«موسسه الممالک» در العلا سعودی از یک اکتشاف تاریخی در شمال غرب کشور خبر داد. باستان شناسان چند سازه سنگی را کشف کرده اند که بین قدیمی ترین بناهای تاریخی جهان هستند و «مستطیل» خوانده می شوند. موسسه الممالک یک نهاد تحقیقات باستان شناسی و محافظت از بناهای تاریخی است که مطالعات و فعالیت های گسترده درباره تاریخ شبه جزیره عرب و دوران ما قبل تاریخ انجام می دهد. این موسسه به عنوان یک مرکز آکادمیک و فرهنگی برای شناخت و کشف آثار تاریخی و از جمله اهرم های ساختار فرهنگی منطقه در قالب چشم انداز طرح موسوم به «سفر به گذشته» نقش آفرینی می کند. شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان استاندار هیات پادشاهی استان العلا در بیانیه این هیات گفت «موسسه الممالک به عنوان یک نهاد بین المللی تحقیقات و مطالعات و حفظ آثار و بناهای تاریخی در راستای محافظت میراث فرهنگی العلا فعالیت می کند. فعالیت و برنامه های این موسسه منجر به اشتغال زایی برای ساکنان بومی العلا و تقویت نقش سعودی در راستای حفظ تاریخ بشریت می شود». مقام های سعودی ماه جاری از راه اندازی موسسه الممالک خبر دادند. الممالک بخشی از طرح ها و برنامه های هیات پادشاهی برای کاوشگری فشرده در سراسر این منطقه به شمار می رود. هدف اصلی افزایش شناخت و اطلاعات در مورد تاریخ گذشته استان العلا است. تحقیقات و نتائج گزارش های گروه های باستان شناسی قبلی در شکل گیری پایه و مبانی فکری موسسه ممالک سهیم است چون این نهاد به عنوان یک مرکز باستان شناسی بین المللی مطرح می شود که راهکارهایی برای حفظ و مرمت بناهای تاریخی ارائه می کند. بنای موسسه الممالک در ۲۰۳۰ به روی عموم باز می شود. معماری مقر الممالک به شکل ماسه سنگ قرمز خواهد بود که شبیه سبک معماری سازه های عظیم در دوره بنی لحیان است. هیات پادشاهی العلا پیش بینی کرده که تعداد گردشگران در سال ۲۰۳۵ به ۸۳۸ هزار نفر در سال می رسد. موسسه الممالک مطالعات متعددی درباره پیشینه بیش از ۲۰۰ هزار ساله انسانی و طبیعی در العلا انجام می دهد اما اغلب تحقیقات و پژوهش های نهاد در مورد «عصر ممالک» در دوره بنی لحیان و نبطی ها خواهد بود که از حدود هزاره اول قبل از میلاد تا سال ۱۰۶ بعد از میلاد در این منطقه حکمرانی می کردند. ده ها گروه باستان شناسی و تیم های حفظ و مرمت بناهای تاریخی کشف شده در کنار کارشناسان و متخصصان در زمینه های گوناگون از دانشگاه های ملک سعود و یونسکو و شورای بین المللی ابنیه و محوطه ها و مرکز ملی پژوهش علمی فرانسه و موسسه باستان شناسی آلمان و دانشگاه وسترن استرالیا در موسسه الممالک خدمات تحقیقاتی و مشاوره و پژوهش و کاوشگری ارائه می دهند. از سوی دیگر، خوزه روویلا مدیر اجرایی علم باستان شناسی و پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی و مرمت آثار در هیات پادشاهی العلا گفت «در اوایل کار بیشتر قصد بازگو کردن ناگفته های ممالک باستانی در شمال جزیره عرب داشتیم و کار و پژوهش و کاوش های فراوانی پیش روست. با شناخت و شناسایی این ناگفته ها می توانیم دامنه کاوشگری را گسترش دهیم و جنبه های بیشتر و عمیق تر میراث فرهنگی و آثار تاریخی منطقه را کشف کنیم. این منطقه در چندین دهه مورد توجه کافی قرار نگرفته است». دکتر عبد الرحمان السحیبانی از سوی هیات پادشاهی العلا به عنوان جانشین مدیر موزه ها و نمایشگاه ها و خانم منیره المشوح به عنوان اولین باستان شناس زن در کادر مدیریت این پروژه باستان شناسی در سعودی تعیین شده اند. این جابه جایی ها در راستای اجرای اهداف هیات پادشاهی العلا تاثیر گذار است. دکتر ربکا فوت مدیر بخش کاوشگری در اماکن تاریخی و فرهنگی هیات پادشاهی العلا گفت «برنامه های متعددی برای کاوشگری و تحقیق و پژوهش در العلا در حال اجرا است و می توان گفت العلا میزبان بیشترین عملیات کاوشگری و حفاری و مطالعات در خاورمیانه است. کاوشگری و حفاری و عکسبرداری ماهواره ای و عکس های هوایی در بیش از ۲۲ هزار کیلومتر مربع در العلا انجام و بیش از ۳۰ هزار بنای تاریخی ثبت شده است».