Önde gelen bir Rus askeri yetkilisinin, Moskova’nın ‘Suriyede kazanılan deneyime’ dayanarak stratejik bombardıman uçağı geliştirme niyetini açıklaması, Rusyanın 2015 yılının sonbaharında Suriyeye askeri müdahalesi nedeniyle elde ettiği askeri faydaların boyutunun ve kalitesinin yeni bir göstergesiydi. Rusya Savunma Bakanlığı, birçok kez Suriye topraklarında test edilen yüzlerce silah ve askeri teknoloji modelinin geliştirildiğini duyurdu. Geçtiğimiz yıl hazırlanan bir rapora göre Moskova, 300’den fazla füze, savaş teçhizatı ve ağır silah modelini test etti. ‘Suriye tecrübesi’ sayesinde iki yüzden fazla model geliştirerek savaş koşullarında daha etkin hale gelmeyi başarırken, ‘gerçek savaş koşullarında’ başarısızlığını kanıtladığı veya çok düşük performans gösterdiği için onlarca modelin üretimini geri çekti. Ancak bu konudaki en önemli açıklama, iki gün önce Rus Hava ve Uzay Kuvvetleri Stratejik Havacılık Komutanı Sergey Kobılaş’ın Suriye’deki muharebe deneyiminin Rus stratejik bombardıman uçaklarını modernize etmek için kullanılacağını duyurmasıyla geldi. Bu, Suriye savaşının nükleer bomba taşıyabilen devasa stratejik bombardıman uçağı stokunun ve en modern füzelerle donanmış uzun menzilli uçakların değerlendirilmesi üzerindeki etkisine ilişkin ilk Rus açıklaması oldu. Kobılaş, Savunma Bakanlığı’na yakın ‘Военное обозрение’ gazetesine verdiği röportajda, “Elbette, Suriye deneyimi de dahil olmak üzere herhangi bir ileri deneyim ve en son teknik başarılar modernizasyonda kullanılacaktır. Uzun menzilli havacılığın üstlendiği görevler çok geniş bir alana sahip, ancak boş durmuyoruz. Muharebe eğitiminin bir parçası olarak, stratejik havacılığı kullanmanın yeni teknolojilerini ve yollarını geliştirmek ve iyileştirmek için sürekli olarak çalışmalar yapılmaktadır. Mevcut fırsatlar göz önünde bulundurularak, belirlenen ve gelecekteki tüm görevler daha iyi, daha hızlı ve daha doğru bir şekilde gerçekleştirilecektir” ifadelerini kullandı. Şarkul Avsatın edindiği bilgiye göre, Rus General, Suriye deneyiminden yararlanılan bazı teknik detayların açıklaması konusunda, “Geniş ölçekli modernizasyon programı, uçakların savaş kabiliyetini ve savaş gruplarının kullanımının genel etkinliğini artırmak için tasarlanmış birçok yeniliği içeriyor” dedi. Aynı bağlamda, gelişmiş silahlar ve yeni motorların eklenmesiyle ekipman ve sistemlerin tamamen yenileriyle değiştirileceğine işaret eden yetkili, “Tüm bunlar, yeni nesil uçuş sistemlerinin tanıtıldığı ana kadar kanıtlanmış ve son derece güvenilir ekipmanların etkin bir şekilde kullanılmasına olanak sağlayacaktır” dedi. Hmeymim’in Rusya’ya faydası İddialı modernizasyon programından bahseden Kobılaş, “Krasnodar Deney Okulu, modern ekipmanla donatılmış yeni bir (DA-42) eğitim uçağı aldı ve bu yolla mezunların modern teçhizat kullanımında hızlı bir şekilde ustalaşmasını sağlayacak” dedi. Kobılaş, Suriye topraklarındaki teknolojilerin ve silahların deneyiminin boyutuyla ilgili Rusyanın Suriyeye askeri müdahaleden stratejik havacılık alanında elde ettiği faydalar için daha az önemli olmayan başka bir boyuta işaret etti. Lazkiyedeki (Suriye’nin batısı) Hmeymim üssündeki iniş pistlerinin genişletilmesinin, yalnızca Suriye hava sahasında değil, aynı zamanda tüm Akdeniz havzasına uzanan bir alanda Rus stratejik havacılığının çalışmalarını canlandırmaya yardımcı olduğuna dikkati çekti. Askeri yetkili, “Tupolev Tu-22M uzun menzilli bombardıman uçaklarının Suriyedeki Hmeymim hava üssüne inişi ve operasyonu, bu uçakların doğrudan Rusya hava sahasından Akdenizdeki hedeflerine ulaşma kriterlerini doğruladı” dedi. Önceden Rus uzun menzilli savaş uçakları, Akdeniz havzasına ulaşmak için uzak bölgelerde bulunan askeri üslerden uçuşlarını başlatmak zorunda kalıyordu. Ancak, ‘Hmeymim’ pistlerinin genişletilmesi, uzun menzilli hava kuvvetlerinin Ortadoğudaki görevlerini kolaylaştırdı ve masraflarını önemli ölçüde azalttı. Yetkili, konuyla ilgili bazı ayrıntılara dikkati çekerek, "Bombardıman uçaklarının Hmeymim Hava Üssüne inişi ve operasyonu kendi boyutlarıyla önemli bir olaydır. İlk olarak, uzun menzilli uçuş ekipleri yeni bir havalimanının kullanımında ustalaştı. İkincisi, bu, yalnızca tatbikat alanlarındaki operasyonlara güvenmek yerine, deniz nesnelerini gerçek koşullarda aramak için Rus filosu ile etkileşime girmenin eşsiz bir deneyimiydi. Hedeflere ulaşma kabiliyetinin kapsamı, tüm Akdenizde Tupolev Tu-22M uçakları tarafından doğrulandı” şeklinde konuştu. Hava Kuvvetleri Komutanı’na göre, uçuşların yoğunluğu son zamanlarda önemli ölçüde arttı. Coğrafya önemli ölçüde genişlerken, Rusyadaki uzun menzilli havacılık alanındaki çoğu havacılık ve mühendislik personelinin kapsamlı savaş deneyimi gelişti. Sergey Kobılaş, “Şu anda uçaklarımız giderek daha fazla uçuş gerçekleştiriyor. Suriyenin yanı sıra Endonezya, Venezuela, Güney Afrika ve Nikaragua gibi yabancı ülkelerin havalimanlarına iniş misyonları gerçekleştirdik. Uzun menzilli havacılık, varlık alanlarını sürekli olarak genişletiyor” ifadelerini kullandı. Ayrıca Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’ne taraf devletlerin silahlı kuvvetleriyle ortak tatbikat planına uygun olarak güney Çin, Japonya, Baltık Denizi ve Karadenize faaliyetler yürütülmesine dikkati çekti. Öte yandan Rusya Dışişleri Bakanlığından dün yapılan açıklamada, Bakan Yardımcısı Sergey Verşininin Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreterinin Suriye Özel Elçisi Geir Pedersen ile yaptığı telefon görüşmesinde Suriye’de çözüm süreciyle ilgili görüş alışverişinde bulundukları belirtildi. Açıklamada, “Görüşmede, Suriyelilerin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2254 sayılı kararı uyarınca BM’nin desteğiyle bizzat uyguladıkları siyasi çözüm sürecinin ilerletilmesi konusunda ayrıntılı bir görüş alışverişinde bulunuldu. Ayrıca Suriyedeki genel bölgesel durum ve Suriye dosyasının BM Güvenlik Konseyinde nasıl ele alınacağı görüşüldü” ifadelerine yer verildi.