Ülkedeki yoğun kum fırtınası nedeniyle Kuveyt Uluslararası Havalimanında dün (Pazartesi) öğleden sonra hava trafiği geçici olarak durduruldu. Kum fırtınası Suudi Arabistan ve Irak’ta da hayatı felç etti. Yoğun toz kütleleri görüş mesafesini düşürdüğünden ve bu durum kronik solunum yolu hastalarını olumsuz etkileyeceğinden Suudi yetkililer gerekli önlemlerin alınması konusunda uyarıda bulundu. Suudi Arabistanın kuzey ve doğu kesimlerini dün, bir haftada ikincisi gerçekleşen yoğun bir toz ve kum dalgası kapladı. Suudi Arabistan Meteoroloji ve Çevre Koruma Kurumu tozu ve toprağı yükselten güçlü rüzgarların etkisinin devam etmesi konusunda uyardı. Suudi Arabistan Meteoroloji ve Çevre Koruma Kurumu Sözcüsü Hüseyin Kahtani, “hala içinde bulunduğumuz bahar mevsimi atmosferinin baskın özelliğinin, Krallık semalarının büyük kısmında görülen görülen aktif rüzgarlar olduğunu” söyledi. Kahtani, “Bahar aylarında bazen, dün ülkeyi kasıp kavuranlara benzer kum fırtınaları yaşandığını ve sadece bu mayıs ayında üçüncü kez toz fırtınası yaşandığını” ifade etti. Kahtani, Şarku’l Avsat’a konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Suudi Arabistan Krallığı’nı kaplayan kum fırtınaları çoğunlukla dış etkilerin sonucu olarak ortaya çıkıyor. Kum fırtınaları önce Krallığın kuzeyindeki komşu ülkeleri vuruyor. Daha sonra hızı saatte 40 ila 60 km arasında değişen rüzgarlarla Krallığa doğru hareket ediyor. Bu fırtınalardan en çok Necran gibi güneyde yer alan iç kısımdaki bölgelere ek olarak Krallığın kuzeyi ve doğusu etkileniyor.” Toz fırtınası Kuveyt başkentini vurdu. Fırtına görüş mesafesini düşmesine ve uçuşların aksamasına neden oluyor. (KUNA) -Kuveyt resmi makamları toz fırtınasının sağlığa etkileri konusunda uyarıda bulunuyor. (EPA) Toz ve kum fırtınalarının sağlık açısından bireyleri veya okul günlerinde öğrencileri etkilemesine izin vermemek için acil şekilde müdahale edilmesinin önemine değinen Kahtani “Ulusal Meteoroloji Merkezi, günün her saati çalışan bir erken uyarı sistemi de dahil olmak üzere bir mekanizma üretmek için çalışıyor. Merkez aynı zamanda potansiyel hava olaylarını takip etmek, kişilere ve kullanan her kesime fayda sağlamak ve mevcut durumla başa çıkmak için hassas mekanizmalar geliştirmeye gayret ediyor. Söz konusu mekanizmalar, hava koşullarının genel etkilerine ilişkin Sağlık Bakanlığı’nın sağladığı bilinçlendirmeler, sivil savunma çalışmaları ve bu konuda yayınladığı direktifler gibi bilgileri aldıktan sonra harekete geçmeye başlayacak” dedi. Ulusal Meteoroloji Merkezi dün sabah erken saatlerde, Krallığın kuzeyinde kuvvetli rüzgarlar sonucu gerçekleşen bir kum fırtınası oluşumunu gözlemledi. Bu hava dalgalanmalarının etkisinin Riyad şehri dahil, Krallığın doğu ve orta bölgelerine kadar uzanacağı konusunda uyarıda bulundu. Kötü hava şartları Krallığın batı kesiminde de etkisini gösterecek. Yine Tebük, Mekke ve Medine de yükselen toz ve dalgalardan etkilenen bölgeler arasında. Aktif Twitter kullanıcıları, Hafar el Batin, Rafha ve Arar dahil olmak üzere Suudi şehirlerinin semalarını kaplayan ve görüş mesafesini düşüren kalın toz bulutunu gösteren videolar yayınladı. Hava şartlarından etkilenen bölgelerdeki binaların ve arabaların çatılarına kum katmanları yığıldı ve yükselen toz evlere doğru ilerlemeye başladı. Suudi Sivil Savunma, özellikle solunum yolu rahatsızlığı olanların evde kalmaları ve rüzgar ve kum fırtınalarının etkisinden korunmaları için, zorunlu olmadıkça dışarı çıkmamaları konusunda uyardı. Kum fırtınasının ortasında Iraklı bir çocuk (AFP) Orta Doğu’da, sık sık kum fırtınası dalgaları yaşanıyor. Ancak bu fırtınaların sıklığı son yıllarda arttı ve uzmanlar bu durumu kuraklık sorununun alevlenmesine, ağaçlandırma eksikliğine ve çölleşme alanlarının artmasına bağlıyor. Irak, geçtiğimiz birkaç hafta boyunca, önemli kentlerinde hayatı felç eden ve kamusal alanları ve hava trafiğini aksatan kum fırtınalarına sık sık tanık oldu. Bu toz fırtınaların etkisi, farklı derecelerde olmak üzere Suriye, Kuveyt ve Suudi Arabistan dahil olmak üzere komşu bölgelere ve ülkelere kadar uzanmaktadır. Irakın başkenti Bağdat ve Erbile kadar ülkenin diğer bölgelerinde dün gökyüzünü kum kaynaklı toz tabakası kapladı ve binden fazla boğulma vakasının yaşanmasına neden