Kuzey Kutbu çevresindeki 8 ülke dün İzlanda’da toplandı. Zirvede Kuzey Kutbu’nun dünya ortalamasının üç katı daha fazla ısınması nedeniyle oluşan felaket ile mücadele etme sözü verildi. AFP’nin haberine göre toplantıda, jeopolitik rekabete ve Rusya ile Batı arasında artan askeri gerilime rağmen barışın sürdürülmesi sözü verildi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya, Kanada, İzlanda, Danimarka, Finlandiya, Norveç ve İsveç’in katılımıyla İzlanda’nın başkenti Reykjavik’te düzenlenen Arktik Zirvesi’nde yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “İklim, çevre, bilim ve güvenlik alanlarında iş birliğinin hüküm sürdüğü, barışçıl bir Kuzey Kutbu bölgesini teşvik edeceğimize söz veriyoruz. Kuzey Kutbu’nu karakterize eden stratejik rekabet dünyanın dikkatini çekiyor.” Blinken ayrıca Kuzey Kutbu’nun karakteristiğinin barışçıl iş birliği olarak kalması gerektiğini vurguladı. Açıklama, forumda gözlemci statüsünde olmasına rağmen doğal kaynaklar bakımından zengin Kuzey Kutbu’na ilgisini gizlemeyen ve küresel ısınmayla bölgeye erişimi kolaylaşan Çin için gizli bir uyarı olarak değerlendirildi. İzlanda’nın başkentinde gerçekleştirilen önceki gergin görüşmenin ardından Rusya, ABD’nin büyük rakibi olarak nitelendirildi. Rusya son yıllarda Arktik bölgesini stratejik bir öncelik haline getirdi. Sovyet döneminden bu yana terk edilmiş halde olan üsleri ve pistleri yeniden kullanıma açarak modernize etmeye başladı. Ancak Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Batılıları Moskova ile NATO arasındaki ilişkileri düzenleyen metinler aracılığıyla Rusya’nın kapısında rotasyonlu Amerikan askeri varlığı kurmaya yönelik sözler sarf etmekle suçladı. Lavrov gazetecilere verdiği demeçte, “Burada çatışma sebebi veya askeri bir program geliştirmek için herhangi bir neden göremiyoruz” ifadelerini kullandı. Arktik Konseyi 25 yıl önce çevre koruma ve uluslararası iş birliği gibi tartışmalı başlıkların düzenlenmesi amacıyla kuruldu. Konsey misyonu gereğince askeri hamleleri dışlıyor. Bölgesel forumun dönem başkanlığını yürüten Lavrov perşembe günü, olumlu ilişkilerin askeri yöne doğru genişletilmesi amacıyla bölge liderleri arasındaki toplantıların yeniden başlaması çağrısında bulundu. Söz konusu toplantılar 2014’te Kırım’ın Rusya tarafından ilhak edilmesinin ardından askıya alınmıştı. Lavrov, önümüzdeki iki yıl içerisinde devlet ve hükümet başkanları nezdinde bir zirve düzenlenmesi önerisinde bulunarak iş birliği yapılması gerekliliğini savundu. Blinken de gerilim yaratılması yerine Rusya ve diğer üye devletlerle iş birliği yapılması gerektiğini söyledi. 2019 yılındaki Grönland’ı satın alma teklifi ve Rusya ile Çin’e ilişkin açıklamalarıyla kafa karışıklığına neden olan Donald Trump’ın görev süresinin sona ermesiyle halefi Joe Biden’ın söz konusu konuya yaklaşımı yakından izleniyor. Rusya ile olan ilişkileri test ediliyor. Blinken geçtiğimiz günlerde ABD’nin iklim değişikliğiyle mücadele noktasında birçok liderle yeniden aynı noktada bulunmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Kanada Dışişleri Bakanı Marc Garneau da yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Kuzey Kutbu’nun dünya ortalamasının üç katı daha fazla ısınması sebebiyle iklim krizi bizim için uzun vadede en büyük tehdittir.” Arktik Gözlemleme ve Değerlendirme Programı (AMAP) tarafından perşembe günü yayınlanan bir raporda bölgede artan iklim krizine ilişkin endişe verici bilgiler yer aldı. Bölgedeki buz kütlelerinin kış aylarından önce, yaz döneminde tamamen erime riskinin arttığı konusunda uyarıda bulunuldu. Trump yönetimi Finlandiya’da 2019 yılında düzenlenen toplantıda iklim değişikliğinin aşırı etkilerini durdurmayı hedefleyen uluslararası anlaşmayı imzalamayı reddetmişti. Dün yapılan toplantıda kararlaştırılan ortak bildiri ise tüm taraflarca kabul edildi. İlk kez olarak önümüzdeki 10 yıl için stratejik bir plan oluşturuldu. Yapılan açıklamalar Blinken’ın Danimarka’daki toplantının ardından ABD’nin Grönland’a olan ilgisinin göstergesi olarak özerk bölgeyi ziyaret edeceği yönünde.