Cezayir’de eğitimde birinci yabancı dil olarak İngilizcenin Fransızcanın yerini alması meselesi kamuoyunu meşgul ediyor. Moliere’nin dili, yaklaşık 132 yıl süren sömürge geçmişinden ötürü on yıllar boyunca resmî kurumlar ile meclislerdeki işlemlerin çoğuna hâkim oldu ve bu Mağrip ülkesinin vatandaşları arasındaki en yaygın dil olarak varlığını sürdürdü.Halk oylaması Tartışma, Cezayir Yükseköğretim Bakanlığı’nın internet sitesinde üniversite eğitiminde Fransızcanın İngilizce ile değiştirilmesine dair bir anket yayınlaması ile patlak verdi. Nihai karar, ülke içinde ve dışındaki akademisyen çoğunluğuna bırakılacak. Bu adım, sosyal medya fenomenlerinden çok sayıda etkileşim aldı. Yükseköğretim Bakanlığı’nın üniversitelerde eğitim dili olarak İngilizcenin kabul edilmesine yönelik anket sonuçlarını birkaç gün içerisinde açıklaması bekleniyor. Bakan Tayyib Nuri, bir açıklamasında, “Sürecin bir başlangıcı olarak çok sayıda görüş dile getirildi. Destekleyenler olduğu gibi karşı çıkanlar da var. Üniversite hocaları, öğrenciler ve üniversite yetkilileri tarafından sunulan görüşler videolar ve saha açıklamaları ile belgelendirildi. Bunları yakın zamanda sizin bilginize sunacağım” ifadelerine yer verdi.Saldırganlık bulaşıcıdır Bu uygulama ile eş zamanlı olarak Eğitim Bakanlığı, bu ayın on altısında yapılacak olan sektörde mesleki terfi imtihanlarında Fransızca dil sınavının kaldırılacağını açıkladı. Bakanlık ilk kez böylesi bir kararı duyuruyor. Cezayir’de eğitimde Fransızcanın yerini İngilizcenin almasını talep eden yetkililer arasına katılan Cezayir Çalışma ve İstihdam Bakanı Ticani Hassan Haddam, Dayanışma Yüksekokulu öğrencilerinin mezuniyet töreninde, “Cezayir’de İngilizcenin gelişerek Fransızcanın yerini almasını diliyorum. Çünkü Fransızca küresel bir dil değil ve kullanım alanı da belirli birkaç ülke ile sınırlı” şeklinde konuştu. Hükümet Yetkilisi, bir sonraki sosyal girişte Sosyal Güvenlik Yüksekokulunda İngilizce eğitime başlanacağını ve ilk deneyim olarak başta İngilizce konuşan Afrika ülkelerinin bu okulun hizmetlerinden faydalandırılacağını duyurdu. Bu adım, ‘bu bilimsel yapılaşmanın bölge ve kıta düzeyinde eğitim-öğretim alanlarındaki rolünü güçlendirme çabası’ kapsamında atılacak.Tarihi bir fırsat Cezayir Ulusal Yükseköğretim Akademisyenleri Konseyi Ulusal Koordinatörü Dr. Abdulhafiz Milat, konuyu, “Bu adımı tebrik ediyor, güçlü bir şekilde destekliyoruz. Sendika olarak bu adıma destek olup eşlik etmeye hazırız, zira biz uzun bir süredir özellikle yükseköğretimde Fransızca kullanımından kurtulmak gerektiğini söyleyen ilk kuruluşuz. Bu dil, teknolojik ve bilimsel gelişmeye artık ayak uyduramıyor. Fransa’da bile İngilizce, üst düzey bilimsel çalışmalarda baskın dil haline geldi. İngilizceye geçiş eğilimi, önceki Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın 1999 yılında iktidara gelmesinden önce güçlü bir şekilde varlığını hissettiriyordu. Ancak Buteflika bu eğilimi durdurdu. Hatta önceki Cumhurbaşkanı Liamine Zeroual tarafından getirilen Araplaşma yasasını bile dondurdu. 22 Şubat hareketinden sonra bugün, Buteflika’dan, onun rejiminden ve Fransa hesabına çalışan derin devletten yani söz konusu eğilimin önüne taş koyan unsurlardan kurtulduk. Bugün ölü Fransızcadan ve bağımlılıktan kurtulmak için önümüzde tarihi bir fırsat var. Cezayir halkının bu eğilimi güçlü bir şekilde desteklemesi gerekir” sözleri ile değerlendirdi.Hareketin rolü Cezayir’deki 22 Şubat Hareketi başladığından bu yana göstericiler, her cuma miting düzenleyerek Fransa’nın ülkeleri üzerindeki egemenliğini kınayarak Paris’e tanınan ekonomik ayrıcalıkların durdurulması çağrısı yapıyor. Halkın gözünde Paris, mallarını elden çıkarmak ve birçoklarının iştahını kabartan gizli zenginlikler üzerinde yatan bir ülkeden büyük kârlar elde etmek için Cezayir’i bir pazar belledi. Fransız egemenliği ekonomi ile sınırlı kalmıyor. Son yıllarda İngilizceye daha fazla ilgi gösteren ve yetkililerden bu dilin birinci yabancı dil haline getirilmesini talep eden yeni bir neslin ortaya çıkması ile birlikte Cezayirliler, bu ülkeye olan kültürel bağlılık konusundaki hoşnutsuzluklarını da dile getiriyor. Bu esnada Cezayirlilere Shakespeare’in dilini öğretmek için açılan enstitü ve kurslar çoğalıyor. Cezayir’de British Council’in İngilizce öğrenimi için yüzlerce başvuru alması da bu dile yönelik açılımı yansıtıyor. Milat’a göre “Fransa ve Cezayir’deki bağlıları, İngilizceye yönelik bu ilgiden memnun kalmayacak ve engellemek için çeşitli yollara başvuracak. Üniversite eğitiminde İngilizceye geçiş, teknik ve bireysel bazı zorluklarla karşılaşacak. Bu zorlukların bir kısmı sahte de olabilir. Bununla birlikte siyasi irade ve halk desteği ile bu adım, tarihi bir geçiş aşamasını tamamlayacak.” Milat, “İngilizce kullanımına geçişin aşamalı ve hazırlıklı olmasını” öneriyor. Ona göre başlangıçta sadece birkaç büyük üniversite seçilmeli ve genelde İngilizcenin tek eylem ve bilimsel etkileşim dili olduğu özel bilimsel alanlar tercih edilmeli. Daha sonra diğer üniversiteler ve alanlarla bu geçiş tamamlanmalıdır. Milat aynı şekilde, İngilizceye geçişte başlangıçta yüksek lisans düzeyi ile yetinilmesini ve yüksek lisans eğitiminde İngilizce konusunda zorluk çekmemesi adına üniversite öğrencisinin İngilizce seviyesinin lisans eğitiminin üç senesinde yükseltilmesini öneriyor. Ona göre birkaç senenin ardından İngilizce, tüm seviyelerde yaygınlaştırılabilir. Independent Arabiadan İman Uveymire konuşan Milat, üniversite hocalarının yoğunlaştırılmış kurslarla İngilizcede yetkinleştirilmeleri ve İngilizcenin ilkokul, ortaokul ve lise düzeylerinde Fransızcanın yerini alan ilk yabancı dil hale getirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.