oldu. Yetkililer, departmanlardaki resmi çalışma saatlerini ve hava trafiğini geçici olarak askıya aldı. Irakı geçtiğimiz pazar gecesi vuran yeni toz fırtınası öğle saatlerinde hafiflemeye ve geri çekilmeye başladı. Toz fırtınasına karşı korku ve endişenin artmasıyla, söz konusu hava durumunun daha fazla yaşanmasını bekleyen vatandaşlar arasında korku arttı. Daha önceki BM raporları, kuraklığın devam etmesi ve bununla mücadele etmek için uygun tedbirlerin alınmaması durumunda Irakın yılda yaklaşık 300 toz fırtınasına maruz kalma ihtimalinden bahsetmişti. Bazı çevre raporlarına göre, Irak topraklarının yaklaşık yüzde 92si önümüzdeki yıllarda kuraklık ve çölleşmeye maruz kalacak. Şu an ülke kuraklık nedeniyle yılda yaklaşık 100 bin dönüm tarım alanı kaybediyor. Irak İnsan Hakları Gözlemevi konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Beklentiler, özellikle güney bölgelerinde kuraklık ve toz fırtınaları nedeniyle vatandaşların yerlerinin değiştirilmesi olasılığı bulunduğu yönünde. Bu, Irak hükümetinin sivillerin hayatlarını korumak ve vatandaşların yerinden edilmelerini önlemek için mümkün olan her yolu kullanması gerektiğine dair bir uyarı”. Suudi Arabistan semalarını kaplayan toz tabakası (Fotoğraf: Beşir Salih) Kum ve toz fırtınaları insan sağlığını tehdit ediyor Son günlerde Ortadoğuyu saran kum fırtınaları, uzmanların uyardığı gibi değişikliği nedeniyle çoğalabilir ve insan sağlığını ciddi riske atabilir. Şarku’l Avsat’ın Irak merkezli Rudaw TV’den aktardığı habere göre Nisan ayı ortalarından bu yana sekiz kum fırtınasının kapladığı Irakta Pazartesi günü en az 4 bin kişi solunum sorunları nedeniyle hastanelere başvurdu. Bu ayın başlarında benzer solunum yolu rahatsızlıkları nedeniyle Irak hastanelerinde 5 binden fazla kişi tedavi edildi. Söz konusu fırtınalar, İran, Irak, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni gelecek açısından daha fazla korkuyla boğmuş durumda. Kuvvetli rüzgarlar atmosfere büyük miktarlarda kum ve toz kaldırır, bu toz da daha sonra yüzlerce, hatta binlerce kilometre yol katedebilir. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), kum fırtınalarının toplam 150 ülke ve bölgeyi etkileyerek çevre, sağlık ve ekonomiyi olumsuz etkilediğini bildirdi. Barselona Süper Bilgi İşlem Merkezi ve Katalan Araştırma ve İleri Araştırmalar Kurumunda kum ve toz fırtınası uzmanı Carlos Perez Garcia-Pando, "Bu, hem yerel hem de küresel, ancak menşe bölgelerinde daha yoğun bir olaydır" dedi. “Fırtına bakteri ve virüslerin yanı sıra pestisit ve diğer toksinleri yayabilir” Fırtınalar, Kuzey Afrika, Arap Yarımadası, Orta Asya ve Çinin kuru veya yarı kurak bölgelerinden kaynaklanıyor. Daha az etkilenen diğer bölgeler ise Avustralya, Amerika ve Güney Afrika. BM Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) de havadaki tozun oluşturduğu "ciddi riskler" konusunda uyardı. İnce toz parçacıkları astım ve kardiyovasküler rahatsızlıklar gibi sağlık sorunlarına neden olabilir ve ayrıca bakteri ve virüslerin yanı sıra pestisit ve diğer toksinleri yayabilir. WMO, "Partikülün boyutu, insan sağlığına yönelik potansiyel tehlikenin önemli bir belirleyicisidir" dedi. 10 mikrometreden küçük olabilen partiküller genellikle burun, ağız ve üst solunum yollarında sıkışabilir ve bunun sonucunda astım ve zatürree gibi solunum rahatsızlıklarıne neden olabilir. En çok risk altında olanlar, solunum ve kalp sorunlarıyla mücadele edenlerin yanı sıra en yaşlı ve en genç olanlar. Ve en çok etkilenenler, Mart ayındaki olay gibi Sahradan giden tozun nadiren etkilediği Avrupanın aksine, düzenli olarak kum fırtınasına maruz kalan ülkelerde yaşayanlar. Hava ve iklim koşullarına bağlı olarak, kum tozu atmosferde birkaç gün kalabilir ve uzun mesafeler katedebilir, zaman zaman bakteri, polen, mantar ve virüsleri toplayabilir. Strasbourg Üniversitesinde araştırmacı ve Air Health Climate kolektifinin bir üyesi olan Radyolog Thomas Bourdrel, “Kum parçacıkları, yanma ile üretilen parçacıklardan daha az zehirli olsa bile, fırtınalar sırasındaki aşırı yoğunlukları, özellikle en savunmasız olanlar arasında, kardiyo-solunum ölümlerinde oldukça önemli bir artışa neden oluyor" dedi. Bazı bilim insanları, kum fırtınalarının sıklığının ve yoğunluğunun iklim değişikliği nedeniyle daha da artabileceğini söylüyor.