İran ve İngiltere çifte vatandaşlığına sahip Kürt asıllı araştırmacı Kamil Ahmedi dün medyaya yaptığı açıklamada, İrandaki tutukluluğuna ilişkin detayları açıkladı. "Düşman bir hükümetle iş birliği yapmak" suçundan 9 yıl hapis cezasına çarptırıldığı bilgisini verdi. Ahmedi, İran’dan Kürdistan dağları üzerinden kaçarak İngiltere’ye ulaştığını bildirdi. İranlı araştırmacı Kamil Ahmedi, İranda kadın sünneti ve çocuk evlilikleri üzerine çalışmalar yürütüyordu. BBCye ve Guardian gazetesine verdiği demeçte şartlı tahliyesinin ardından küçük oğlunu bir daha göremeyeceğinden korktuğu için İran’dan kaçtığını söyledi. Kürt asıllı İranlı araştırmacı Ahmedi, BBCye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “En basit ifade ile söylemek gerekirse İran’dan kaçtım. Çantama aceleyle traş bıçağı, birkaç kitap, bir dizüstü bilgisayar ve sanırım pijama ve sıcak tutacak giysiler koydum.” Yabancı istihbarat servisleriyle bağlantısı olduğu şüphesiyle tutuklandıktan sonra Tahrandaki kötü şöhretli Evin Hapishanesi’nde 3 ay kalan Ademi, tutuklulara uygulanan ve psikolojik işkence tekniği olarak bilinen “Beyaz işkenceye” maruz kaldığını dile getirdi. Ademi, geçen kasım ayında kefaletle serbest bırakılmıştı. AFP’nin İran Devrim Muhafızları’na (DMO) bağlı Tesnim Haber Ajansı’na dayandırdığı habere göre İranlı araştırmacı, ağustos 2019da tutuklanmasının ardından geçen aralık ayında 9 yıl hapis ve 600 bin euro para cezasına çarptırıldı. İngiliz medyası, Ademi’nin şartlı tahliyesinin ardından temyiz başvurusu incelediği sırada kaçtığını bildirdi. Guardian gazetesine verdiği röportajda küçük oğlundan ayrılmamak için İran’dan kaçmaya karar verdiğini dile getiren Ademi sözlerini şöyle sürdürdü: “Karar verildikten sonra önümde iki seçenek vardı; ya ailemi ve dört yaşındaki oğlumu on sene görmemeye razı olacaktım ya da kaçma riskini göze alacaktım. Yolculuk soğuk, uzun, karanlık ve çok korkutucuydu. İranlı yetkililerin kaçtığımdan haberi olup olmadığını bilmiyorum. İran, Irak ve Türkiye arasında kaçakçıların geçtiği yolları izledim. Yoğun kar altında, İran sınır devriyelerine görünmeden ülkeden çıkış yaptım.” Ahmedi, İngiliz televizyonu Channel 4e yaptığı açıklamada da “İngiltereye gidişim, bir diğer evime dönmem gibi. Ayrılmaya zorlandıktan sonra o yerde fark yaratabileceğime inandım” ifadelerini kullandı. İngiliz medyasına göre Ahmadi şu an eşi ve oğluyla birlikte Londrada yaşıyor. İran’daki temyiz başvurusu ise pazartesi günü düşürüldü. AFP’nin aktardığına göre Ahmedi duruma ilişkin BBCye şu değerlendirmelerde bulundu: “Çifte vatandaş ve hassas konuları açığa vuran bir araştırmacı olmam sebebiyle tutuklanma riski altında olduğumun farkındaydım. Her zaman değerli bir hedef olduğumu biliyordum. Bu, herhangi bir suç işlediğim anlamına gelmiyor.” BBC Farsça Servisi’ne konuşan Ahmedi, soruşturmasını yürüten baş yetkilinin kendisine "Sünni ve Kürt bağlantılı, İngiliz uyruklu ve hassas araştırmalara odaklanan bir olman nedeniyle sen değerli bir avsın” dediğini aktardı. Yargıç Ebu’l-Kasım Salvati başkanlığındaki "devrim" mahkemesindeki duruşmalarını "yasa dışı ve gösterişli" olarak nitelendiren Ahmedi, yetkililerin kendisini "2030 Sürdürülebilir Kalkınma Programı” ile ilgili araştırma yapmakla suçladığını belirtti. Diğer yandan 2016 yılından bu yana İran’da tutuklu bulunan İran-İngiltere çifte vatandaşı Nazanin Zaghari-Ratcliffe, İran “rejimini devirmeye teşebbüs” suçundan beş yıl hapse mahkum edilmişti. Zaghari’nin ilkbaharda Kovid-19’un patlak vermesiyle Tahran’daki Evin Cezaevi’nden geçici olarak serbest bırakılmasına karar verildi. Bileğine elektronik kelepçe takılarak ailesinin yanında ev hapsine alındı. Cezası önümüzdeki ay sona eriyor. İran, geçtiğimiz birkaç yıl içinde defalarca yabancıları ve çifte vatandaşları tutukladı. Kimi tutuklular aylarca serbest bırakılmazken kimileri ise bazen yıllarca süren zorlu müzakerelerin ardından özgürlüğüne kavuştu. Ahmedinin 2019da tutuklanması, İngiliz Donanmasının Suriyeye petrol taşıdığından şüphelenilen bir İran tankerini ele geçirmesinin ardından geldi. BBC, Ahmedi’nin tutukluluğunun söz konusu olayla ilgili olabileceğini öne sürdü. İranlı araştırmacı Kamil Ahmedi, “Gelenek Adına: İranda Kadın Sünneti” başlıklı İngilizce bir kitap kaleme almış ve İranda evlilik yaşının yükseltilmesi çağrısında bulunmuştu.