Fransa, İngiltere, Almanya ve İtalya Tahran rejimini Ortadoğu’da uyguladığı yayılmacı politikalarından vazgeçmesi konusunda uyardı. Avrupa ülkeleri, İran’dan Lübnan, Suriye, Yemen ve Irak’taki politikalarını düzeltmesi ve bu konuda Viyana anlaşmasına uygun olarak hareket etmesini istedi. Avrupa ülkeleri İran’a uluslararası toplumla çatışmak yerine barış içinde geçinmesi çağrısında bulundu. E4 ismi altında faaliyet gösteren 4 Avrupa ülkesi olan Fransa, İngiltere, Almanya ve İtalya’nın temsilcileri ile İran arasında gerçekleşen periyodik toplantılarda İran’ın Lübnan, Suriye, Yemen ve Irak’taki kabul edilemez politikaları ele alındı. Görüşmelere katılan bir Avrupalı kaynak yaptığı açıklamada görüşmelerde gündemdeki konuların ele alındığını belirtti. Tahran’ın faaliyetleri ve İran’ın özgürleştirici bir rol oynama bahanesiyle bölgedeki milisleri finanse etmesi ve silahlandırmasından ötürü siyasi destekten yoksun bırakılması girişiminin görüşülmesinden dolayı bazı müzakerelerin verimsiz geçtiğini söyleyen kaynak, merkezi yönetimin bunu askeri ve siyasi olarak gerçekleştiremediğini belirtti. 4 Avrupa ülkesi İran’a bu bahanenin yeterli olmadığı, politikalarının bölgedeki ülkelerin egemenlikleri için bir ihlal olduğu ve Tahran’ın bölgedeki siyasetinde ikili davrandığını aktardı. E4 grubuna yakın kaynaklar ise Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalarda İran’ın kendisine gelen talepleri reddetmesinin Avrupa ülkelerinin Tahran’ın Avrupa ile ilişkileri iyileştirmesi konusundaki ikna çabalarını sona erdiremeyeceğini çünkü bunun ABD Başkanı Donald Trump ile İran arasında büyük bir düşmanlık çıkarılabilecek olumsuz etkenleri ortadan kaldıracağını söylüyor. İki ülke arasındaki düşmanlığın İran’ın etkili olduğu ülkelerdeki emniyet için bir tehdit olduğunu belirten kaynaklar İran’ın özgürleştirme bahanesi ile ülkelere müdahale etmesinin bölge güvenliği için bir tehdit teşkil ettiğinin farkında olmadığını belirtti. Trump’ın İran’a yönelik saldırılarını artırdığı bir dönemde 4 Avrupa ülkesinin ortamı sakinleştirmeye çalıştığını belirten kaynaklar İngiltere, Almanya ve İtalya’nın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un politikasını desteklediğini söyledi. Macron’un politikasının iki hedefe matuf olduğunu belirten kaynaklar bunların İran’ı nükleer anlaşmaya uymasını sağlayarak nükleer sistemlerin azaltılması ve atom bombası üretmelerinin engellenmesi ile ulusal güvenliğin korunması olduğunu ifade etti. E4 ülkeleri ABD’nin nükleer anlaşmadan ayrılmasına üzülürken anlaşmanın halen yürürlükte olduğunu söylüyor. İran’ın Ortadoğu’daki faaliyetlerini tehlikeli bulan Avrupa ülkeleri Tahran’dan bölgedeki politikasını değiştirmesini istiyor. Söz konusu 4 ülke Avrupa ile Tahran arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi için İran’a 3 şart sundu. Birinci şart İran’ın oluşturduğu Şii milislerin tehlikeli olduğunu kabul etmesi iken Avrupa, Şii milislerin bölge güvenliği için bir tehdit olduğunu ve asla kabul edilemeyeceğini düşünüyor. İkinci şart ise İran’ın balistik füze programlarını durdurması. 4 Avrupa ülkesinin İran’a sunduğu son şart ise Tahran’ın İsrail’in bölgedeki varlığı ve güvenliğine yönelik tehditlerine bir son vermesi. Öte yandan önde gelen bir Lübnanlı yetkili yaptığı açıklamada E4 ülkelerinin çabaları için “iyi ancak Trump’ın kabul etmesi zor” ifadelerini kullandı. Yetkili “Avrupa ülkelerinin çözüm için Beyaz Saray ile ortak hareket etmesi gerekiyor. E4 ülkelerinin sunduğu 3 şart İran’ı tatmin edecek birkaç madde ile birlikte iyi bir çıkış noktası olur” dedi.
مشاركة :