Necef Bedevileri için 70 yıl önce hazırlanan sınır dışı edilme planının fikir babası: Moşe Dayan

  • 2/1/2022
  • 00:00
  • 2
  • 0
  • 0
news-picture

Tel Aviv Üniversitesi’nden bir araştırmacı, İsrail hükümetinin Necef’te çadır ve çinko materyaller inşa edilen Bedevi köyü Arakib’i yıkmakta ısrar etmesinin tesadüf olmadığını ortaya koydu. Araştırmacı, söz konusu ısrarın amacının, ‘bir milli park kurmak ve Beerşeba ile Rahat arasındaki iletişimi engellemek’ olarak açıklanandan çok daha büyük olduğunu belirtti. Bu durumun, aksine ‘ulusal bir stratejik mesele’ olduğunu vurgulayan araştırmacı, bunun Siyonizmin önde gelen liderlerinden Moşe Dayan’ın Arapları sınır dışı etme ve Necef’i arındırma planına hizmet ettiğini kaydetti. İsrail merkezli ‘Haaretz’ gazetesinin haberine göre İsrail Başsavcılığı, Necef’teki Arakib sakinleri tarafından açılan bir davaya ilişkin yürüttüğü araştırmada da bu gerçeği ortaya koydu. Başsavcılık bu konunun, İsrail’in kuruluşundan yüzlerce yıl önce yaşadıkları toprakların geri verilmesini talep eden ve bugün yeniden sınır dışı edilme tehdidi altında olan Necef Bedevilerinin açtığı davalara son vereceği görüşünde. Bu nedenle savcılık, konuyu ‘stratejik bir ulusal güvenlik sorunu’ olarak görmekte ısrar ediyor. Necef’in Bedevi vatandaşları, müsadere ve sınır dışı etme politikası nedeniyle topraklarının çoğunu kaybettiler. Bedeviler, geçtiğimiz onlarca yıl içerisinde de birçok mülkiyet davası açtı ancak İsrail mahkemeleri bu davaları reddetti. Arakib köyü sakinleri, topraklarında kalmak için yeni bir dava daha açtı. Müzakereler sırasında siyasi aktivist ve Tel Aviv Üniversitesi tarih bölümünde öğretim görevlisi Profesör Gadi Algazi tarafından hazırlanan akademik bir çalışma sunuldu. Algazi, çalışmasında İsrailli liderlerin, eski İsrail Savunma Bakanı Moşe Dayan’dan başlayarak Necef Araplarını zorla sınır dışı etmeyi planladıklarını gösteren birkaç belge ortaya koydu. İlk kez ortaya çıkan belgelerden biri de Kasım 1951’de, Dayan liderliğindeki askeri operasyonun İsrail Ordusu Genelkurmay Başkanı Yigael Yadin’in onayıyla Bedevileri topraklarından Necef’teki başka bir bölgeye sürme planıyla ilgili. Profesör Algazi çalışmaya dair şu açıklamada bulundu: “Çalışma, David Ben-Gurion’un (dönemin başbakanı) reddettiği şeyin, yani Bedevi Arapların ‘topraklarını kontrol etmek amacıyla’ Nevef’in kuzeybatısından doğuya, ıssız bölgelere organize bir naklinin uygulandığını kanıtlıyor. Olay tehdit, şiddet, rüşvet ve dolandırıcılığın karışımıyla gerçekleşti.” Çalışmanın askeri faaliyetin nasıl seyrettiğini gösterdiğini, ayrıca askeri hükümet yetkililerinin kendi aralarında karşılıklı anlattıkları hikayelerle bu durumun ortaya koyulduğunu belirten Profesör algazi, üst düzey subayların da bunun yasa dışı bir askeri operasyon olduğunu bildiklerini vurguladı. Profesör Gadi Algazi, ordunun tehdit ve şiddet eylemlerinin yanı sıra Bedevilerin muhalefeti, protestoları ve topraklarına tutunma ısrarları gibi diğer gerçeklere de dikkat çekiği açıklamasını şöyle sürdürdü: “Bedevilerin gönüllü olarak hareket ettikleri formül onaylanıncaya kadar, yayının nasıl engellendiğini ve raporların aşama aşama temizlendiğini görebiliyoruz.” Bedevi vatandaşların mücadelesi konusunda aktif faaliyet yürüten araştırmacı, çalışmalarına Necef’te Güvenlik Bakanlığı ve Kibbutzim arşivlerinde başladığını belirtti. Profesör Konya dair şunları söyledi: “Belgelerin zenginliğini Kibbutzların arşivlerinde gördüm. Bazen kendimi, bir araya getirmek ve düzenlemek için yıllarca uğraştığım arşivler arasında buldum. Bazen eski bir çekmeceyi karıştırmaya yöneldim. Bu konunun yavaş yavaş beni sekiz yıldır meşgul eden bir araştırmaya yönelteceğini tahmin etmemiştim.” Araştırmacı, Dayan’ın 25 Eylül 1951’de Ordu Genelkurmay Başkanlığı’na gönderdiği bir mektuba denk geldi. Algazi’nin belirttiğine göre mektupta şu ifadelere yer verildi: “Shoval (Kibbutz) yakınlarındaki Bedevilerin çoğunu, Hebron (el-Halil)- Beerşeba sokağının güneyindeki topraklara nakletmek artık mümkün. Böylece 60 bin dönüm boşaltılacak ve ekilip üzerinde kasabalar kurulacak. Bu nakilden sonra Hebron (el-Halil)- Beerşeba sokağının kuzeyinde Bedevi kalmayacak.” Dayan, mektubunda Bedevilerin yeni topraklara nakledilmesinin, onların toprak sahibi olma haklarını ortadan kaldıracağını ve devlet arazilerinin kiracısı olacaklarını belirtiyor. Dayan, mektuptan bir yıl önce iktidardaki Mapai Partisi’nin Haziran 1950’deki bir toplantısı sırasında  şu açıklanmayı yapmıştı: “170 bin Arap’tan oluşan bu kitleyi ‘kaderleri henüz belirlenmemiş’ gibi değerlendiriyor olmamız, parti politikasına yön vermelidir. Umuyorum ki önümüzdeki yıllarda bu Arapların İsrail topraklarından nakledilmesi (kovulması) için başka bir olasılık daha doğacaktır.olacaktır.” Moşe Dayan bundan bir yıl sonra söz konusu politikayı Necef’te uyguladı ancak Bedevi vatandaşları ülkede kaldı.

مشاركة :