقویت استقلال انرژی این کشور از ایران امضا کردند. منصور گفت: «نخستوزیر امیدوار است که به ایالات متحده آمریکا برود و تعدادی قرارداد را امضا کند. به نظر میرسد فقط از این طریق میتواند امور را اصلاح کند. اما کشتن فعالان جوان در غیاب نخستوزیر توسط شبه نظامیان و نیروهای زیر نظر دولت آن نشان میدهد که اوضاع خوب نیست». بیشتر جناحهای مسلح تابع نیروهای الحشد الشعبی هستند، چتری که شامل نیروهای شبه نظامی است. الحشد علیرغم ادغام رسمی در نیروهای امنیتی عراق، در عمل مستقل عمل میکند و در برابر همه تلاشها برای مهار نفوذ آن مقاومت میکند. همچنین، این جناحها هیچگونه مخالفت مردمی را تحمل نمیکنند. ریهام و اسامه، دو هفته پس از اعلام فراخوان تجمع فراگیر ملی فعالان، که این دو نفر در برگزاری آن نقش داشتند، کشته شدند و از تشکیل یک حزب سیاسی خبر داده بودند که با هیمنه گروههای مسلح بر پارلمان مقابله خواهد کرد. ترورهای بصره پس از آن اتفاق میافتد که هشام الهاشمی تحلیلگر مشهور امنیتی و مشاور دولت، در ماه ژوئیه توسط افراد مسلح سوار بر موتورسیکلت در جلوی منزل خود در بغداد به ضرب گلوله کشته شد. الکاظمی پس از کشته شدن الهاشمی با لحنی شدید صحبت کرد و وعده داد که قاتلان آن را ردیابی کرده و گروههای مسلح را مهار کند، اما از آن زمان تاکنون تحولاتی رخ دادهاست. تلاشهای او برای استفاده از قانون و نظم برای مهار این گروهها در اوایل سال نیز نتیجه معکوس دادهاست. زمانی که نیروهای عراقی ۱۴ عنصر شبه نظامی را در ماه ژوئن به اتهام دست داشتن در حملات موشکی به پایگاههای ایالات متحده دستگیر کردند، دوستان آنها در یک مانور ماشینی وارد منطقه به شدت محافظت شده سبز شدند و با ایجاد فشار توانستند آنها را به جز یک نفر آزاد کنند. همچنین، کمپین دستگیریها در بصره در ماه مه هیچ محاکمه ای را در پی نداشتهاست. این کارزار، گروه ثار الله متحد ایران و متهم به شلیک به معترضین را هدف قرار داد. در هر دو مورد، قضات این موضوع را به فقدان ادله نسبت دادند. بلقیس والی محقق ارشد بخش بحرانها و مناقشات در سازمان حقوق بشر نیز به رویترز گفت: «وضعیت عراق به حدی رسیدهاست که شبه نظامیان میتوانند در خیابانها پرسه بزنند و با مصونیت کامل به اعضای برجسته جامعه مدنی شلیک کنند». وی افزود: «این سؤال وجود دارد که آیا دولت فدرال در این مرحله قادر به مهار خشونتها است یا خیر؟».
مشاركة :