Geçtiğimiz yıl 24 Aralıkta Kamışlı havaalanından Rusya’nın Suriye’deki hava üssü Hmeymim’e doğru bir uçak kalktı. Uçakta, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Kürt öz yönetiminden bir heyet bulunuyordu. Heyet, Moskova görevini tamamlamıştı. Kürt öz yönetimine danışmanlık yapan Badran Jia Kurd’ın başkanlık ettiği heyet, Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle görüşmelerde bulundu. Jia Kurd, Kamışlı’ya döndüğünde Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulundu. Toplantıyı kendilerinin talep ettiğini belirten Kurd, Rus yetkililere Şamla görüşmeleri yeniden başlatacak bir yol haritası sunduklarını kaydetti.Kritik yol haritası Kürtler tarafından hazırlanan ve Ruslara sunulan yol haritasının bir kopyasına Şarku’l Avsat ulaştı. Yol haritası 4 önemli noktadan oluşuyordu. Birincisi, Türkiye ile olan kuzey sınırının düzenli kuvvetler tarafından korunması. İkincisi, Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolü altındaki kaynaklar ve iç gelirin eşit şekilde dağıtılması. Üçüncüsü bir anlaşma yapılması durumunda, SDG unsurlarının normal ordu sistemine entegre edilmesi. Dördüncüsü ise Suriye’nin kuzeydoğusundaki öz yönetim yapılarının anayasaya entegre edilmesi için bir formül bulunması. Önerilen haritaya göre Kürtler, hükümet sisteminin “Adem-i merkeziyetçi” (merkezin yokluğu) olması konusunda ısrar ediyorlar. Jia Kurd, Rus tarafına sunulan bu temel ilkelerin, “Suriye topraklarının birlik ve egemenliğine olan bağlılıklarını vurguladığını ve bu ilkelerin Şam’la pazarlığın kilit noktaları olduğunu” belirtti. Rusların sunulan yol haritasına yönelik tutumuna değinen Jia Kurd, “Kendilerine sunduğumuz ilkeleri olumlu bir şekilde dinlediler ve Şamla arabuluculuk yapmak istediklerini belirttiler” dedi. Yıllarca süren marjinalleştirme ve ulusal baskının ardından Suriyede Kürtlerin nüfuzu arttı ve rejim güçleri 2012nin sonuna kadar kuzeydoğu bölgelerinden kademeli olarak çekildi. 2014 yılı başından itibaren özyönetim beyanı sonrasında ise 2016 baharında federal sistem ilan edildi. Kürtler bölgelerini “Rojava” yani “Batı Kürdistan” olarak isimlendiriyorlar. SDG ve onun omurgasını oluşturan Halk Koruma Birlikleri (YPG), Suriyenin kuzeyindeki ülke topraklarının yaklaşık yüzde 30unu kontrol altına aldı ve Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed yanlısı güçlerin ardından ikinci baskın güç haline geldi.Kürtlerin bölgedeki konumu Kürtlerin elindeki en büyük gücün kontrol ettiği bölgeler olduğunu söyleyen Jia Kurd, Suriyenin kuzeyinde Fırat Nehri üzerindeki barajları, petrol sahalarını, tarımsal ve ekonomik kaynaklar ile sınır geçiş kapılarının kontrol altına alındığını ifade etti. Kurd, bunların, Şamla müzakerelerde Anayasa dahil olmak üzere tüm Kürtlerin ulusal haklarını, siyasi ve kültürel oluşumlarını içerecek kilit unsurlar olacağını kaydetti. Washington liderliğindeki Uluslararası Koalisyon destekli SDG’nin siyasi kolu Suriye Demokratik Konseyi (SDC) temsilcileri, Suriye rejim güçleri ile son olarak geçtiğimiz yılın ortalarında, SDC’nin talebi üzerine resmi görüşmelerde