Ortadoğu sorunu olarak da bilinen İsrail-Filistin çatışmasının kökeni 1916 tarihinde Fransa ve İngiltere arasında gizli olarak imzalanan ve Bilad-ı Şam ile Irak’ı ayıran Sykes-Picot Anlaşması’na dayanır. Bu anlaşmayla Filistin İngiltere’nin hakimiyeti altında kalıyordu. Ertesi yıl 1917de İngiltere, Filistinde bir Yahudi siyasi birliğinin kurulmasını benimseyen Balfour Deklarasyonunu yayınladı. Aynı yıl İngiliz ordusu, Filistin ve Doğu Ürdün’de manda yönetimine başladı. 29 Kasım 1947’de BMGK, Filistin’de İngiliz mandasına son verilmesi ve bölgenin üçe bölünerek bağımsız Filistin ve İsrail devletlerinin kurulması diğer bölge olan Kudüs ve Beytüllahim şehirlerinde uluslararası gözlemcilerin elinde bulunmasına karar verdi. 15 Mayıs 1948’de ise Filistin topraklarında İsrail devletinin kurulduğu ilan edildi. Haziran 1967 savaşından bu yana, Arap dünyası ve İsrail arasında Filistin davasını çözmeyen çatışmalar, savaşlar ve barış görüşmeleri yapıldı. BM tarafından kabul edilen en önemli barış planI, Haziran 1967 savaşından sonra geldi; 22 Kasım 1967 tarihli 242 sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararı, "barış için toprak" ilkesini sağladı. -Ekim 1973 savaşından sonra, 424 sayılı Kararın uygulanmasını onaylayan 338 sayılı başka bir Güvenlik Konseyi Kararı yayınlandı. -Kasım 1977de Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat Kudüse tarihi bir ziyarette bulundu. -1979da Başkan Sedat ile İsrail Başbakanı Menahem Begin arasında Camp David anlaşması imzalandı. -1991 yılında Mısır ve İsrail arasındaki anlaşmayı teşvik etmek amacıyla Amerika ve Sovyetler Birliği gözetiminde Madrid’de bir anlaşma imzalandı. -13 Eylül 1993te İsrailliler ile Filistinliler arasındaki doğrudan müzakerelerin ardından Oslo Anlaşması yapıldı. ABD Başkanı Bill Clinton’un huzurunda Filistinli lider Yaser Arafat İsrail Başbakanı İzak Rabin ile el sıkıştı. -Oslo Anlaşması, İsrail kuvvetlerinin Batı Şeria ve Gazzeden aşamalı olarak çekilmesini ve ‘Geçici Filistin Yönetiminin’ beş yıllık bir geçiş döneminin, 242 ve 338 sayılı Karara dayanarak kalıcı bir çözümle sonuçlanmasını öngörmüştür. -Bir yandan Filistin sorununu çözmeye çalışan bir yandan da Filistin Öz Yönetimi kurmaya çalışan görüşmeler arasında 1995 Taba, 1998’de River Vadisi, 1999’da Şerm eş- Şeyh ve 2000’de Camp David anlaşmaları yapıldı. -Mart 2002’de, İsrail’in 1967 sınırlarına çekilmesi, Batı Şeria’da ve Gazze Şeridinde Filistin devletinin kurulması ve “adil bir çözüm” oluşturulmasına karşılık İsrail’in varlığının tanınmasını içeren Beyrut’ta, Suudi barış planı veya Arap barış planı açıklandı. -Haziran 2002de Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletleri içeren Dörtlü, barış için yol haritasını açıkladı. -2007de ABD Başkanı George W. Bush, Filistinliler ve İsrailliler arasındaki barış sürecini sürdürme girişiminde bulundu, -2 Eylül 2011de ABD Başkanı Barack Obama, Beyaz Sarayda Mahmud Abbas ile İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu arasında doğrudan görüşme çağrısında bulundu. -19 Temmuz 2012de ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Filistinliler ile İsrail arasındaki nihai statü müzakerelerine devam etmek için bir anlaşma yaptığını açıkladı.
مشاركة :