Tunuslu milletvekilleri, Cumhurbaşkanı Kays Said ile parlamento arasındaki siyasi gerilimlere ışık tutan geniş bir kabine değişikliği için önümüzdeki Salı günü oylama yapacak. Öte yandan protestolarla ilgili ‘polis politikasını’ kınamak için yeni bir gösteri hazırlığı sürüyor. Tunus’un kenar mahallelerinde Ocak ayı ortasında patlak veren gece protestoları karşısında uygulanan polis baskısı stratejisini protesto etmek için otuz kadar sivil toplum örgütünün daveti üzerine binlerce gösterici Parlamento yakınında toplandı. Mobil protestolar Tunusun birçok şehrinde daha adil bir sosyal politika ve polisle çatışmalarının ardından tutuklanan yüzlerce protestocunun serbest bırakılması talebiyle gösteriler düzenlendi. 23 yıl iktidarda kaldıktan sonra 14 Ocak 2011de eski Cumhurbaşkanı Zeynelabidin bin Aliyi deviren devrimin onuncu yıldönümünden kısa bir süre sonra sokağa çıkma yasağı uygulamak için konuşlandırılan polise, gençler geceler boyunca saldırdı. Geceleri yaşanan çatışmaları, tutuklanan yüzlerce genç protestocunun serbest bırakılması ve daha adil bir sosyal politika çağrısı yapan gösteriler izledi. Geçtiğimiz Salı sabahı göstericiler, parlamento binasını çevreleyen polisi atlatmaya çalıştı. Milletvekilleri, güvenlik güçlerinin yoğun konuşlandırılmasını protesto ederek daha fazla diyalog çağrısında bulundular. Bu parlamento oturumu, ülkenin merkezindeki varoş Sbeitlada protestocularla polis arasında yaşanan huzursuzluktan sonra geldi. Söz konusu olaylar sırasında, göz yaşartıcı bombanın kapsülünün isabet etmesi sonucu bir genç hayatını kaybetti. Polis yüzlerce göstericinin parlamento binasına ulaşmasını engelledi. Ancak bir haftadan uzun süredir her gece devam eden ve bir göstericinin ölümüne yol açan protestolarda çatışma yaşanmıyor. Cumhurbaşkanı memnun değil Milletvekilleri, Başbakan Hisham el-Meşişinin 16 Ocakta başlattığı aralarında içişleri, adalet ve sağlık bakanlarının da bulunduğu 11 bakanın değişimini kapsayan kabine değişikliği için oylama yapacak. Meşişi, geçtiğimiz Salı günü yaptığı açıklamada amacın reformları gerçekleştirecek, ‘daha verimli’ bir ekip oluşturmak olduğunu belirtti. Ancak Cumhurbaşkanı Kays Said, Pazartesi akşamı bu değişikliği şiddetle eleştirerek, kendisine danışılmadığı için üzüntü duyduğunu ifade etti. Bakanlık değişikliğindeki bazı tekliflerin sorunlu veya çıkar çatışması dosyaları kapsamında olduğuna işaret etti. Aynı bağlamda, ‘önerilen bakanlar listesinde kadınların bulunmamasından’ duyduğu memnuniyetsizliği dile getirdi. Tüm bunlar, 2019daki parlamento seçimlerinden bu yana kırılgan ittifaklar oluşturan sayısız parti arasında Parlamentonun dağılması nedeniyle zor bir görevde olan hükümetin oluşumu etrafında yeni gerginliklerin habercisi. Hükümetin başarısızlığı Ocak 2020de kurulan İlk hükümetin güvenoyu alamaması ve ikinci hükümetin göreve gelmesinden birkaç ay sonra Temmuzda istifa etmesinin ardından mevcut hükümet Eylül ayında göreve başladığından beri çekişme konusu haline geldi. Cumhurbaşkanı Kays Said tarafından atanan teknokrat Hişam el-Meşişi, bazıları Cumhurbaşkanı’na yakın olmak üzere birçok yetkili ve akademisyenden oluşan bir ekip kurdu. Parlamentoyu feshetme riskiyle karşı karşıya olan milletvekilleri güvenoyu verdiler ancak kısa süre sonra değişiklik talep ettiler. Bu nedenle Meşişi, liberal Tunus’un Kalbi partisi ve İslami Onur Koalisyonu ile müttefik olan en-Nahda partisinin desteğiyle ekibini yeniden oluşturdu. Ancak bağımsız bir akademisyen olan, demokrasiyi eleştiren ve Nahda ile bir mücadeleye giren Cumhurbaşkanı Said, istikrarsız bir siyasi oyunu tersine çevirmeye çalışıyor. Ülkenin koronavirüs (Kovid-19) salgını ve sosyal yansımalarından ciddi şekilde etkilendiği bir zamanda, siyasi eylemi felce uğratan düşmanlıkların şiddetlenme riskini alıyor. Tunus’ta her gün iki binden fazla yeni vaka ve 50’den fazla ölüm kaydediliyor. Doktorlar, acil müdahale bölümlerinde yer bulmada yaşanan artan zorluk konusunda uyardı. Ancak salgınla mücadelede getirilen kısıtlamalar, on binlerce işin iptal edilmesine ve eğitimin engellenmesine neden olduğu için özellikle zayıf grupları çok etkiledi. Ekonomik zorluklar Salim bin Salih isimli bir protestocu, polisi, yalnızca kendini halktan korumak için kullanan hükümetin meşruiyetini kaybettiğini söyledi. Protestolar, bu ay Arap Baharı ayaklanmalarına ilham veren 2011 Tunus devriminin onuncu yıldönümü münasebetiyle patlak verdi. Kötüleşen siyasi çıkmaz ve ekonomik gerileme, birçok Tunusluyu devrimin meyvelerini sorgulamaya yöneltti. Borçlar 2019da yapılan seçimlerden bu yana yaşanan siyasi çıkmaz, yabancı borç verenlerin ve Tunus Genel İşçi Sendikasının hızlı reformlar için çağrı yaptığı bir zamanda, kötüleşen ekonomik sorunları çözme çabalarını engelledi. Geçen yıl, Kovid-19 salgınının patlak vermesiyle Tunus ekonomisi yüzde sekizden fazla küçüldü. Mali açık GSYİHnın yüzde 12sini geçti. Kamu borcunun GSYİHya oranı ise yüzde 90ın üzerine çıktı.