bulundular. Görüşmeler Esedin Haziran 2018’in başlarında yayınlanan bir televizyon röportajında SDG’ye yönelik “Ya müzakere masasına oturulur ya da askeri çözüme gidilir” şeklindeki tehditlerinin ardından yapıldı. Rejim yetkilileri ardından, sınır kapılarının kontrolünü, güvenlik güçlerinin şehirlere konuşlandırılmasını, Fırat Barajı personelinin ve idaresinin iade edilmesini ve Kürtlerin 107 sayılı kararname uyarınca yerel yönetim seçimlerine katılmalarını istedi. Ancak Kürtler görüşmeleri durdurdu. O dönem Şam yönetiminin askeri çözüme güvenmesi ve ulusal uzlaşı projesine bağlı kalması nedeniyle ciddi bir diyalog projesi olmadığına vurgu yapan Jia Kurd, kendilerinin de bunu reddettiğini ifade etti. Rejimin, yapısını veya anayasayı değiştirmeden mevcut siyasi biçimini sürdürmek istediğine dikkati çeken Jia Kurd, Rusyanın daha önce de arabuluculuk çabalarında rol oynadığının altını çizdi.Kürtlerden Rusya ve Şam’a çağrı ABD’nin Suriye’den çekilme kararlarıyla kızdırdığı Kürt liderler, Rusya ve müttefiki Şam’a, sınırı Türkiye’nin tehditlerinden koruması çağrısında bulundular. Tehdit altındaki bölgenin çoğunluğu Fırat Nehrinin doğusunda yer alıyor ve ülkenin yaklaşık üçte birine kadar uzanıyor. Bununla birlikte Fıratın batısında bulunan Menbiç ve Fırat’ın güneyinde bulunan Tabka şehirleri de bu tehdit kapsamında yer alıyor. Suriyeli Kürtler, ABD Başkanı Donald Trump’ın ani Suriye’den çekilme kararı sonrası tam bir hayal kırıklığı yaşadılar. Jia Kurd, öz yönetimin, ABD desteği veya Uluslararası Koalisyon’un desteğiyle değil, bölgedeki tüm oluşumların çabaları ve fedakârlıkları ile ilan edildiğini vurguladı. Türkiye sınırındaki el-Cezire kentinin öz yönetimin idaresindeki bölgelerden biri olduğunu söyleyen Jia Kurd, buranın ABD’nin Suriye’ye müdahalesi öncesinde kurulduğunu belirterek, “Bu yüzden bu erken kazanılan deneyimi, ABD varlığıyla ilişkilendirmedik” ifadelerini kullandı. ABD kararının kendilerini hayal kırıklığına uğratmadığını söyleyen Jia Kurd, “Bu yönetim devam edecek. Çünkü karar ABDli yetkililer de dâhil olmak üzere herkes için sürpriz oldu. Bazıları bu kararı gerekçe göstererek istifasını sundu” dedi. Washingtonun bu kararı almadan önce ­müttefikleriyle görüşmesi gerektiğine dikkati çeken Jia Kurd, bunun DEAŞ unsurlarına karşı askeri operasyonların devam etmesi ve bölgede kaosun yaşanmasıyla istikrarsızlığa sürüklenmesinden kaçınmak için gerekli olduğunu kaydetti.En büyük endişeleri Türkiye Kürt yetkililere göre öz yönetim, Moskova aracılığıyla Şam ile görüşmelere odaklanmış durumda. Türkiye’nin geçtiğimiz yıl Mart ayında Afrin’e gerçekleştirdiği operasyonun tekrarlanması ve YPG unsurlarının Fıratın doğusuna çekilmesinden korkuyorlar. Türkiye YPG’yi, ülkenin güneydoğusunda yaklaşık 40 yıldır silahlı faaliyetlerde bulunan yasadışı PKK terör örgütünün bir uzantısı olarak görüyor. Türkiye’nin, bölgelerine yönelik olası operasyonlarını engellemek için farklı seçenekleri tartıştıklarını belirten Jia Kurd, Rusya, Fransa ve AB ülkeleriyle öz yönetime yardımcı olmaları için görüşmelere devam ettiklerini kaydetti.